فەرموودەی مەوزوع
فەرموودەی مەوزوع بریتییە لەو فەرموودەیەی کە دروست کرابێت یان بە درۆ بێت پاڵ درابێتە لای پێغەمبەر.[١][٢][٣][٤]
چۆنیەتی دروست بوونی[دەستکاری]
ئەو کەسانەی فەرموودە دروست دەکەن دوو ڕێگا بەکاردێنن ئەوانیش:
- قسەیەکی خۆی بێنێ و ڕشتەیەکی بۆ دانێت، و بیگێڕێتەوە و بڵێت پێغەمبەر وایگوت.
- قسەی یەکێک لە دانایان یان هەر کەسێک بێنێت و ڕشتەیەکی بۆ دانێت، و بیگێڕێتەوە و بڵێت پێغەمبەر وایگوت.
چۆنیەتی ناسینەوەی[دەستکاری]
چەند ڕێگایەک هەیە بۆ ناسینەوەی فەرموودەی مەوزوع بەبێ سەیر کردنی ڕشتەکەی ئەوانیش:
- دانپێدانانی کەسی دروستکەر، وەک نوحی کوڕی ئەبو مریەم کە دانی بەوەدا نا کە فەرموودەی دروست کردووە دەربارەی گەورەیی سوڕەتەکانی قورئان لە ئیبن عەبباسەوە.[٥]
- شتێک که وەک دانپێدانان بێت، بۆ نموونە لە کەسێکەوە شتێک بگێڕێتەوە کە پێش لەدایکبوونی مردبێت، و ئەو فەرمودەیەش تەنیا لەلای ئەو هەبێت.
- بەهۆی شتێکەوە لە کەسی گێڕەڕەوەدا، وەک ئەوەی کەسێک شیعە بێت و فەرموودەیەک دەربارەی گەورەیی ئال و بەیت بگێڕێتەوە.[٦]
- بەهۆی شتێک لە فەرموودەکەدا، بۆ نموونە لە ڕوی زمانەوە لاواز بێت یان ڕاشکاوانە پێچەوانەی قورئان بێت.[٧]
هۆکارەکانی دروست کردنی[دەستکاری]
- بۆ نزیک بوونەوە لە خوا.[٨]
- بۆ سەرخستنی مەزهەب و بیروباوەڕ.
- بۆ تانە دان و ناشیرین کردنی ئیسلام.
- بۆ نزیکبوونەوە لە دەسەڵاتداران.
- بۆ پارە و سامان پەیداکردن.
- بۆ مەبەستی بەناوبانگ بوون.[٩]
دیارترین ئەو کتێبانەی دەربارەی نوسراون[دەستکاری]
- كتاب الموضوعات. ئیبن جەوزی، کۆنترین کتێبە دەربارەی فەرموودەی مەوزوع نوسرابێت.
- اللآلئ المصنوعة في الأحاديث الموضوعة. جەلالەدین سیوتی، پوختە کردن و بۆ زیادکردنی کتێبەکەی ئیبن جەوزییە.
- تنزيه الشريعة المرفوعة عن الأحاديث الشنيعة الموضوعة. ئیبن عیراق کینانی، پوختەکردنی کتێبەکەی سیوتییە.
حوکمەکەی[دەستکاری]
فەرموودەی مەوزوع خراپترین جۆری فەرموودەی زەعیفە. زانایان کۆکن لەسەر ئەوەی کە گێڕانەوەی فەرموودەی مەوزوع حەرامە تەنیا لە کاتی ڕونکردنەوەی ئەوەی کە فەرموودەکە هەڵبەستراوە.[١٠]
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ^ تدريب الراوي في شرح تقريب النواوي. جلال الدين السيوطي. تحقيق عبدالوهاب عبداللطيف. بەرگی یەکەم. لاپەڕە ٢٧٤
- ^ تيسير مصطلح الحديث. الدكتور محمود طحان. مكتبة المعارف. ٢٠١١. لاپەڕە ١١١_١١٦
- ^ نزهة النظر في توضیح نخبة الفكر. ابن حجر العسقلاني. تحقيق ناصر بن الهاب المطيري. دار ابن الجوزي. ٢٠١١ لاپەڕە ٦٠_٦٢
- ^ دراسات نظرية وتطبيقية في شرح المنظومة البيقونية. بسام عبدالكريم الحمزاوي. مركز علوم الحديث. ٢٠٠٩. لاپەڕە ٦٧_٦٨
- ^ "الحديث الموضوع - إسلام ويب - مركز الفتوى". www.islamweb.net. Retrieved 2021-05-01.
- ^ "أضواءٌ على الحديث الموضوع". ralqalam (بە ئینگلیزی). Retrieved 2021-05-01.
- ^ "ظاهرة الوضع في الحديث الشريف دراسة في المفهوم، الحكم، الآثار، والمواجهة |". hobbollah.com. Retrieved 2021-05-01.
- ^ "تعريف الحديث الموضوع". موضوع (بە عەرەبی). Retrieved 2021-05-01.
- ^ التحرير. "الحديث الموضوع .. تعريفه ودواعي الوضع – بصائر" (بە عەرەبی). Retrieved 2021-05-01.
- ^ "شرح الحديث الموضوع". www.alukah.net (بە عەرەبی). 2017-11-17. Retrieved 2021-05-01.
