بۆ ناوەڕۆک بازبدە

کوردانی ڕووسیا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
کوردانی ڕووسیا
Ermakov. № 6997. Kurd in the Russian service. 557
ژمارەی سەرجەمی دانیشتووان
٦٣.٨١٨ (٢٠١٠)[١]
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو
کەبەرۆڤسک، کڕاسنۆدار، کورسک[٢]
١٠.٠٠٠ لە مۆسکۆ (١٩٩٥)[٣]
زمانەکان
کوردی، ڕووسی[٤]
ئایین
ئیسلام، ئێزیدی[٥]

کوردانی ڕووسیا (بە ڕووسی: Российские курды) مەبەست لە ئەو کۆمەڵەیە کە دانیشتوو یان لەدایکبووی ڕووسیان و لە بنەچەدا کوردن.

ڕووسیا بۆ ماوەیەکی درێژ پەیوەندیەکی گەرمەگوڕی لەگەڵ کوردەکاندا هێشتەوە لە سەروبەری سەرەتای سەدەی ١٩دا. مەرامی سەرەکی ئیمپڕاتۆریەتی ڕووسی لەمەدا بۆ دڵنیابوون لە بێلایەن مانەوەی کوردەکان بوو لە شەڕەکانی دژی وڵاتی فارس و ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی. لە سەرەتای سەدەی ١٩دا، کوردەکان نیشتەجێبوون لە باشووری قەوقاز لە کاتێکدا باشووری قەوقاز بەشێبوو لە ئیمپڕاتۆرییەتی ڕووسی. لە سەدەی ٢٠دا، کوردەکان دەچەوسێنرانەوە و لەناودەبران لەلایان تورک و فارسەکانەوە، بەرودۆخێک کە وای لە کوردەکان کرد بچن بۆ ڕووسیا. لە ١٤٠٨-١٤١٣ و سەرلەنوێ لە ١٨٢٦-١٨٢٨، کە ئیمپڕاتۆریەتی ڕووسی و ئیمپڕاتۆریەتی فارس لە جەنگدابوون، دەسەڵاتدارانی ڕووسی ڕێگەیان بە کوردەکان دا لە ڕووسیا و ئەرمەنستان نیشتەجێبن. لە سەروبەری جەنگی کریمیا و جەنگی ڕووسی-تورکی (١٨٧٧-١٨٧٨)دا. کوردان کۆچیانکرد بۆ ڕووسیا و ئەرمەنستان. بەپێی سەرژمێری ڕووسی ١٨٩٧، ٩٩.٩٠٠ کورد لە ئیمپڕتۆریەتی ڕووسیدا دەژیان. لە ٢٠٠٢دا، ١٩.٦٠٠ کوردی موسوڵمان و ٣١.٣٠٠ کوردی ئێزیدی لە ڕووسیا ژیاون.

عەبدوڵڵا ئۆجەلان هەوڵی بەدەستهێنانی مۆڵەتی پاراستن وەک پەنابەرێکی سیاسی لە ڕووسیا دا لە ١٩٩٨دا.

دانیشتوانی کورد لە ڕووسیا

[دەستکاری]
ساڵ دانیشتووان تێبینی
١٨٩٧ ٩٩،٩٠٠[٦] لە هەموو ئیمپراتۆریەتیی ڕووسیدا
١٩٢٦ ١٧٨ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[٧]
١٩٣٩ ٣٨٧ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[٨]
١٩٥٩ ٨٥٥ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[٩]
١٩٧٠ ١،٠١٥ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[١٠]
١٩٧٩ ١،٦٣١ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[١١]
١٩٨٩ ٤،٧٢٤ لە کۆماری سۆشیالیستی کۆنفیدڕاسیۆنیی ڕووسیای سۆڤێت[١٢]
٢٠٠٢ ٥٠،٨٨٠ [١٣]
٢٠١٠ ٦٣،٨١٨[١]
بەشە فیدڕالەکان کوردەکان (٢٠٠٢ سەرژمێری)[١٤]
 Krasnodar Krai 9.463
 Adygea 3.687
 Stavropol Krai 3.676
 Saratov Oblast 3.210
 Nizhny Novgorod Oblast 3.158
 Yaroslavl Oblast 2.754
 Moscow 2.338
 Rostov Oblast 2.193
 Novosibirsk Oblast 2.099
 Tambov Oblast 1.712
 Volgograd Oblast 1.544
 Sverdlovsk Oblast 1.152
 Oryol Oblast 953
 Moscow Oblast 788
 Tula Oblast 786
 Kursk Oblast 761
 Bashkortostan 755
 Lipetsk Oblast 717
 Samara Oblast 700
 Voronezh Oblast 645
 Kaliningrad Oblast 549
 Tyumen Oblast 414
 Saint Petersburg 384
 Chelyabinsk Oblast 362
 Belgorod Oblast 342
 Irkutsk Oblast 325
 Kabardino-Balkaria 306
 Tver Oblast 290
 Kurgan Oblast 271
 Krasnoyarsk Krai 268
 Omsk Oblast 257
 Ivanovo Oblast 239
 Kostroma Oblast 207
 Ulyanovsk Oblast 206
 Kalmykia 202
 Vladimir Oblast 195
 Primorsky Krai 188
 Orenburg Oblast 185
 Ryazan Oblast 167
 Kemerovo Oblast 162
 Bryansk Oblast 139
 Penza Oblast 139
 Tomsk Oblast 139
 Kaluga Oblast 138
 Astrakhan Oblast 120
 تاتارستان 104
 North Ossetia–Alania 103
 Karachay-Cherkessia 98
 Leningrad Oblast 97
 Udmurtia 86
 Mordovia 76
 Smolensk Oblast 71
 Kirov Oblast 70
 Perm Krai 61
 Vologda Oblast 56
 داغستان 54
 Chuvashia 53
 Sakha Republic 53
 Altai Krai 51
 Murmansk Oblast 47
 Novgorod Oblast 44
 Kamchatka Krai 40
 Amur Oblast 38
 Arkhangelsk Oblast 35
 Pskov Oblast 24
 Buryatia 23
 Komi Republic 18
 Khakassia 16
 چیچان 12
 Republic of Karelia 11
 Ingushetia 9
 Jewish Autonomous Oblast 9
 Khabarovsk Krai 9
 Sakhalin Oblast 8
 Chita Oblast 6
 Tuva 3
 Mari El 2
 Altai Republic 1
 Magadan Oblast 1

کەسانی ناسراو

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ئ ا «Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации». Demoscope. Demoscope. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  2. ^ «Relations With Russia Deteriorate As Kurds Protest». The Russia Journal. The Russia Journal. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە. ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  3. ^ «The Kurds remain caught in the "Transcaucasian Triangle"». jamestown.org. ١٩ی ئایاری ١٩٩٥. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  4. ^ «Kurds». Institute of Estonia (EKI). Institute of Estonia (EKI). لە ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  5. ^ «Kurdistan: between U.S. and Iraq». Georgiatimes. Georgiatimes. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  6. ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری kurdsinussr نەدراوە
  7. ^ «Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по республикам СССР» (بە Russian). لە ٦ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
  8. ^ «Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по республикам СССР». Demoscope.ru. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  9. ^ «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по республикам СССР». Demoscope.ru. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  10. ^ «Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по республикам СССР». Demoscope.ru. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  11. ^ «Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по республикам СССР». Demoscope.ru. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  12. ^ «Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по республикам СССР». Demoscope.ru. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  13. ^ «4. National composition of population and citizenship: 4.3. Population by nationalities and knowledge of Russian». لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی تەممووزی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٤ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.
  14. ^ «National Composition of Population for Regions of the Russian Federation» (بە Russian). perepis2002.ru. لە ڕەسەنەکە لە ٢١ی نیسانی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی شوباتی ٢٠١٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=کوردانی_ڕووسیا&oldid=1407463»