دەروازە:ئەندازیاریی شارستانی
|
دەروازەکان → تەکنۆلۆژیا → نژیاروانی → ئەندازیاریی شارستانی
ئەندازیاریی شارستانی چییە؟ پرد پێکھاتەیەکە کە ئەندازیارانی شارستانی دروستی دەکەن ئەندازیاریی شارستانی یان ئەندازیاری ئاوەدانی (بە ئینگلیزی: Civil Engineering)، لقێکی ئەندازیارییە کە مامەڵە دەکات لەگەڵ داڕشتن، نەخشەکێشان و بنیاتنان و بەردەوامپێدانی ژینگە بنیاتنراوە فیزیکی و سروشتیەکان لە نێوانیاندا وەک ئیشی ڕێگا و پردەکان و نۆکەندەکان و بەنداوەکان و بیناکان، ئەندازیاری شارستانی کۆنترین جۆری ئاندازیارییە لە دوای ئەندازیاری سەربازی، ئامانجی ئەندازیاری ئاوەدانی ھەوڵ بۆ کەڵک وەرگرتنی باشتر لە سەرچاوە سروشتیەکان و پەرەسەندنی بەردەوامە. ئەندازیاری ئاوەدانی چەن شاخەی جیاوازی ھەیە کە بریتین لە:  وتاری ھەڵبژێردراو پردی گلینیک (بە ئەڵمانی:Glienicker Brücke) پردێکە لەسەر ڕووباری ھاڤێڵ دڕووستکراوە لە ئەڵمانیا، ناوچەکانی وانسێ و بەرلین وبرادنبێرگی ھەرێمی پۆتسدام بەیەکەوە گڕێ دەدا، ناونانی بە گلینیک بۆ کۆشکی گلینیک دەگەڕێتەوە کە لەنزیکیەوە بونیات نڕا، ئەم پردە لە ساڵی ۱۹۰۷ بەم شێوەی ئێستای دڕووست کرا (پردی پۆڵایین). لە کاتی جەنگی جیھانی دووەم خاپوور کرا، لەکاتی جەنگی ساردا بۆ چەند جاڕێک نۆژەن کرایەوە، ئەم پردە گرنگیەکی زۆری ھەبوو چونکە کەوتبوە سەر ڕووباری ھاڤێڵ کە سنووری نێوان ئەڵمانیای خۆڕھەڵات و بەرلینی خۆڕئاوا بوو، لەسەر ئەم پردە چەندین کاری سیخوری و ئالوگۆڕی بەندیەکان ڕێکخڕاوە، ھەر بەم ھۆیەوە بە پردی سیخورەکان دەناسرێت. پردەکە دەکەوێتە سەر گەڕووی ھاڤێڵ، نێوان دەریاچەی ژونگفێرنسێ لەبەشی باکوری و دەریاچەی گلینیک لەبەشی باشوری، ھێڵی خێڕای Bundesstrße 1 بەسەریدا ڕەت دەبێت، کە ھەریەکە لە کۆشکی گلینیک و بەرلین و ناوچەکانی دەورووبەری بەیەک دەبەستێتەوە. بۆ یەکەم جار لەم شوێنە پردێکی دارین درووستکرا بە ئامانجی پەڕینەوە بۆ ناوچەکانی ڕاو و لەوەرگا فراوانەکان، لەسەدەی ھەژدەھەم بەھۆی زۆرتربوونی پێویستیەکان و زۆربوونی ھاتوچۆ لەسەر پردەکە بیر لە گۆڕینی پردەکە کرایەوە لەبڕی دار، بۆیە ئەندازیاری شارستانی ئەڵمانی کاڕڵ فرێدریک شینکێڵ بناغەی پردێکی نوێتری دانا کە لە دار و لە خشت، کە لە ساڵی ۱۸۳٤ درووستکردنی تەواو بوو، بەڵام لەسەرەتای سەدەی بیستەم بەھۆی زیادبوونی زیاتری ھاتوچۆ و پێویستی جولەی کەشتیەکان لە نێوان دوو دەریاچەکە، ناچار کران جارێکی تر بەشێوەیەکی ڕێکتر و بڵندتر درووستی بکەنەوە. ئایا زانیوتە؟
وێنەی ھەڵبژێردراونژیاروانینژیاروانی یان تەلارسازی یان بیناسازی بریتییە لە ھونەر و زانستی شێوەکاری و سازکردن. بەرھەمەکانی تەلارسازی، لە قاڵبی کەرەستەکانی بینایی، زۆرتر بە ناوی ھێماکانی کەلتووری و سیاسی و بە ناوی بەرھەمەکانی ھونەری ھەست دەکردرێن. شارستانییە ناسراوەکان زۆرجار بە دەسکەوتەکانی نژیاروانی کە لێیان بە میرات دەمێنێتەوە، دەناسرێن. نژیاروانی زۆرترین پەیوەندیی لەگەڵ ئەندازیاریی شارستانیدا ھەیە و بۆ دروستکردنی پێکھاتەیەکی چاک پێویستە ئەندازیارانی نژیاروانی و ئەندازیارانی شارستانی ئەوپەڕی ھاوکاری و تێگەشتنیان لە یەکتر بێت. ھەر کۆمەڵ یان سەردەمێک نژیاروانیی تایبەتی خۆی ھەیە کە نیشاندەری چاند، ئایین و باوەکانی ئەو کۆمەڵە یان سەردەمەیە. پۆلەکان
دەروازە پەیوەندیدارەکانئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت
پڕۆژەکانی تری ویکیپیدیاخانەخوێی ویکیپیدیا دامەزراوەی ویکیمیدیایە کە چەند پرۆژەی تریش بەڕێوە دەبات:  کۆمنز
خەزێنەی ئازادی میدیا  میدیاویکی
پەرەپێدانی نەرمامێری ویکی  مێتاویکی
ڕێکخستنی پرۆژەکانی ویکیمیدیا  ویکیکتێب
کتێبی خوێندن و ڕێنمایینامەی ئازاد  ویکیدراوە
بنکەی زانیاریی ئازاد  ویکیھەواڵ
ھەواڵی ناوەڕۆک ئازاد  ویکیوتە
کۆکەرەوەی وتەکان  ویکیسەرچاوە
کتێبخانەی ناوەڕۆک ئازاد  ویکیجۆر
تۆماری جۆری ئاژەڵەکان  ویکیزانکۆ
سەرچاوەی ئازادی فێربوون  ویکیگەشت
ڕێنوێنی گەشتی ئازاد  ویکیفەرھەنگ
فەرھەنگی کوردی دەروازەکان |
