دەروازە:ئەمریکای لاتین

بەخێربێن بۆ دەروازەی ئەمریکای لاتین دەستکاری   پێشەکی ئەمریکای لاتینی (América Latina) ئەو ناوچەیە کە لە ھەردوو کیشوەری ئەمریکای باکوور و ئەمریکای باشووردا ھەیە کە زمانە ڕۆمانسییەکان تێیدا بەکاردێت کە لە زمانی لاتینییەوە وەرگیراوە، ئەم ناوچەیە ٢٠ وڵات لە خۆ دەگرێ، لە گەڵ چوار ناوچەی وابەستە. ڕووبەری گشتی ئەمریکای لاتینی دەگاتە نزیکەی ٢١٠٦٩٥٠١ کم٢، و ژمارەی دانیشتووانیش ٥٤٨ میلیۆن و نیو ملیونە. زمانە سەرەکییەکان لە ئەمریکای لاتینی ئەمانەن: فەڕەنسی وئیسپانی وپورتوگالی. زیاتر... دەستکاری   وڵاتێکی لاتینی نیکاراگوا، بە ڕەسمی کۆماری نیکاراگوا (بە زمانی ئیسپانی: República de Nicaragua) وڵاتێکە لە کیشوەری ئەمەریکا. پایتەختەکەی ماناگوایە. لە روی روبەرەوە گەورەترین وڵاتی ئەمریکای ناوەراستە. زیاتر... دەستکاری   وەڕزشوانانی لاتینی ڕۆناڵدینھۆ ناوی تەواوی ڕۆناڵدۆ دی ئەسیس مۆریرا ناسراو بە ڕۆناڵدینھۆ (بە ئینگلیزی: Ronaldo de Assis Moreira) لە ٢١ی ئازاری ساڵی ١٩٨٠ لە شاری پۆرتۆ ئەلیگیری کە پایتەختی وولایەتی گراندی دو سول لە بەڕازیل لەدایک بووە لە ئێستادا گەڕاوەتەوە بارشەلۆناو وەکو سەفیری ئەو یانەیە دەست بەکارە،ڕۆناڵدینھۆ دوو جار تۆپی زێڕینی وەرگرتووە کە دەدرێت بە باشترین یاریزانی جیھان وە بە فریاد ڕەسی بارشە لۆنای ئەوکاتە ناسراوە کە لە ساڵی ٢٠١٣ کەناڵی بارسا تیڤی کە تایبەتە بە یانەی بارسا وەکو وەفایەک بۆ ئەو ئەفسانەی تۆپی پێیە ڕاپۆرتێکی لەسەر ئەم یاری زانە ئامادەکرد بە ناوی "when barca smile again" (واتا کەی بارسا دوبارە پێکەنیەوە) کە باسی سەرکەوتویی بۆندی ئەم یاریزانە ئەکات. ھەروەھا سەرۆکی یانەی بارسا خوان لاپۆرتا لە کاتی بۆندی ڕۆنالدینھۆ بۆ بارسا ئەڵێت (ڕاستە کە ئێمە لە بەستنی بۆند لەگەڵ ئەستێرەیەکی وەکو بێکھام سەر کەوتو نە بوین بەڵام ئێستا من مانگم بۆ ھێناون) زیاتر... دەستکاری   جوگرافیای ئەمریکای لاتین پامپا (بە کوچوایی: pampa) بریتییە لە زەویە تەخت و دەشتەنییە بەراوەکانی ئەمەریکای باشوور، ڕووبەرەکەی ٧٥٠٬٠٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە. گەورەترین و پایتەختی ئەرژەنتین (بۆینس ئایرس) ی لەسەر درووستکراوە، ھەروەھا بەشێکی زۆری ئۆرۆگوا و باشووری بەرازیل پێکدێنێت. ناوچەیەکە کەش و ھەوایەکی مامناوەندی ھەیە و بۆتە زێد و ھەوارگەی ھەزارەھا گیانلەبەر و ڕووەکی فرەچەشن، وەک ڕێوی پامپا و حوشترمورغ و پڵنگی پوما و ئاسکی پامپا و ئەسپ و مانگا و ھتد. زیاتر... دەستکاری   دەڤەر و شارەکانی ئەمریکای لاتین سانتیاگۆ دی چیلی یان زۆرجاران ھەربەتەنھا بە سانتیاگۆ ناوی دەھێنن٫پایتەخت و گەورەترین شاری چیلییە، ژمارەی دانیشتوانی ١٧٥٠٠٠ کەسە، ئەم ژمارەیەتەنھا ناوی تۆماڕکراوی شارەکەیە، خۆی لە ڕاستیدا ٥، ٧ ملیۆن کەس لە سانتیاگۆ دەژێت. زیاتر... دەستکاری   وێنەیەک لە ئەمریکای لاتینەوە دەستکاری   مێژووی ئەمریکای لاتین ئەلدۆڕادۆ (ئیسپانی:El Dorado)(بە واتای زێڕینگر دێت) ناو یان نازناوی یەکێک لەسەرۆک ھۆزە ھیندیەکانی ئەمەریکای لاتینە، ئەم ھۆزە کاری دەرھێنان و دروستکردنی زێڕیان دەکرد، سەرۆک ھۆزەکە بانگەشەی ئەوەی دەکرد کە لەتوانای دا ھەیە سەراپای جەستەی بەزێڕ دابپۆشێت، دواتر بۆ ڕێچکەیەکی ئاینی گۆڕدرا پێگەکەی دەکەوێتە ناوچەی سانتا لە دێ بۆگۆتا، لەنزیک شارێکی ئەفسوناوی زێڕینە کە بە مانۆوە یاخود ئۆمۆوە ناوی دەھێنن (مەبەستیان کانی زێڕینی ژێڕزەوی بوو) ئەم شارە پڕە لە زێڕ و بەردی بەنڕخ. زیاتر... دەستکاری   پۆلەکان ▼ ئەمریکای لاتینی ◄ ئەمریکای باشوور ◄ ئەمریکای ناوەندی ◄ کاریبی ◄ وڵاتەکانی ئەمریکای لاتینی دەستکاری   کەسایەتییە لاتینیەکان پاپا فرانسیس کاردینال (خۆرخێ ماریۆ بێرگۆ ) کە بەناوی (پاپا فرانسیس)ەوە ناودەبرێت ، خۆرخێ لەدایک بووی ١٧ی کانوونی یەکەمی ١٩٣٦ لە بوێنس ئایریسی پایتەختی ئارجەنتین.فرانسیس کەسایەتی کریستیانی ئەمریکای لاتینییە ویەکەمین کەسی ئەمریکای لاتینییە لە مێژووی ڤاتیکان دا کەسێک لە ئەمریکای لاتین بە ڕابەری کاسۆلیکەکانی جیھان ھەڵبژێردرێ ، فڕانسیس لە ڕۆژی ١٣ی ئازاری ٢٠١٣ بە پاپا ی ڤاتیکان هەڵبژێردرا و جێگەی پاپا بندیكتۆسی‌ شانزه‌یه‌می گرتەوە کەناوبراو لە ١٦ی شووباتی ٢٠١٣ دەستی لەکارکێشابۆوە , ئەمەش دوای ئەوەی سێجار لەسەر نشووستی هێنا بۆ بوون بە پاپای ڤاتیکان ، فرانسیس خاوەن پلەی ماستەرە لە بواری فەلسەفە و خواناسیدا لە زانکۆی بۆینس ئایریسی ئارجەنتین هاوکاتیش خاوەن ماستەرە لە زانستی کیمیا لە هەمان زانکۆدا زیاتر... دەستکاری   ئاڵاکانی وڵاتی لاتین Territories (in bold), dependencies, and subnational entities of a country not located primarily in Latin America are italicized. ئانتیگوا و باربوودا ئەرژەنتین ئارووبا بەھاما باربادۆس بەلیز بۆلیڤیا بەڕازیل چیلی کۆلۆمبیا کۆستاریکا کووبا Curaçao دۆمینیکا کۆماری دۆمینیکان گویانای فەڕەنسی ئێکوادۆر ئێلسالڤادۆر گرینادا Guadeloupe گواتیمالا گویانا ھایتی ھۆندووراس جامایکا Martinique مەکسیک Montserrat نیکاراگوا پاناما پاراگوای پێروو پۆرتۆ ڕیکۆ سەینت کیتس و نیڤیس سەینت ڤینسەنت و گرینادینز سورینام ترینیداد و تۆباگۆ ئوروگوای ڤێنیزوێلا دەستکاری   پانۆڕامای ھەڵبژێردراو دەستکاری   ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت دەستکاری   دەروازە پەیوەندیدارەکان ئەمریکای باکوور ئۆقیانووسیا ئانتارکیتیکا ئاسیا ئەفریقا ئەورووپا ئەمریکاکان دەستکاری   پڕۆژەکانی تری ویکیمیدیا خانەخوێی ویکیپیدیا دامەزراوەی ویکیمیدیایە کە چەند پرۆژەی تریش بەڕێوە دەبات: کۆمنز ئەمباری ویکیمیدیا ویکیدراوە بنکەی زانیارییەکان ویکیوتە کۆگای وتەکان ویکیفەرھەنگ فەرھەنگی ئازاد میدیاویکی پەرەپێدانی نەرمامێر مێتاویکی ڕێکخستنی پرۆژەکان ویکیسەرچاوە بەڵگەنامەکان ویکیپەرتووک پەرتووکی خۆڕایی ڕێنوێنی گەشت ڕێنوێنی گەشت ویکیھەواڵ ھەواڵەکان ویکیزانکۆ کەرەستەکانی فێرکاری ویکیجۆر ژینناسی دەستکاری   دەروازەکان دەروازەکان چین؟ پێرستی دەروازەکان دەروازە ھەڵبژێردراوەکان