ئیسرائیلییەکان
ئیسرائیلییەکان | |
---|---|
لقی | Middle Easterners، Asian people، inhabitant |
زمانی زگماکی | زمانی عیبری |
زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی عیبری، زمانی عەرەبی، زمانی ئینگلیزی |
ئایین | جوولەکایەتی، ئیسلام، مەسیحییەت، درووز |
ناونراوە لەدوای | ئیسرائیل |
وڵات | ئیسرائیل |
دابەشکاریی کارگێڕی | ئیسرائیل |
دانیشتووان | ٩٬٨٦٧٬٠٠٠ |
وڵاتی بنەڕەت | ئیسرائیل |
ئیسرائیلییەکان( بە عیبری : יִשְׂרְאֵלִים) هاووڵاتی دەوڵەتی ئیسرائیلن کە لەسەر زەویەکانی فەلەستینی مێژوویی دامەزراوە دوای داگیرکردنی لە ساڵی ١٩٤٨، و نیشتەجێی هەمیشەیی لەوێدان. [١] [٢] لە ساڵی ٢٠١٩ ژمارەی دانیشتوانی ئیسرائیل بە ٩,٠٧٥,٣٦٠ کەس مەزەندە کراوە، بەپێی سەرژمێری ئیسرائیل کە ٧٤.٢%یان وەک جولەکە تۆمارکراوە. ٢٠.٩% نەوەی فەلەستینی مێژوویین (وەک "هاوڵاتی عەرەب" تۆمارکراون), لەکاتێکدا ٤.٨% وەک ئەوانی تر تۆمارکراون. [٣] جولەکەکان کە لە ئەوروپا و یەکێتی سۆڤیەتی پێشووەوە دێن و نەوەکانیان کە لە ئیسرائیل لەدایکبوون، لەنێویاندا جولەکەکانی ئەشکەنازی ، نزیکەی ٥٠%ی هەموو جولەکەکانی ئیسرائیل پێکدەهێنن. لە کاتێکدا ئەو جولەکانەی کە وڵاتانی عەرەبی و موسڵمانان بەجێهێشتووە یان هەڵاتوون و نەوەکانیان، لەنێویاندا هەردوو جوولەکە میزراهییەکان و جوولەکە سەفاردییەکان ، [٤] زۆربەی باقی دانیشتوانی جولەکەکان پێکدەهێنن. [٥][٦] لە ڕووی ئایینییەوە زۆربەی عەرەبەکانی ساڵی ١٩٤٨ موسڵمانن ، دواتر مەسیحییەکانی مەزهەبی جیاواز، لەگەڵ کەمینەیەکی یەکتاپەرستانی دروز .[٧]
بەهۆی پێکھاتە فرە نەتەوەییەکانییەوە، ئیسرائیل بە نەتەوەیەکی فرە کولتوری دادەنرێت، کە شوێنی نەریت و بەها جۆراوجۆرەکانی تێدایە. [٨] کولتوری هاوبەشی زۆربەی ئیسرائیلییەکان کولتوری ڕۆژئاوایە کە لە نەریتی کۆچبەرانی ئەوروپای ڕۆژئاواوە وەرگیراوە . لە سەدەی نۆزدەهەم و سەرەتای و کۆتایی سەدەی بیستەمدا کۆچێکی بەرفراوان لە ئەوروپا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە هەبووە لە کاتێکدا کۆچکردنی ئەم دواییە لە باشووری ئەفریقا، ئەمریکای باشوور ، ئەمریکای باکوور، یەکێتی سۆڤیەتی پێشوو و ئەسیوپیا بووە، کە توخمە کولتوورییە نوێ و هەمەچەشنەکانی ناساندووە و کاریگەرییەکی بەرفراوانی هەبوو. ئیسرائیلییەکان و خەڵکی بە ڕەچەڵەک ئیسرائیل لە هەموو جیهان دەژین: لە ئەمریکا, ڕووسیا , هیندستان کەنەدا, شانشینی یەکگرتوو, و لە سەرانسەری ئەوروپا و شوێنەکانی تر. نزیکەی ١٠%ی کۆی دانیشتوانی ئیسرائیل لە دەرەوەی وڵات دەژین.[٩]
ئیسرائیل بەرزترین بەهای پێوەرەکانی گەشەپێدانی مرۆیی لە نێوان وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هەیە، [١٠] و ئیسرائیلییەکان لە پلەی یەکەمدان لە نێو خەڵکی جیهان لە ڕووی ڕێژەی سەدی هاووڵاتیانی خاوەن ڕاهێنانی سەربازی, [١١] و لە ڕووی ڕێژەی سەدی هاووڵاتیانی خاوەن بڕوانامە لە خوێندنی باڵا ، و خەرجکردن بۆ توێژینەوە و پەرەپێدان وەک ڕێژەیەک لە بەرهەمی ناوخۆیی گشتی ، [١٢] سەلامەتی ژنان ، [١٣] تەمەنی چاوەڕوانکراو ، داهێنان، [١٤] و بەختەوەری . [١٥]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ "Population by Religion". Central Bureau of Statistics. 9 October 2015. Archived from the original on 13 November 2015. Retrieved 31 December 2015.
{{cite news}}
: Unknown parameter|=
ignored (help) - ^ "High court rules: It is impossible to be Israeli". Archived from the original on 2 أكتوبر 2018. Retrieved 25 January 2014.
{{cite news}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی
<ref>
؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەریpopulation_stat2019
نەدراوە - ^ Goldberg, Harvey E. (2008). "From Sephardi to Mizrahi and Back Again: Changing Meanings of "Sephardi" in Its Social Environments". Jewish Social Studies. 15 (1): 165–188. doi:10.18647/2793/JJS-2008. Archived from the original on 4 مارس 2016.
{{cite journal}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ "The myth of the Mizrahim". The Guardian. London. 3 April 2009. Archived from the original on 31 ديسمبر 2018.
{{cite news}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ "Missing Mizrahim". 31 August 2009. Archived from the original on 3 يونيو 2019.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ "The Arab Population in Israel" (PDF). دائرة الإحصاء المركزية الإسرائيلية. Archived from the original (PDF) on 4 أكتوبر 2018. Retrieved 9 July 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ Ilan Peleg, 'Classifying Multinational States' in Democratizing the Hegemonic State (مطبعة جامعة كامبريدج, 2007), pp.
- ^ Brain Drain From Israel (Brichat Mochot M'Yisrael), Jerusalem: Mercaz Shalem - The Shalem Center, The Social-Economic Institute, 2006
{{citation}}
:|first=
missing|last=
(help) - ^ "Human Development Index and its components". United Nations Development Programme. 2018. Archived from the original on 21 أغسطس 2019. Retrieved 24 September 2018.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ IISS 2018, pp.
- ^ "Research and development (R&D) - Gross domestic spending on R&D - OECD Data". data.oecd.org. Archived from the original on 10 أغسطس 2019. Retrieved 10 February 2016.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) ١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ Australia, Chris Pash, Business Insider. "The 10 safest countries in the world for women". Business Insider. Archived from the original on 27 مارس 2019. Retrieved 23 March 2019.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ "These Are the World's Most Innovative Countries". Bloomberg.com. Archived from the original on 17 يونيو 2019. Retrieved 24 January 2019.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help) - ^ Report, World Happiness (14 March 2018). "World Happiness Report 2018". World Happiness Report (بە ئینگلیزی). Archived from the original on 11 أغسطس 2019. Retrieved 26 February 2019.
{{cite web}}
: Check date values in:|archive-date=
(help)
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئیسرائیلییەکان تێدایە. |