ناحیەی باتیفا

ناحیەی باتێل
ناحیەی باتێل
ناحیە
وڵات	کوردستان; عێراق
ھەرێم	ھەرێمی کوردستان
پارێزگا	پارێزگای دھۆک
قەزا	زاخۆ
زمان و ئایین
• زمان	کوردی (کورمانجی)
• ئایین	ئیسلام(سوننە)
ناوچەی کاتی	UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٤:٣٠ (ھاوین)
تەلەفۆن	٠٠٩٦٤

ناحیەی باتیفا (بە عەرەبی: ناحیة باطوفا، بە ئینگلیزی: Batifa subdistrict) یەکێکە لە ناحیەکانی قەزای زاخۆ لە پارێزگای دھۆک لە ھەرێمی کوردستان لە عێراق. ناوەندەکەی شارەدێی باتیفایە.‏^[١]^[٢]^[٣]^[٤]^[٥]

ڕووبەرەکەی ٢٠٨ کم چوارگۆشەیە، نزیکەی ٧٣ گوند لەخۆ دەگرێت. پڕانییان لە کاتی ئەنفال لەناو چوون و چۆڵ بوون. نزیکەی ١٥ شوێنی گرنگی ھەیە کە لە وێبگەی شوێنەواری پارێزگای دھۆکدا دیاری کراون، لەوانە: قەڵای شابانی، قەڵای کەشان، قەڵای بێجان، و پردی نزوور کە لەلایەن شانشینە کۆنەکانی بادینان دروست کراون، و شوێنەواری دێرینی بێگوڤا.^[٦]^[٧]

ناو

وشەی باتیفا وشەیەکی لێکدراوە لە دوو وشەی (با + تیفا) درووست بووە:

با.
تیف: بە واتای باران دێت.

بەسەریەکەوە دەبێتە باوباران، ئەویش لە بەرئەوەیە شوێنی جوگرافیای باتیفا سەختە و پڕ بارانە.

بۆچوونێک ھەیە گوایە وشەی تیفان یان توفا لە وشەی زمانی عەرەبی (طوفان)ەوە ھاتووە کە ھەر بە واتای باوبۆران دێت.^[٨]

جوگرافیا

مێژوو

ناوەندی ئەم ناحیەیە شارۆچکەی باتیفایە، ناحیەی باتیفا و ناحیەی دەرکار تاوەکو ساڵی ١٩٢٤ یەک ناحیە بوون، لە دوای ئەو بەروارە بوونە دوو ناحیە. ناحیەی باتیفا سەرەتا ناوی (ناحیەی گولی) بوو، لە سەرەتادا ناوەندەکەی گوندی دێمکا بوو پاشان گوندی بەھنونە، دواتر گواسترایەوە گوندی باتیفا.^[٩]
لە ١٠-٠٢-٢٠٢١ بەبریاری کومبونی پارێزگای دھوک , گورینی باتیفا لە ناحیە بوو قەزا.^[١٠]
ئەم ناحیەیە ٧٣ گوند لەخۆدەگرێت، کە سەرجەمیان لە کاتی ھێرشەکانی ئەنفالدا زیانیان بەرکەوتووە و ئەمڕۆش تا ڕادەیەک دانیشتووانیان دووبارە گەڕاونەتەوە. لەم ناحیەیەدا نزیکەی (١٥) شوێنەواری مێژوویی ھەیە، لەوانە (قەڵای شەبانی، قەڵای کاشانی، قەڵای بیجۆڤانی و پردی نازدوری، کە لەسەردەمی میرنشینی بادینان لەسەر ڕووباری خابور دروستکراوە.
ڕۆژی ٢٤ی ئۆکتۆبەری ساڵی ٢٠٠٦، دوای تۆپبارانی ناوچە سنوورییەکانی پارێزگای دھۆک لەلایەن تۆپخانەکانی تورکیاوە، نزیکەی ٢٠ گوللە ھاوەن ناوچەکانی نزیک گوندی "نازدۆر" لە قەزای باتیفا کەوتە خوارەوە، کە ھیچ زیانێکی گیانی لێنەکەوتەوە بەڵام ترس و ترس و دڵەڕاوکێی لەنێوان دانیشتوانی ئەم گوندە دروستبوو.

ژمارەی دانیشتووان

٢٨٬٠٠٠ کەس

ئەمانەش ببینە

سەرچاوەکان

^ IOM. «رووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان 2017» (PDF) (بە ئینگلیزی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ دەستەی ئاماری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ ناوەندی زانیارییە مرۆییە ھاوبەشەکان. «نەخشەی ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ د.عەبدوڵڵا غەفوور. «پێکھاتەی نەتەوەیی دانیشتوان لە باشووری کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ د.عەبدوڵڵا غەفوور. «پێکھاتەی نەتەوەیی دانیشتوان لە باشووری کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ «زاخو». پارێزگەھا دھوک (بە عەرەبی). لە ڕەسەنەکە لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ کوردیپێدیا، Kurdipedia-. «کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!». Kurdipedia.org. لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ ڤەژین. «فەرھەنگی ڤەژین» (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ پارێزگای دھۆک. «قەزای زاخۆ» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ وەقایعی کوردستان. «قەزای باتیفا» (PDF) (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[1] IOM. «رووپێوی دیمۆگرافی لە ھەرێمی کوردستان 2017» (PDF) (بە ئینگلیزی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[2] دەستەی ئاماری حکوومەتی ھەرێمی کوردستان. «یەکە کارگێڕییەکانی ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[3] ناوەندی زانیارییە مرۆییە ھاوبەشەکان. «نەخشەی ھەرێمی کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[4] د.عەبدوڵڵا غەفوور. «پێکھاتەی نەتەوەیی دانیشتوان لە باشووری کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[5] د.عەبدوڵڵا غەفوور. «پێکھاتەی نەتەوەیی دانیشتوان لە باشووری کوردستان» (PDF) (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[6] «زاخو». پارێزگەھا دھوک (بە عەرەبی). لە ڕەسەنەکە لە ١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[7] کوردیپێدیا، Kurdipedia-. «کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!». Kurdipedia.org. لە ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[8] ڤەژین. «فەرھەنگی ڤەژین» (بە کوردی). لە ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٣ ھێنراوە.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[9] پارێزگای دھۆک. «قەزای زاخۆ» (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[10] وەقایعی کوردستان. «قەزای باتیفا» (PDF) (بە کوردی).{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

ب و د قەزا و ناحیەکانی پارێزگای دھۆک
کوردستان > باشوور
قەزای دھۆک (ناوەند)	ناحیەی زاویتە ناحیەی مانگێشک
قەزای ئاکرێ	ناحیەی ناوەندی قەزای ئاکرێ ناحیەی بجیل ناحیەی دینارتێ ناحیەی گردەسێن
قەزای ئامێدی	ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی ناحیەی دێرەلووک ناحیەی کانی ماسێ ناحیەی بامەڕنێ ناحیەی سەرسەنگ ناحیەی چەمانکێ ناحیەی شیلادزێ
قەزای شێخان	ناحیەی ناوەندی قەزای شێخان ناحیەی ئەترویش ناحیەی باعەدرێ ناحیەی قەسرۆک ناحیەی زێلکان ناحیەی کەلەکچی
قەزای بەردەڕەش	ناحیەی ناوەندی قەزای بەردەڕەش ناحیەی ڕۆڤیا ناحیەی کەڵەک ناحیەی دارەتوو
قەزای زاخۆ	ناحیەی باتیفا ناحیەی باتێل ناحیەی دەرکار ناحیەی ڕزگاری
قەزای سێمێل	ناحیەی ناوەندی قەزای سێمێل ناحیەی فەیدیێ ناحیەی خانکێ
قەزای باتیفا	ناحیەی ناوەندی قەزای باتیفا ناحیەی بێگۆڤا
ناوەند: دھۆک، شارۆچکەکان: زاخۆ، ئامێدی، ئاکرێ، شێخان، بەردەڕەش، سێمێل