جان ئێف. کێنیدی

جان ئێف. کێنیدی
بە ئینگلیزی: John F. Kennedy
لەدایکبوون	٢٩ی ئایاری ١٩١٧ Brookline، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
مردن	٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٦٣(١٩٦٣-١١-٢٢) (٤٦ ساڵ ژیاوە) Parkland Memorial Hospital، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
دڵسۆزی	ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
ناوی کاتی لەدایکبوون	John Fitzgerald Kennedy
ناسناو	Jack
کورتەناو	JFK
ھۆی مەرگ	برینی فیشەک
کوژراوە بە دەستی	لی ھارڤی ئۆسڤاڵد
شوێنی ناشتن	گۆڕستانی نیشتمانی ئارلینگتۆن
باوک	Joseph P. Kennedy Sr.
دایک	Rose Kennedy
ھاوسەر	Jacqueline Kennedy Onassis
منداڵ	جان ئێف. کێنیدی جوونیۆر، Patrick Bouvier Kennedy، Arabella Kennedy، Caroline Kennedy
خێزان	Kennedy family
Godparent	Mary Loretta Kennedy
زمانی زگماکی	ئینگلیزیی ئەمریکی
زمانەکانی ئاخاوتن	زمانی ئینگلیزی
زمانی نووسین	ئینگلیزیی ئەمریکی
دانیشتووی	John Fitzgerald Kennedy National Historic Site
شوێنی کار	واشینگتن دی سی
دەستپێکی چالاکی	١٩٤١
کۆتایی ساڵانی چالاکی	١ی کانوونی دووەمی ١٩٤٥
ئەندامی حیزبی	پارتی دیموکرات
کاندید لە ھەڵبژاردنی	ھەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
نەژاد	Irish Americans
ئایین	کاسۆلیکی
ڕەنگی چاو	hazel
ڕەنگی قژ	brown hair
Blood type	AB
بەکارھێنانی دەست	right-handedness
بەشداربووە لە	commencement at the University of Notre Dame، commencement at the American University
پلەی سەربازی	جێدار، lieutenant (junor grade)، ensign
ناکۆکی	جەنگی جیھانیی دووەم، شەڕی پاسفیک، Solomon Islands campaign
لقی سەربازی	ھێزی دەریاییی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
Member of the crew of	PT-109
شاکارەکان	We choose to go to the Moon، من بەرلینیم، Profiles in Courage
ئەرشیڤەکان لە	John F. Kennedy Presidential Library and Museum
ئەندامی	پەیمانگای ئەمریکیی ھونەر و زانست، American Legion، Veterans of Foreign Wars
خاوەنی	Hickory Hill، Billie، Debbie
ڕووداوە بەرچاوەکان	Cold War, 1962–1979، Cuban Missile Crisis، شەڕی ڤیێتنام
پاڵێوراوە بۆ	خەڵاتی ئاشتیی نۆبێل، National Book Award for Nonfiction
وێبگە	https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/john-f-kennedy/
Artist files at	Smithsonian American Art and Portrait Gallery Library
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

جۆن فیتزجیراڵد کێنیدی (بە ئینگلیزی: John F Kennedy؛ لە دایکبووی ٢٩ی ئایاری ١٩١٧ – مردووی ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٦٣) کەسایەتی سیاسیی ئەمریکی و ٣٥ھەمین سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، سەرەتا ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران بووە دواتر بووەتە ئەندامی ئەنجومەنی پیران، لە ساڵی ١٩٦٠ و لەتەمەنی ٤٣ ساڵیدا لەلایەن حیزبی دیموکراتییەوە ھەڵبژێردرا بۆ سەرۆکایەتی ئەمریکا و لەئەنجامدا لە ڕیتشارد نیکسۆنی ڕکابەری بردەوە و بووە یەکەم کاسۆلیک کە سەرۆکایەتی ئەمریکا بگرێتە دەست، ھەروەھا بە بچوکترین سەرۆکی ئەمریکا ھەژمارکراوە.

جۆن کێنیدی لەکاتێکی ھەستیار و دژواردا لەماوەی جەنگی سارددا سەرۆکایەتی ئەمریکای گرتە دەست و خاوەنی ھەڵوێستی بەھێز بووە لەبەرامبەر سۆڤیەتدا لەھەموو ڕوویەکەوە، ھەر ئەمەش وایلێکردووە لەھەموو سەرۆکەکانی دیکەی ئەمریکا گرنگتربێت و لەلایەن خەڵکیشەوە خۆشەویستربێت، لەھەرە ڕووداوە گرنگەکان لەسەردەمی حوکمڕانی جۆن کێنیدیدا کردەوەی ھەڵکوتانی کەنداوی بەرازەکان و قەیرانی مووشەکی کوبا و دروستکرنی دیواری بەرلین و کێبڕکێی داگیرکردنی ئاسمان کە بەوە ناسراوە بەڵێنی داوە مرۆڤ بخاتە سەر زەوی ڕوویانداوە. لە ساڵی ١٩٦٢ کۆپتەرەکانی cia وێنەی چەند مووشەکێکیان گرتووە کە لەلایەن یەکێتی سۆڤیەتەوە لە کوبادا دامەزراوە و ئاڕاستەکەشی بەرەو ئەمریکا بووە و توانای ھەڵگرتنی کڵاوەی ئەتۆمیان ھەبووە ھەر بۆیە جۆن کێنیدی ڕووبەڕوی مەترسیدارترین بڕیار بووەتەوە لەمێژودا، ئەگەر ھێرشی بکردایەتە سەر مووشەکەکان ڕەنگ بوو جەنگێکی ئەتۆمی لێبکەوتایەتەوە و زۆربەی وڵاتانی جیھان کاول ببوایە ئەگەریش دەستەوەستان بوەستایە و ھیچی نەکردبا مووشەکەکان مەترسیان لەسەر ئەمریکا دروست دەکرد و پێگەی ئەمریکاش لاواز دەبوو ئەگەر وەلامی مووشەکەکانی نەدایەتەوە، لەکۆتاییدا بڕیاریدا ھێزی دەریاوانی ئەمریکا ڕەوانە بکات تاکو ڕێگە بەسۆڤییەت نەدات پڕۆژەی دروستکردنی ئەو مووشەکانە تەواوبکات. دواتر لەگەڵ نیکیتا خرۆشۆڤی سەرۆکی سۆڤیەت ڕێککەوتوون لەسەر ئەوەی مووشەکەکانی سۆڤیەت لە کوبا لاببرێن بەمەرجێک ئەمریکا کوبا داگیرنەکات.

جۆن کێنیدی ناسراوە بەو سەرۆکەی بەڵێنی داوە کە مرۆڤ بگەیەنێتە سەر مانگ و بەسەلامەتیش بیگەڕێنێتەوە سەر زەوی، لە ٢٢ تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٦٣ لەتەمەنی ٤٦ ساڵیدا کە بەسەردانێکی فەرمی لە شاری دالاس بووە لەلایەن کەسێکەوە بەناوی لی ھارڤی ئۆزواڵد(Lee Harvey Oswald) 1963-1939 تەقەی لێکرا و بە فیشەک تیرۆرکرا، دوای دەستگیرکردنی لی ھارڤی ئۆزواڵد و لە کاتی بردنی بۆ بەندیخانە لە دوایی کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانی لە پەخشی ڕاستەوخۆی تەلەڤیزیۆنی لە بنکەی پۆلیسی دالاس لەلایەن خاوەن یانەیەکی شەوانەی ناوەخۆیی بەناوی جاک ڕوبی (Jack Ruby)تەقەی لێکرا و کوژرا. جۆن کێنیدی لە ساڵی ١٩٥٣ھاوسەرگیری لەگەڵ جاکلین لی بوڤەر کرد (Jacquline Kennedy) بوونە خاوەنی ٤ منداڵ کە دووانیان دوای ماوەیەک لە لەدایکبوونیان مردون، :-کارۆلین کێنیدی لە دایکبووی ساڵی ١٩٥٧، ئێستا باڵیۆزی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکایە لە ئوسترالیا، جۆن کێنیدی بچووک ١٩٦٠–١٩٩٩.

سەرچاوەکان

• ویکیپیدیای عەرەبی