جان ئێف. کێنیدی
جان ئێف. کێنیدی | |
---|---|
![]() | |
John F. Kennedy ![]() | |
لەدایکبوون | John Fitzgerald Kennedy ![]() ٢٩ی ئایاری ١٩١٧ ![]() Brookline ![]() |
مەرگ | ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٦٣ ![]() Parkland Memorial Hospital ![]() |
گۆڕ | Arlington National Cemetery ![]() |
زانکۆ |
|
پیشە | سیاسەتوان، ڕۆژنامەوان، کەسایەتی دەوڵەت، نووسەر، naval officer ![]() |
کارەکان | We choose to go to the Moon، من بەرلینیم ![]() |
حیزب | پارتی دیموکرات ![]() |
ھاوسەر | Jacqueline Kennedy Onassis ![]() |
مناڵ | جان ئێف. کێنیدی جوونیۆر، Patrick Bouvier Kennedy، Arabella Kennedy، Caroline Kennedy ![]() |
باوان | |
خێزان | Joseph P. Kennedy Jr.، Rosemary Kennedy، Kathleen Cavendish، Eunice Kennedy Shriver، Patricia Kennedy Lawford، Robert F. Kennedy، Jean Kennedy Smith، Ted Kennedy ![]() |
خانەدان | Kennedy family ![]() |
خەڵاتەکان |
|
وێبگە | https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/john-f-kennedy/ ![]() |
واژوو | |
![]() | |
پلە | سەرۆک کۆماری ویلایەتە یەکگرتووەکان (١٩٦١–١٩٦٣)، United States representative (١٩٤٧–١٩٥٣)، United States senator (١٩٥٣–١٩٥٥)، United States senator (١٩٥٥–١٩٥٧)، United States senator (١٩٥٧–١٩٥٩)، United States senator (١٩٥٩–١٩٦٠)، President-elect of the United States (١٩٦٠–١٩٦١) ![]() |
Rank | جێدار (١٩٤٣–١٩٤٥)، lieutenant (junior grade) (١٩٤٢–١٩٤٣)، ensign (١٩٤١–١٩٤٢) ![]() |
لق | United States Navy (١٩٤١–١٩٤٥) ![]() |
جۆن فیتزگیرالد کەنەدی (ماوەی ژیان:٢٩ی ئایاری ١٩١٧ تاکوو ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٦٣ لە ٤٦ ساڵیدا) ،کەسایەتی سیاسیی ئەمریکی و ٣٥ھەمین سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا ، سەرەتا ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەران بووە دواتر بۆتە ئەندامی ئەنجومەنی پیران، لە ساڵی ١٩٦٠ و لەتەمەنی ٤٣ ساڵیدا لەلایەن حیزبی دیموکراتیەوە ھەڵبژێردرا بۆ سەرۆکایەتی ئەمریکا و لەئەنجامدا لە ریتشارد نیکسۆنی ڕکابەری بردەوە و بووە یەکەم کاسۆلیکی کە سەرۆکایەتی ئەمریکا بگرێتە دەست و ھەروەھا بەبچوکترین سەرۆکی ئەمریکا ھەژمارکراوە. جۆن کەنەدی لەکاتێکی ھەستیار و دژواردا لەماوەی جەنگی سارددا سەرۆکایەتی ئەمریکای گرتە دەست و خاوەنی ھەڵوێستی بەھێز بووە لەبەرامبەر سۆڤیەتدا لەھەموو ڕویەکەوە، ھەر ئەمەش وایلێکردووە لەھەموو سەرۆکەکانی دیکەی ئەمریکا گرنگتربێت و لەلایەن خەڵکیشەوە خۆشەویستربێت، لەھەرە ڕوداوە گرنگەکان لەسەردەمی حوکمڕانی جۆن کەنەدیدا کردەوەی ھەڵکوتانی کەنداوی بەرازەکان و قەیرانی مووشەکی کووبا و دروستکرنی دیواری بەرلین و کێبڕکێی داگیرکردنی ئاسمان کە بەوە ناسراوە بەڵێنی داوە مرۆڤ بخاتە سەر زەوی ڕوویانداوە. لە ساڵی ١٩٦٢ کۆپتەرەکانی cia وێنەی چەند مووشەکێکیان گرتووە کە لەلایەن یەکێتی سۆڤیەتەوە لە کووبادا دامەزراوە و ئاڕاستەکەشی بەرەو ئەمریکا بووە و توانای ھەڵگرتنی سەری نەوەویان ھەبووە ھەر بۆیە جۆن کەنەدی ڕووبەڕوی مەترسیدارترین بڕیار بۆتەوە لەمێژودا، ئەگەر ھێرشی بکردایەتە سەر مووشەکەکان ڕەنگ بوو جەنگێکی نەوەوی لێبکەوتایەتەوە و زۆربەی وڵاتانی جیھان کاول ببوایە ئەگەریش دەستەوەستان بوەستایە و ھیچی نەکردبا مووشەکەکان مەترسیان لەسەر ئەمریکا دروست دەکرد و پێگەی ئەمریکاش لاواز دەبوو ئەگەر وەلامی مووشەکەکانی نەدایەتەوە، لەکۆتاییدا بڕیاریدا ھێزی دەریاوانی ئەمریکا ڕەوانە بکات تاکو ڕێگە بەسۆڤیەت نەدات پڕۆژەی دروستکردنی ئەو مووشەکانە تەواوبکات. دواتر لەگەڵ نیکیتا خرۆتشۆڤی سەرۆکی سۆڤیەت ڕێککەوتوون لەسەر ئەوەی مووشەکەکانی سۆڤیەت لە کووبا لاببرێن بەمەرجێک ئەمریکا کووبا داگیرنەکات. جۆن کەنەدی ناسراوە بەو سەرۆکەی بەڵێنی داوە کە مرۆڤ بگەیەنێتە سەر مانگ و بەسەلامەتیش بیگەڕێنێتەوە سەر زەوی، لە ٢٢ تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٦٣ لەتەمەنی ٤٦ ساڵیدا کە بەسەردانێکی ڕەسمی لە شاری دالاس بووە بەفیشەک تیرۆر کراوە.
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- لەدایکبووانی ١٩١٧
- مردووانی ١٩٦٣
- سەرۆک کۆمارەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان
- ئەمریکییە سیاسەتوانەکانی سەدەی بیستەم
- ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئیری
- ئەندامانی پارتی دیموکراتیی ئەنحوومەنی نوێنەرانیی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
- خێزانی کێنیدی
- وەرگرانی مەدالیای سەرۆککۆماری ئازادی
- نووسەرە کوڕە ئەمریکییەکانی سەدەی بیستەم
- خەڵکی قەیرانی کۆنگۆ
- پارێزەرانی بۆشایی ئاسمان
- کات کەسایەتیی ساڵ