ڕۆبێرت کۆخ

ڕۆبێرت کۆخ
Robert Heinrich Hermann Koch
لەدایکبوون	Robert Heinrich Hermann Koch  ١١ی کانوونی یەکەمی ١٨٤٣  Clausthal، Clausthal-Zellerfeld
مەرگ	٢٧ی ئایاری ١٩١٠  (٦٦ ساڵ ژیاوە) Baden-Baden
پەروەردە	Doctor
زانکۆ	زانکۆی جۆرج ئۆگەست گوتینگن
پیشە	ژینناس، پزیشک، داھێنەر، وێنەگر، مامۆستای زانکۆ، chemist، military physician
شوێنکار	Humboldt University of Berlin
ھاوسەر	Emmy Koch، Hedwig Koch
مناڵ	Gertrud Pfuhl
باوان	Hermann Koch
خێزان	Hugo Koch
خەڵاتەکان	Pour le Mérite for Sciences and Arts order خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی (١٣٨٬٠٨٩ کرۆنی سوێدی، for his investigations and discoveries in relation to tuberculosis، ١٩٠٥) honorary citizen of Berlin Bavarian Maximilian Order for Science and Art (١٩٠٩) Honorary citizen of Clausthal-Zellerfeld Order of the Red Eagle Foreign Member of the Royal Society (١٨٩٧)
واژوو

ڕۆبێرت کۆخ (ماوەی ژیان:١١ی کانوونی یەکەمی ١٨٤٣ تاکوو ٢٧ی ئایاری ١٩١٠) پزیشک و زانایەکی ئەڵمانی بووە و لە ساڵی ١٩٠٥ دا خەڵاتی نۆبێل ی لە بواری پزیشکیدا وەرگرتووە و دامەزرێنەری زانستی بەکتریا، لەسەر دەستی پزیشکی ئەڵمانی فریدریک جۆستاف جیکۆب لە جۆتنجن وانەی پزیشکی خوێندووە و ساڵی ١٨٦٦ تەخەروجی کردووە، پاشان لەجەنگی نێوان فەرەنسا و بڕوسیا بەشداری کردووە و دواتر کراوە بە ئەفسەری پزیشک، بەھەوڵ و زیرەکی و لێھاتووی خۆی توانیوێتی ببێتە دامەزرێنەری زانستی بەکتریا، وەکو پزیشک لەزۆربەی نەخۆشخانەکانی ئەڵمانیا کاری کردووە و ماوەیەکیش مامۆستای زانکۆی بەرلین بووە. ڕۆبێرت کۆخ ھەموو ژیانی خۆی بۆ توێژینەوەی زانستی تەرخان کردووە، ھەوڵێکی زانستی زۆر گەورەی داوە بۆ دۆزینەوەی میکرۆب و بەکتریا، یەکەم کەس بووە کە سەلماندۆێتی ئەو نەخۆشییانەی دەگوازرێنەوە لە ڕێگای چەند زیندەوەرێکی زۆر بچووکەوەن کە بەچاو نابینرێن و دواتر ئەوەشی سەلماندووە کە بەکتریا دەبێتە ھۆی پەیدابونی نەخۆشی (الجمرە الخبیسە).

ڕۆبێرت کۆخ ساڵی ١٨٨٢ ئەو بەکتریایەی دەستنیشانکردووە کە دەبێتە ھۆی تووش بوون بە نەخۆشی سیل، ساڵی ١٨٨٣ دوای ئەوەی نەخۆشی کۆلێرا سەرەنسەری میسری گرتەوە و بۆیە ھۆی مردنی زیاتر لە ٤٠ ھەزار کەس، ڕۆبێرت کۆخ لە نەخۆشخانەی ئیسکەندەرییە توێژینەوەی لەسەر ئەو نەخۆشییە کردووە، ساڵی ١٨٩٠ لە ئەفریقیا توێژینەوەی لەسەر ئەو نەخۆشیانە کردووە کە لەڕێگای خوێنەوە دەگوازرێنەوە، ساڵی ١٨٩١ پەیمانگای نەخۆشی گوازراوەی لە بەرلین دامەزراندووە و دواتر بووە بە بەڕێوەبەری پەیمانگاکە.

ڕۆبێرت کۆخ لە ٢٧ ئایاری ساڵی ١٩١٠ کۆچی دوایی کردووە.

سەرچاوەکان

• بەشداربووانی ویکیپیدیا، «روبرت كوخ»، ویکیپیدیای عەرەبی. سەردان لە ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤.