بۆ ناوەڕۆک بازبدە

کوردانی ئوردن

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
کوردانی ئوردن
ژمارەی سەرجەمی دانیشتووان
٣٠،٠٠٠[١]–١٠٠،٠٠٠[٢] ~١٪ی دانیشتووانی ئوردن
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو
عەممان، ئیربید، سەڵت و زەرقا[١]
زمانەکان
عەرەبی، کوردی[١]
ئایین
عەلەوی و ئیسلام[٢][٣]
گرووپە ڕەگەزییە پێوەندیدارەکان
ئێرانییەکان

کوردانی ئوردن بەو خەڵکە دەوترێت کە بنەچەیان کوردە و لە ئوردن لەدایکبوون یان لەوێ نیشتەجێ بوون. ژمارەی کوردانی ئوردن لەنێوان ٣٠٬٠٠٠ و ١٠٠٫٠٠٠ کەس دەبێت، زۆربەیان لە شارەکانی عەممان، ئیربید، سەڵت و زەرقا نیشتەجێن. کوردانی ئوردن لەگەڵ کۆمەڵگەی ئوردنی ئاوێتەبوون، لەبەرەوەش کورسی تایبەتیان نییە لە پەرلەمانی ئوردن.[١]

مێژوو

[دەستکاری]

کوردەکان لەوەتەی ساڵی ١١٧٣ لە ئوردن دەژین، لە سەردەمی دەوڵەتی ئەییووبی کە لەلایەن سەڵاحەددینەوە دەمزرێنراوە.[٤] ئەو کوردانەی لە سپای عوسمانی بوون دواتر لە شاری سەڵت نیشتەجێبوون. لە کاتی کۆمەڵکوژیی کوردان لە ١٩٢٠ەکان و ١٩٣٠ەکان لە تورکیا، بەشێکیان ھەڵاتن بۆ ئوردن.[٥] بەشێکی دیکەی کوردانی ئوردن لە کاتی ئاوارەبوونی ١٩٤٨ و ١٩٦٧ی فەڵەستینییەکان ھاتوونەتە ئوردن.[٣][٦] و بەشێکیشیان لە عێراق ھاتن دوای جەنگی کەنداو. ھەوەھا کۆمەڵێک کوردی ڕۆژھەڵاتی کوردستانیش چوونە ئوردن لە ئەنجامی شۆڕشی ئیسلامیی ئێران.[٧][٨]

کەسایەتییەکان

[دەستکاری]

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]
  • الأكراد الأردنيون ودورهم في بناء الأردن الحديث / تقديم وإعداد محمد علي الصويركي الكردي (بە عەرەبی). ٢٠٠٤. pp. ١٩١. ISBN 9957150308.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
  • Muhammad ʻAli ̄al-Suwayriki. ̄ Kurdi, Kadri Yıldırım (٢٠٠٦). Ürdün kürtleri ve modern Ürdün'ün yapılandırılmasındaki rolleri (بە تورکی). تورکیا: Avesta. pp. ٢٣٦. ISBN 9789944382144.{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ئ ا ب پ «Language and Cultural Shift Among the Kurds of Jordan» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  2. ^ ئ ا «Diaspora: Die Gemeinschaft in Jordanien». Kurdica (بە German). Kurdica. لە ڕەسەنەکە لە ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  3. ^ ئ ا «Ethnic and religious groups». Fanack. لە ڕەسەنەکە لە ٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  4. ^ «The Kurds from Jordan: The history of one dynasty». Kurdish Globe. 13 June 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٥ی ئەیلوولی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە 5 December 2012 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |archivedate= و |archive-date= دیاری کراوە (یارمەتی); زیاتر لە یەک دانە لە |archiveurl= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |dead-url= چاوپۆشیی لێ کرا (|url-status= پێشنیار کراوە) (یارمەتی); پارامەتری نەناسراوی |deadurl= چاوپۆشیی لێ کرا (|url-status= پێشنیار کراوە) (یارمەتی) ٥ی ئەیلوولی ٢٠١٢ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە
  5. ^ «The Kurds of Lebanon: Socioeconomic Mobility and Political Participation via Naturalization» (PDF). Guita Hourani. Notre Dame University. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  6. ^ «Integrative Project: Research Materials» (PDF). Perspectives Canada. Perspectives Canada. ٢٦ی شوباتی ٢٠٠٧. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١١ی ئایاری ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  7. ^ «Support committee urges help for Iranian Kurds in Jordan-Iraq border camp». BBC Monitoring. 23 February 2003. لە 10 December 2012 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= و |date= (یارمەتی)
  8. ^ «UNHCR worried about welfare of Iranian-Kurds on Iraq-Jordan border». UNCHR. UNCHR. ١١ی تەممووزی ٢٠٠٦. لە ١٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  9. ^ «أول كتاب عن الأكراد الأردنيين: أقلية غير منعزلة ومنهم رؤساء حكومات [The first book about the Kurds Jordanians: non-isolated minority, including the heads of governments]» (بە Arabic). لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)