وایۆمینگ
ھەڵەی لوا لە مۆدیوول:Databox لە ڕیزی 434:attempt to index a nil value. پۆتانەکان: 43°00′N 107°30′W / 43°N 107.5°W وایۆمینگ (بە ئینگلیزی:Wyoming) ویلایەتێک لە ھەرێمی شاخی ڕۆژاوای ئەمریکا. ئەم ویلایەتە لە ڕووی ڕووبەرەوە پلەی دەیەمی گرتووە، کەمترین دانیشتووانی ھەیە و دووەم ویلایەتی کەم چڕی دانیشتووانی وڵاتەکەیە. لە باکوورەوە ھاوسنوورە لەگەڵ مۆنتانای ئەمریکا، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ داکۆتای باشوور و نێبراسکا، لە باشوورەوە لەگەڵ کۆلۆرادۆ، لە باشووری ڕۆژاوا لەگەڵ ویلایەتی یووتا و لە ڕۆژاواوە لەگەڵ ئایداھۆ. شاین پایتەخت و گەورەترین شارە، ژمارەی دانیشتووانی ویلایەتەکە لە ساڵی ٢٠١٥ بە ٦٣،٣٣٥ کەس مەزەندە دەکرێت، ژمارەی دانیشتووانی ویلایەتەکە لە ساڵی ٢٠١٥ بە ٥٨٦،١٠٧ کەس مەزەندە کراوە، کە کەمترە لە ژمارەی دانیشتووانی ٣١ لە گەورەترین شارەکانی ئەمریکا.
زنجیرە شاخەکان و لەوەڕگاکان لە ناوچەکانی ڕۆژاوا دوو لەسەر سێی ڕووبەری ویلایەتەکە دەگرێتەوە، لە کاتێکدا سێیەمی ڕۆژھەڵاتی ویلایەتەکە زەوییە بەرزەکانە کە بە دەشتە بەرزەکان ناسراوە. حکوومەتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا خاوەنی نزیکەی نیوەی زەوییە لە ویلایەتی وایۆمینگ، وایۆمینگ لە پلەی شەشەمی ئەمریکادایە لە کۆی دۆنم و لە پلەی پێنجەمدا لە ڕێژەی ئەو زەویانەی کە حکوومەتی فیدراڵی خاوەندارێتی دەکات. زەوییە فیدراڵیەکان دوو پارکی نیشتمانی لەخۆدەگرن- گراند تێتۆن و ویلۆستۆن- دوو ناوچەی وەرزشی نیشتمانی و دوو شوێنەواری نیشتمانی، ھەروەھا چەندین دارستانی نیشتمانی، شوێنە مێژووییەکان، شوێنی ھێلکەدانی ماسی و پەناگەی گیانلەبەرە کێوییەکان.
ئەم ویلایەتە لەلایەن ھۆزەکانی کرۆو، ئاراپاھۆ، لاکۆتا، شۆشۆن و ھۆزەکانی دیکەی ڕەسەنی ئەمریکی نیشتەجێ بوو. باشووری ڕۆژاوای وایۆمینگ خرایە ناو ئیمپراتۆریەتی ئیسپانیا و پاشان خاکی مەکسیکەوە تاوەکو لە ساڵی ١٨٤٨ لە کۆتایی جەنگی مەکسیک و ئەمریکادا تەسلیمی ئەمریکای کرد. ئەو خاکە ناوی وایۆمینگی وەرگرت کاتێک لە ساڵی ١٨٦٥دا پڕۆژە یاسایەک خرایە ناو کۆنگرێسەوە بۆ دابینکردنی «حکوومەتێکی کاتی بۆ خاکی وایۆمینگ». ناوی خاکەکە لە دۆڵی وایۆمینگ لە ویلایەتی پێنسیلڤانیا ناونراوە، و لە کۆتاییدا لە وشەیەکی مونسییەوە وەرگیراوە کە بە واتای «لە تەختی ڕووباری گەورەدا» دێت.
پیشەسازی دەرھێنانی کانزاکان -بە تایبەتی خەڵووز، نەوت، گازی سروشتی و ترۆنا- لەگەڵ کەرتی گەشتیاری، بزوێنەری سەرەکی ئابووری وایۆمینگن. لە مێژوودا کشتوکاڵ و مەڕداری پێکھاتەیەکی گرنگی ئابووری ویلایەتەکە بووە، کاڵا سەرەکییەکانی بریتی بوون لە ئاژەڵداری، قاوە، چەوەندەری شەکر، دانەوێڵە (گەنم و جۆ)، و پشم. کەش و ھەوا بەگشتی کیشوەری و نیمچە وشک و بایە و بەرزترین پلەی گەرمی ھەیە لە باقی ئەمریکا.[١][٢][٣]
ویلایەتی وایۆمینگ لە ساڵانی ١٩٥٠ەوە ویلایەتێکی پارێزگاریی سیاسییە و پارتی کۆمارییەکان لە ھەموو ھەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتیدا سەرکەوتنی بەدەستھێناوە جگە لە ساڵی ١٩٦٤.[٤][٥][٦]
سەرچاوەکان
[دەستکاری] | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
- ^ «وەشانی ئەرشیڤکراو». لە ڕەسەنەکە لە ٢١ی ئایاری ٢٠١٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٢٥ ھێنراوە.
- ^ https://web.archive.org/web/20160611051005/http://www.census.gov/popest/data/state/totals/2015/tables/NST-EST2015-01.csv
- ^ https://www.nrcm.org/maine-environment-newsletters/
- ^ Bright, William (2004). Native American Place Names of the United States. Norman: University of Oklahoma Press, pg. 576
- ^ http://wyoming.gov/general/narrative.asp
- ^ https://uselectionatlas.org/RESULTS/