پێرستی کیمیازانان
ڕواڵەت
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
ئەمە پێرستی کیمیازانانە. پێویستە ئەو کەسانە لە خۆبگرێت کە کاریگەری گرنگیان هەبووە لە پێشخستی پراکتیکی کیمیادا.
A
[دەستکاری]- Atul Kumar, (1963–), Indian کیمیازانی, CSIR-CDRI
- Emil Abderhalden, (1877–1950), Swiss کیمیازانی
- Richard Abegg, (1869–1910), German کیمیازانی
- Frederick Abel, (1827–1902), English کیمیازانی
- Friedrich Accum, (1769–1838), German کیمیازانی, advances in the field of gas lighting
- Homer Burton Adkins, (1892–1949), American کیمیازانی, known for work in hydrogenation of organic compounds
- پیتەر ئەگری, (1949–), American کیمیازانی and doctor, 2003 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Georgius Agricola, (1494–1555), German scholar known as "the father of mineralogy"
- Arthur Aikin, (1773–1855), English کیمیازانی and mineralogist
- Adrien Albert, (1907–1989), Australian medicinal کیمیازانی
- Kurt Alder, (1902–1958), German کیمیازانی, 1950 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Sidney Altman, (1939–), 1989 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Christian B. Anfinsen, (1916–1995), 1972 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Angelo Angeli, Italian کیمیازانی
- Anthony Joseph Arduengo, III, American کیمیازانی
- Johan August Arfwedson, (1792–1841), Swedish کیمیازانی
- Anton Eduard van Arkel, (1893–1976), Dutch کیمیازانی
- Svante Arrhenius, (1859–1927), Swedish کیمیازانی, one of the founders of physical کیمیازانیry
- Francis William Aston, (1877–1945), 1922 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Amedeo Avogadro (1776–1856), Italian کیمیازانی and physicist, discovered Avogadro's law
B
[دەستکاری]- Stephen Moulton Babcock, (1843–1931), worked on the "single-grain experiment"
- Werner Emmanuel Bachmann, (1901–1951), American کیمیازانی, known for work in steroids and RDX
- Leo Baekeland, (1863–1944), Belgian-American کیمیازانی
- Adolf von Baeyer, (1835–1917), German کیمیازانی, 1905 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا, synthesis of indigo
- Piero Baglioni, Italian کیمیازانی
- Hendrik Willem Bakhuis Roozeboom, (1854–1907), Dutch کیمیازانی
- Allen J. Bard, (born 1933), 2008 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Neil Bartlett, (1932–2008), English/Canadian/American کیمیازانی
- Sir Derek Barton, (1918–1998), 1969 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Fred Basolo, (1920–2007), American inorganic کیمیازانی
- Antoine Baum, (1728–1804), French کیمیازانی
- Karl Bayer, (1847–1904), Austrian کیمیازانی
- Johann Joachim Becher, (1635–1682), Developed the phlogiston theory of combustion
- Friedrich Konrad Beilstein, (1838–1906), German-Russian کیمیازانی, created Beilstein database
- Joseph Achille Le Bel, (1847–1930), French کیمیازانی, early work in steroکیمیازانیry
- Irina Beletskaya, (born 1933), Russian organometallic کیمیازانی
- Francesco Bellini (1947–), research scientist, doctor in organic کیمیازانیry
- Paul Berg, (born 1926), 1980 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Friedrich Bergius, (1884–1949), 1931 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Marcellin Berthelot, (1827–1907), French کیمیازانی, important work in کیمیای گەرمی
- Claude Louis Berthollet, (1748–1822), French کیمیازانی
- Carolyn R. Bertozzi, American کیمیازانی, UC Berkeley
- Jöns Jakob Berzelius, (1779–1848), Swedish کیمیازانی, coined the term "polymer" in 1833
- Johannes Martin Bijvoet, (1892–1980), Dutch کیمیازانی and crystallographer
- Joseph Black, (1728–1799), کیمیازانی
- Dale L. Boger, (born 1953), American organic and medicinal کیمیازانی
- Paul Emile Lecoq de Boisbaudran, (1838–1912), French کیمیازانی
- Jan Boldingh, (1915–2003), Dutch کیمیازانی
- ئەلێکساندر بۆرۆدین, (1833–1887), Russian کیمیازانی & composer
- Hans-Joachim Born, German radioکیمیازانی
- Carl Bosch, (1872–1940), German کیمیازانی
- Octave Leopold Boudouard, (1872–1923), French کیمیازانی who discovered the Boudouard reaction
- Jean-Baptiste Boussingault, (1802–1887), French کیمیازانی, agricultural کیمیازانیry
- Paul D. Boyer, (born 1918), 1997 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Robert Boyer, employee of ھێنری فۆرد focus on soybean use.
- Robert Boyle, (1627–1691), English pioneer of modern کیمیازانیry
- Henri Braconnot, (1780–1855), French کیمیازانی and pharmacist
- Ronald Breslow, (born 1931), American organic کیمیازانی
- Johannes Nicolaus Brønsted, (1879–1947), Danish کیمیازانی
- Herbert C. Brown, (1912–2004), 1979 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Eduard Buchner, (1860–1917), 1907 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Stephen L. Buchwald, (born 1955), American کیمیازانی, Organic کیمیازانیry, co-discoverer of Palladium-patalyzed C-N bond formation Buchwald–Hartwig amination
- Robert Wilhelm Bunsen, (1811–1899), German inventor, کیمیازانی, discovered the توخمی کیمیاییs سیزیۆم and ڕۆبیدیۆم with Gustav Kirchhoff and invented the Bunsen burner
- William Merriam Burton, (1865–1954), American کیمیازانی, developed the first thermal cracking process for crude oil
- Adolf Butenandt, (1903–1995), 1939 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Aleksandr Butlerov, (1828–1886), Russian کیمیازانی, discovered the formose reaction
C
[دەستکاری]- Melvin Calvin, (1911–1997), American کیمیازانی, winner of 1961 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Constantin Cândea, (1887–1971), Romanian کیمیازانی
- Stanislao Cannizzaro, (1826–1910), Italian کیمیازانی, postulated the Cannizzaro reaction
- Georg Ludwig Carius, (1829–1875), German کیمیازانی
- Heinrich Caro, (1834–1910), German کیمیازانی
- Wallace Carothers, (1896–1937), American کیمیازانی, known for the discovery of نایلۆن
- Henry Cavendish, (1731–1810), British scientist
- Thomas Cech, (born 1947), 1989 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Martin Chalfie, (born 1947), 2008 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Michelle Chang, (born 1977), American کیمیازانی, Professor of کیمیازانیry, University of California, Berkeley
- Yves Chauvin, (born 1930), 2005 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Michel Eugėne Chevreul, (1786–1889), French کیمیازانی, designed an early form of soap, lived to be 102!
- Aaron Ciechanover, (born 1947), 2004 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Giacomo Luigi Ciamician, Italian کیمیازانی, father of the solar panel
- Edward L. Cochran, (born 1929), American کیمیازانی, known for pioneering studies on the nature of free radicals
- Ernst Cohen, (1869–1944), Dutch کیمیازانی (murdered in Auschwitz)
- Elias James Corey, (born 1928), American organic کیمیازانی, winner of the 1990 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Robert Corey (1897–1971), American bioکیمیازانی
- Carl Ferdinand Cori, (1896–1984), Czech bioکیمیازانی, خەڵاتی نۆبێل in medicine 1947
- Gerty Cori, (1896–1957), American bioکیمیازانی, خەڵاتی نۆبێل in medicine 1947
- Charles D. Coryell, (1912–1971), American کیمیازانی, co-discovered the element پرۆمیتیۆم
- John Cornforth, (born 1917), Australian winner of the 1975 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Frank Albert Cotton, (1930–2007), 2000 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Charles Coulson (1910–1974), British theoretical کیمیازانی
- Archibald Scott Couper, (1831–1892), English کیمیازانی, further developed Tetravalence
- James Crafts, (1839–1917), American کیمیازانی, developer of Friedel–Crafts reaction
- Donald J. Cram, (1919–2001), American کیمیازانی, winner of the 1987 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- William Crookes, (1832–1919), British کیمیازانی, discovered the element تالیۆم
- Paul J. Crutzen, (1933), Dutch کیمیازانی, winner of the 1995 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- ماری کوری, (1867–1934), Polish radiation physicist, 1903 خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک, 1911 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- پیەر کوری, (1859–1906), 1903 خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک
- Robert Curl, (born 1933), American کیمیازانی, winner of 1996 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Theodor Curtius, (1857–1928), German کیمیازانی
D
[دەستکاری]- John Dalton, (1766–1844), physicist and pioneer of the atomic theory
- Carl Peter Henrik Dam, (1895–1976), دانمارک bioکیمیازانی, winner of the 1943 Nobel Prize in Physiology or Medicine
- Vincenzo, Count Dandolo, (1758–1819), Italian Nobleman and کیمیازانی
- Samuel J. Danishefsky, (born 1936), American organic کیمیازانی, natural product Total synthesis, 1995/6 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Humphry Davy, (1778–1829), British کیمیازانی, discovered several alkaline earth metals
- Raymond Davis, Jr., (1914–2006), American physical کیمیازانی
- Peter Debye, (1884–1966), Dutch کیمیازانی, winner of the 1936 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Johann Deisenhofer, (born 1943), 1988 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Francesco DeMaria, (born 1928), Italian-American کیمیازانی, working in ئەندازیاریی کیمیا
- Sir James Dewar, (1842–1923)
- François Diederich, (born 1952), Luxembourg کیمیازانی
- Otto Diels, (1876–1954), German کیمیازانی, winner of the 1950 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Edward Doisy, (1893– 1986), American bioکیمیازانی, winner of the 1943 Nobel Prize in Physiology or Medicine
- Davorin Dolar, (1921–2005), کیمیازانی from Univ. of Ljubljana
- David Adriaan van Dorp, (1915–1995), Dutch کیمیازانی
- Herbert Henry Dow, (1866–1930), American industrial کیمیازانی, known for برۆم extraction
- Cornelius Drebbel, (1572–1633), Dutch inventor, alکیمیازانی and کیمیازانی
- Vratislav Ducháček, (born 1941), Czech کیمیازانی
- Carl Duisberg, (1861–1935), German کیمیازانی, early administrative industrial کیمیازانی
- Jean Baptiste Dumas, (1800–1884), French کیمیازانی, work on atomic weights
E
[دەستکاری]- Paul Ehrlich, (1854–1915), German کیمیازانی, winner of the 1908 Nobel Prize in Physiology or Medicine
- Arthur Eichengrün, (1867–1949)
- Manfred Eigen, (born 1927), German کیمیازانی, winner of the 1967 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Mostafa El-Sayed, Egyptian-American physical کیمیازانی
- Fausto Elhuyar, (1755–1833), Spanish کیمیازانی, discoverer of تەنگستن
- Conrad Elvehjem, (1901–1962), American bioکیمیازانی, discovered niacin
- Harry Julius Emeléus (1903–1993), British inorganic کیمیازانی
- Emil Erlenmeyer, (1825–1909), German کیمیازانی
- Richard R. Ernst, (born 1933), 1991 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Gerhard Ertl, (born 1936), German physical کیمیازانی, 2007 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Hans von Euler-Chelpin, (1873–1964), Swedish کیمیازانی, winner of the 1929 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Henry Eyring, (1901–1981), Mexican-American theoretical کیمیازانی
F
[دەستکاری]- Kazimierz Fajans, (1887–1975), Polish-American physical کیمیازانی
- مایکل فارادای (1791–1867), کیمیازانی and physicist, discovered Benzene
- Hermann von Fehling, (1812–1885), German کیمیازانی
- John Bennett Fenn, (born 1917), 2002 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- ئێنریکۆ فێرمی, (1901–1954), Nuclear کیمیازانی and Elementary Particle Physicist, خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک 1938
- Hermann Emil Fischer (1852–1919), 1902 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا, (actual name Hermann Emil Fischer, see below) not to be confused with:
- Franz Joseph Emil Fischer (1877–1947), German کیمیازانی, co-discovered the Fischer-Tropsch process
- Ernst Gottfried Fischer (1754–1831), German کیمیازانی
- Ernst Otto Fischer (1918–2007), German کیمیازانی, 1973 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا winner
- Hans Fischer (1881–1945), German organic کیمیازانی, 1930 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا winner
- Antoine François, comte de Fourcroy, (1775–1809), co-discovered the element ئیریدیۆم and developed modern chemical notation
- Nicolas Flamel, French alکیمیازانی
- Paul Flory, (1910–1985), 1974 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Edward Frankland, (1825–1899), English کیمیازانی, originated the concept of valence
- Rosalind Franklin (1920–1958), British کیمیازانی and Crystallographer
- Herman Frasch, (1851–1914), German mining engineer and inventor, pioneered the Frasch process
- Carl Remigius Fresenius (1818–1897), German کیمیازانی
- Charles Friedel, (1832–1899), French کیمیازانی, developer of Friedel–Crafts reaction
- Alexander Naumovich Frumkin (1895–1976), electroکیمیازانی and کیمیازانی
- Kenichi Fukui, (1918–1998), 1981 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
G
[دەستکاری]- Johan Gadolin, (1760–1852), Finnish کیمیازانی
- Merrill Garnett, (born 1930), American bioکیمیازانی
- Joseph Louis Gay-Lussac, (1778–1850), French کیمیازانی and physicist, discovered the Gay-Lussac law
- Charles Frédéric Gerhardt, (1816–1856), French کیمیازانی, synthesized ئەسپیرین
- William Giauque, (1895–1982), 1949 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Josiah Willard Gibbs (1839–1903), American engineer, کیمیازانی and physicist
- Walter Gilbert, (born 1932), 1980 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Henry Gilman, (1893-1986), American کیمیازانی, discovered the Gilman reagent
- Johann Rudolf Glauber, (1604–1670), Dutch-German alکیمیازانی and کیمیازانی
- Lawrence E. Glendenin, (1918–2008), American کیمیازانی, co-discovered the element پرۆمیتیۆم
- Leopold Gmelin, (1788–1853), German کیمیازانی, discovered potassium ferricyanide.
- Theodore Nicolas Gobley, (1811–1874), French کیمیازانی, pioneer in brain tissues analysis, discoverer of lecithin
- Victor Goldschmidt, (1888–1947) Father of Modern Geoکیمیازانیry
- Moses Gomberg, (1866–1947), Russian-American کیمیازانی, known for pioneering work in radical کیمیازانیry
- David van Goorle also called Gorlaeus, (1591–1612), Dutch کیمیازانی, on of the first modern atomists
- Carl Gräbe, (1841–1927), German کیمیازانی, discovered the dye alizarin
- Thomas Graham, (1805–1869), Scottish کیمیازانی, dialysis and diffusion.
- Harry B. Gray, (born 1935), 2004 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Francois Auguste Victor Grignard, (1871–1935), 1912 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا corecipient
- Robert H. Grubbs, (born 1942), 2005 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
H
[دەستکاری]- Fritz Haber, (1868–1934), German کیمیازانی, 1918 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا, father of the Haber process
- Otto Hahn, (1879–1968), German کیمیازانی, 1944 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا, father of nuclear کیمیازانیry
- John Scott Haldane, (1860–1936), British bioکیمیازانی
- Charles Martin Hall, (1863–1914), American کیمیازانی, famous for Hall-Héroult process
- George S. Hammond, (1921–2005), American کیمیازانی, famous for Hammond's postulate
- Arthur Harden, (1865–1940), English bioکیمیازانی and winner of the shared Nobel Prize in کیمیازانیry in 1929
- Odd Hassel, (1897–1981), Norwegian کیمیازانی 1969 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Charles Hatchett, (1765–1847), English کیمیازانی who discovered نیۆبیۆم
- Herbert A. Hauptman, (born 1917), 1985 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Robert Havemann, (1910–1982), کیمیازانی
- Walter Haworth, (1883–1950), 1937 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Clayton Heathcock, American کیمیازانی
- Alan J. Heeger, (born 1936), 2000 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jan Baptist van Helmont, (1579–1644), The founder of pneumatic کیمیازانیry
- Dudley R. Herschbach, (1932–), American کیمیازانی, 1986 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Avram Hershko, (born 1937), 2004 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Charles Herty, American کیمیازانی
- Gerhard Herzberg, (1904–1999), German-کەنەدا کیمیازانی, 1971 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Germain Henri Hess, (1802–1850), Swiss-born Russian کیمیازانی, namesake of Hess's Law
- George de Hevesy, (1885–1966), Hungarian born کیمیازانی, recipient of the خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا 1943
- Jaroslav Heyrovský, (1890–1967), کۆماری چیک کیمیازانی, 1959 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Cyril Norman Hinshelwood, (1897–1967), English physical کیمیازانی and winner of the shared خەڵاتی نۆبێل in کیمیازانیry in 1956
- Dorothy Hodgkin, (1910–1994), 1964 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jacobus Henricus van 't Hoff, (1852–1911), ھۆلەند physical کیمیازانی, 1901 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Albert Hofmann, (1906–2008), Swiss کیمیازانی, synthesized Lysergic acid diethylamide (LSD)
- August Wilhelm Hofmann, (1818–1892), German کیمیازانی, first to isolate sorbic acid
- Darleane C. Hoffman, (born 1926), American Nuclear کیمیازانی
- Friedrich Hoffmann, (1660–1742), physician and کیمیازانی
- Roald Hoffmann, (born 1937), Polish-born American کیمیازانی, 1981 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Frederick Gowland Hopkins, (1861–1947), British bioکیمیازانی, known for discovery of ڤیتامین, Nobel Prize in Physiology or Medicine in 1929
- Linda Hsieh-Wilson, American کیمیازانی, California Institute of Technology
- Heinrich Hubert Maria Josef Houben, (1875–1940) German organic کیمیازانی
- Coenraad Johannes van Houten, (1801–1887), Dutch کیمیازانی and chocolate maker, invented cocoa powder
- Amir H. Hoveyda, US-based کیمیازانی working in asymmetric catalysis
- Benjamin Hsiao, Asian American کیمیازانی at Stony Brook University, Fellow of the American Physical Society, Fellow of the American Chemical Society, Fellow of the American Association for the Advancement of Science[١]
- Robert Huber, (born 1937), 1988 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
I
[دەستکاری]- Sir Christopher Kelk Ingold (1893–1970), English کیمیازانی
- Vladimir Ipatieff, (1867–1952), Russian-American کیمیازانی, known for organic synthesis
J
[دەستکاری]- Jabir Ibn Hayyan (722–804), Persian کیمیازانی and alکیمیازانی
- Paul Janssen (1926–2003), Belgian founder of Janssen Pharmaceutica.
- Frédéric Joliot-Curie (1900–1958), French کیمیازانی and physicist, 1935 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Irène Joliot-Curie (1897–1956), French کیمیازانی and physicist, 1935 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Percy Lavon Julian (1899–1975), American organic کیمیازانی
K
[دەستکاری]- Henri B. Kagan, (born 1930), 2001 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Jerome Karle, (born 1918), 1985 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Paul Karrer, (1889–1971), 1937 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Karl Wilhelm Gottlob Kastner (1783–1857)
- August Kekulé, (1829–1896), German organic کیمیازانی
- John Kendrew, (1917–1997), 1962 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Petrus Jacobus Kipp, (1808–1864), Dutch کیمیازانی, inventor of Kipp-generator
- Johan Kjeldahl, (1849–1900), Danish کیمیازانی, head کیمیازانی at Carlsberg Brewery, methods still in use
- Martin Heinrich Klaproth, (1743–1817), German کیمیازانی, discovered the element یورانیۆم
- Trevor Kletz (born 1922) British promoter of industrial safety
- Aaron Klug, (born in 1926), winner of the 1982 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Emil Knoevenagel, (1865–1921)
- William Standish Knowles, (born 1917), 2001 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Walter Kohn, (born 1923), 1998 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا.
- Adolph Wilhelm Hermann Kolbe, (1818–1884), German کیمیازانی known for Kolbe nitrile synthesis
- Izaak Kolthoff, (1894–1993), Dutch-American کیمیازانی, the "Father of Analytical کیمیازانیry"
- Roger D. Kornberg, (born 1947), 2006 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- ھانس ئەدۆڵف کریبس, (1900–1981), German bioکیمیازانی, work on metabolic cycles
- Harold Kroto, (born 1939), English کیمیازانی, 1996 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Richard Kuhn (1900–1967), 1938 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا.
L
[دەستکاری]- Irving Langmuir, (1881–1957), کیمیازانی, physicist, 1932 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Auguste Laurent, (1807–1853), French کیمیازانی, discovered anthracene
- Paul Lauterbur, (1929–2007), American کیمیازانی
- Antoine Lavoisier, (1743–1794), French pioneer کیمیازانی
- Nicolas Leblanc, (1742–1806), French کیمیازانی and surgeon
- Henri Louis Le Chatelier, (1850–1936)
- Yuan T. Lee, (born 1936), winner of 1986 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jean-Marie Lehn, (born 1939), French کیمیازانی, shared 1987 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Luis Federico Leloir, (1906–1987), Argentine bioکیمیازانی and winner of the 1970 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Raymond Lemieux, (1920–2000), 1999 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Gilbert Newton Lewis, (1875–1946), ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا کیمیازانی and first Dean of the Berkeley College of کیمیازانیry
- Andreas Libavius, (1555–1616), German doctor and کیمیازانی
- Carl Theodore Liebermann, (1842–1914), German کیمیازانی, known for synthesis of alizarin
- Willard Libby (1908–1980), American کیمیازانی, winner of 1960 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Justus von Liebig, (1803–1873), German inventor and pioneer in agricultural and biological کیمیازانیry
- Karl Paul Link, (1901–1978), American bioکیمیازانی, discovered the anticoagulant warfarin.
- William Lipscomb, (born 1919), 1976 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Joseph Lister, 1st Baron Lister, (1827–1912), English surgeon
- Arthur H. Livermore, (1915–2009), Science Educator and کیمیازانی
- Mikhail Lomonosov, (1711–1765), Russian scientist, anticipated the kinetic-molecular theory by 100 years
- H. Christopher Longuet-Higgins, British کیمیازانی
- Martin Lowry, (1874–1936), شانشینی یەکگرتوو کیمیازانی
- Sima Lozanić (1847–1935), Serbian کیمیازانی
- Ignacy Łukasiewicz, (1802–1882), Polish pharmacist
M
[دەستکاری]- Alan MacDiarmid, (1927–2007), 2000 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Carolina Henriette Mac Gillavry, (1904–1993), Dutch کیمیازانی and crystallographer
- Roderick MacKinnon, (born 1956), 2003 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Pierre Macquer, (1718–1784), influential French کیمیازانی
- Rudolph A. Marcus, (born 1923), 1992 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jacob A. Marinsky, (1918–2005), American کیمیازانی, co-discovered the element پرۆمیتیۆم
- Jean Charles Galissard de Marignac, (1817–1894), Swiss کیمیازانی, discovered ئیتێربیۆم and co-discovered گادۆلینیۆم.
- Vladimir Vasilevich Markovnikov, (1838–1904)
- Tobin J. Marks, (1944), American inorganic کیمیازانی and material scientist
- Alan G. Marshall, American کیمیازانی, co-inventor of Fourier transform ion cyclotron resonance (FT-ICR) mass spectrometry
- Archer John Porter Martin, (1910–2002), 1952 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Martinus van Marum, (1750–1837), Dutch کیمیازانی
- Elmer McCollum, (1879–1967), American Bioکیمیازانی, known for work of diet on health
- Edwin McMillan, (1907–1991), 1951 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Lise Meitner, (1878–1968), German physicist
- دیمیتری مەندەلیێڤ, (1834–1907), Russian کیمیازانی, creator of the خشتەی خولی
- John Mercer, (1791–1866), کیمیازانی and industrialist
- Robert Bruce Merrifield, (1921–2006), solid-phase کیمیازانی, 1984 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Julius Lothar Meyer, (1830–1895),German کیمیازانی, important work on The خشتەی خولی; not to be confused with:
- Viktor Meyer, (1848–1897)
- August Michaelis (1847–1916), German کیمیازانی
- Hartmut Michel, (born 1948), 1988 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Stanley Miller (born 1930), American کیمیازانی, best known for the Miller-Urey experiment
- Luis E. Miramontes (1925–2004), co-inventor of the combined oral contraceptive pill
- Peter D. Mitchell, (1920–1992), 1978 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- William A. Mitchell, (1911–2004), key inventor behind Pop Rocks, Tang, and Kool Whip
- Eilhardt Mitscherlich, (1794–1863) German کیمیازانی, remembered for the law of isomorphism.
- Alexander Mitscherlich, (1836–1918), کیمیازانی
- Karl Friedrich Mohr, (1806–1879), German کیمیازانی famous for first musings on the Conservation of energy
- Henri Moissan, (1852–1907), French کیمیازانی and the winner of the 1906 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Mario J. Molina, (born 1943), 1995 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jacques Monod, (1910–1976), bioکیمیازانی, winner of Nobel Prize in Physiology or Medicine in 1965
- Jeffrey S. Moore (born 1961), ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا Material کیمیازانی
- Peter Moore (born 1939), ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا bioکیمیازانی, Sterling Professor of کیمیازانیry at Yale University
- Stanford Moore, (1913–1982), 1972 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Henry Gwyn Jeffreys Moseley (1887–1915), English physicist, discovered Moseley's law
- Gerardus Johannes Mulder, (1802–1880), Dutch organic کیمیازانی
- Paul Müller, Swiss کیمیازانی, (1899–1965), discovered DDT, won the Nobel Prize in Physiology or Medicine in 1939
- Robert S. Mulliken, (1896–1986), ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا physicist, کیمیازانی, 1966 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Kary Mullis, (born 1944), 1993 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Earl Muetterties, (1927–1984) American کیمیازانی
N
[دەستکاری]- Robert Nalbandyan, (1937–2002), Armenian protein کیمیازانی
- Giulio Natta, (1903–1979), Italian کیمیازانی, 1963 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Garrett Naumann, (1992-Present), Bioکیمیازانی, first towel to practice science
- Costin Nenitescu, (1902–1970), Romanian کیمیازانی
- Antonio Neri, (1500s–1614), Florentine کیمیازانی and glassmaker
- Walther Nernst, (1864–1941), German کیمیازانی, 1920 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- John Alexander Reina Newlands, (1837–1898), English analytical کیمیازانی
- William Nicholson, (1753–1815), English کیمیازانی
- Kyriacos Costa Nicolaou, American کیمیازانی
- Julius Nieuwland, (1878–1936), American کیمیازانی, work on synthetic rubber leading to neoprene
- Alfred Nobel, (1833–1896), Swedish کیمیازانی
- Ronald George Wreyford Norrish, (1897–1978), 1967 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- John Howard Northrop, (1891–1987), 1946 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Ryōji Noyori, (born 1938), 2001 Wolf Prize in کیمیازانیry, 2001 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Ralph Nuzzo, American کیمیازانی and materials scientists
O
[دەستکاری]- George Andrew Olah, (born 1927), 1994 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Lars Onsager, (1903–1976), physical کیمیازانی, 1968 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Joan Oró, (1923–2004), Catalan bioکیمیازانی, one of his most important contributions was the prebiotic synthesis of the nucleobase adenine from hydrogen cyanide.
- Hans Christian Ørsted, First to isolate فافۆن
- Wilhelm Ostwald, (1853–1932), 1909 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
P
[دەستکاری]- Paracelsus, (1493–1541), alکیمیازانی
- Rudolph Pariser, (born 1923), theoretical and organic کیمیازانی
- Robert G. Parr, (born 1921), theoretical کیمیازانی
- لوویی پاستێر, (1822–1895), French bioکیمیازانی, father of pasteurization
- Linus Pauling, (1901–1994), خەڵاتی نۆبێلs in کیمیازانیry and peace
- Charles J. Pedersen, (1904–1989), 1987 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Eugène-Melchior Péligot, (1811–1890) French کیمیازانی who isolated the uranium metal
- William Henry Perkin, (1838–1907) British organic کیمیازانی and inventor of mauveine (dye)
- William Henry Perkin, Jr., (1860–1929) British organic کیمیازانی, son of Sir William Henry Perkin
- Max Perutz, (1914–2002), 1962 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- David Andrew Phoenix, (born 1966), Bioکیمیازانی
- Roy J. Plunkett, (1910–1994), discoverer of Teflon
- John Charles Polanyi, (born 1929), Canadian کیمیازانی, خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا 1986.
- John A. Pople, (1925–2004), theoretical کیمیازانی, 1998 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- George Porter, (1920–2002), 1967 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Fritz Pregl, (1869–1930), Slovene-German کیمیازانی, خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا 1923.
- Vladimir Prelog, (1906–1998), 1975 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Joseph Priestley, (1733–1804), no formal training as a scientist, discovered the element ئۆکسجین
- Ilya Prigogine, (1917–2003), 1977 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Joseph Louis Proust, (1754–1826), discovered the Law of definite proportions
R
[دەستکاری]- Venkatraman Ramakrishnan, (born 1952), 2009 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- William Ramsay, (1852–1916), سکۆتلاند کیمیا, 1904 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- François-Marie Raoult, (1830–1901), French کیمیازانی, known for Raoult's law
- Henry Rapoport, American کیمیازانی, UC Berkeley
- William Sage Rapson, South African کیمیازانی and co-author of Gold Usage
- Ken Raymond, American Inorganic and Bioinorganic کیمیازانی, UC Berkeley
- Julius Rebek, (1944), Hungarian_American کیمیازانی.
- Henri Victor Regnault (1810–1878), فەڕەنسا کیمیازانی and فیزیک
- Tadeus Reichstein, (1897–1996), کیمیازانی, 1950 Nobel Prize in Physiology or Medicine
- ئەبووبەکر ڕازی (Razi), ئێرانian کیمیازانی .(865–925)
- Stuart A. Rice, (born 1932), physical کیمیازانی
- Ellen Swallow Richards, (1842–1911), industrial and environmental کیمیازانی.
- Theodore William Richards, (1868–1928), 1914 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Wim Richter, South Africa
- Jeremias Benjamin Richter, (1762–1807), German کیمیازانی, first used the term stoichiometry
- Nikolaus Riehl, Germany (1901–1990)
- Andrés Manuel del Río, (1764–1849), Spanish-Mexican geoکیمیازانی, discovered ڤانادیۆم
- Robert Robinson (1886–1975), 1947 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Pierre Jean Robiquet (1780–1840), French کیمیازانی, discovered caffeine, alizarin, cantharidin
- Hillar Rootare (1928) Estonian-American Physical کیمیازانی
- Irwin Rose, (born 1926), 2004 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Guillaume-François Rouelle, (1703–1770), French کیمیازانی
- H. M. Rouell, (1718–1779), French کیمیازانی
- Frank Sherwood Rowland, (born 1927), 1995 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Daniel Rutherford, (1749–1819), Scottish کیمیازانی
- ئێرنست ڕەدەرفۆرد, (1871–1937), New Zealand born کیمیازانی and nuclear physicist. Discovered the Proton. خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا 1908
- Leopold Ruzicka (Lavoslav Ružička), (1887–1976), 1939 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
S
[دەستکاری]- Paul Sabatier, (1854–1941), 1912 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا corecipient
- Frederick Sanger, (born 1918), 1958 and 1980 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Carl Wilhelm Scheele, (1742–1786), Swedish 18th century کیمیازانی, discovered numerous elements
- Christian Friedrich Schönbein, (1799–1868), German-Swiss کیمیازانی, invented the fuel cell, and discovered gun cotton and ئۆزۆن.
- Stuart L. Schreiber, (born 1956), American کیمیازانی, a pioneer in a field of chemical biology
- Richard R. Schrock, (born 1945), 2005 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Peter Schultz, American کیمیازانی
- Glenn T. Seaborg, (1912–1999), 1951 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Nils Gabriel Sefström, (1787–1845), کیمیازانی.
- Francesco Selmi, (1817–1881), Italian کیمیازانی.
- Nikolay Nikolayevich Semyonov, (1896–1986), physicist and کیمیازانی, 1956 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- K. Barry Sharpless, (born 1941), 2001 Wolf Prize in کیمیازانیry, 2001 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Dan Shechtman, (born 1941) 2011 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا, discovered quasicrystals.
- Patsy O. Sherman (born 1930), 12 US Patents
- Nevil Vincent Sidgwick, (1873–1952), English theoretical کیمیازانی, known for work in valency
- Osamu Shimomura, (born 1928), 2008 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Hideki Shirakawa, (born 1936), 2000 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Alexander Shulgin, (born 1925), Pioneer researcher in Psychopharmacology and Entheogens
- Salimuzzaman Siddiqui, (1897–1994), پاکستانi کیمیازانی, pioneer in natural products کیمیازانیry
- Oktay Sinanoglu, (born 1935), تورکیا کیمیازانی
- Jens Christian Skou, (born 1918), 1997 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Richard Smalley, (1943–2005), 1996 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Michael Smith, (1932–2000), 1993 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Ascanio Sobrero, (1812–1888), Italian کیمیازانی, discoverer of nitroglycerin
- Frederick Soddy, (1877–1956), شانشینی یەکگرتوو کیمیا, 1921 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Susan Solomon, American atmospheric کیمیازانی
- Ernest Solvay, (1838–1922), Belgian کیمیازانی and industrialist
- S.P.L. Sørensen, (1868–1939), Danish کیمیازانی
- Gabor A. Somorjai, (born 1935), 1998 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Georg Ernst Stahl, (1659–1734), Important work on fermentation
- Wendell Meredith Stanley, (1904–1971), 1946 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Jean Servais Stas, (1813–1891), Belgian analytical کیمیازانی
- Branko Stanovnik, (born 1938), کیمیازانی.
- Hermann Staudinger, (1881–1965), polymer کیمیازانی, 1953 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Harry Steenbock, (1886–1967), American bioکیمیازانی, work on تیشکی سەروو وەنەوشەیی irradiation.
- William Howard Stein, (1911–1980), 1972 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Thomas A. Steitz, (born 1940), 2009 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Alfred Stock, (1876–1946), German inorganic کیمیازانی, known for work in mercury poisoning
- Fraser Stoddart, (born 1945), Scottish کیمیازانی, a pioneer in the field of the mechanical bond
- F. Gordon A. Stone (1925–2011), British inorganic کیمیازانی
- S. Donald Stookey (born 1915), American glass and ceramic کیمیازانی
- Gilbert Stork, (born 1921), 1995/6 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Friedrich August Kekulé von Stradonitz, (1829–1896), German organic کیمیازانی, principal founder of chemical structure
- James B. Sumner, (1887–1955), 1946 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Edwin Sutermeister, American کیمیازانی, known for its work on papermaking
- Theodor Svedberg, (1884–1971), 1926 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Joseph Swan, (1828–1914), English physicist, کیمیازانی & inventor
- Frédéric Swarts, (1866–1940), Belgian کیمیازانی, prepared the first chlorofluorocarbon compound
- Richard Laurence Millington Synge, (1914–1994), 1952 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
T
[دەستکاری]- Koichi Tanaka, (born 1959), 2002 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Henry Taube, (1915–2005), 1983 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Louis Jacques Thénard, (1777–1857), French کیمیازانی, discovered hydrogen peroxide and Thenard's Blue.
- جۆزێف جۆن تۆمسۆن, (1856–1940), British physicist, Known in کیمیازانیry for discovery of Isotopes
- Arne Tiselius, (1902–1971), 1948 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Max Tishler, (1906–1989), 1970 Priestley Medal
- Alexander R. Todd, Baron Todd, (1907–1997), 1957 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Evangelista Torricelli, Italian Physicist and کیمیازانی who invented the Barometer, pupil of گالیلێو گالیلەی
- Roger Y. Tsien, (born 1952), 2008 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Mikhail Tsvet, (1872–1919), Russian botanist, known for adsorption chromatography
U
[دەستکاری]- Georges Urbain, (1872–1938), French کیمیازانی, discovered the element لووتیشیۆم
- Harold Clayton Urey, (1893–1981), 1934 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
V
[دەستکاری]- Lauri Vaska, (born 1925), Estonian/American کیمیازانی
- Louis Nicolas Vauquelin, (1763–1829), Discovered the elements بێریلیۆم and کرۆم
- Vincent du Vigneaud, (1901–1978), 1955 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Artturi Ilmari Virtanen, (1895–1973), کیمیازانی, Nobel Prize laureate
- Max Volmer, Germany (1885–1965)
- Alessandro Volta, (1745–1827), electroکیمیازانی, Invented the Voltaic Cell
W
[دەستکاری]- یۆھانس دیدێریک ڤان دێر ڤالس, (1837–1923)
- Sir James Walker (1863–1935), Scottish physical کیمیازانی
- John E. Walker, (born 1941), 1997 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Otto Wallach, (1847–1931), German کیمیازانی, 1910 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Alfred Werner, (1866–1919), Swiss کیمیازانی, 1913 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Thomas Summers West (1927–2010), British analytical کیمیازانی.
- Peter Jaffrey Wheatley (1921–1997)
- Chaim Weizmann, (1874–1952), Russian کیمیازانی, developed the ABE-process
- George M. Whitesides, (born 1939), American کیمیازانی
- John Rex Whinfield (1901–1966), British کیمیازانی, discovered polyester fibres
- Heinrich Otto Wieland (1877–1957) ئاڵمانیا کیمیازانی 1927 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Julius Wilbrand, inventor of TNT
- Harvey W. Wiley, (1844–1930), ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا کیمیازانی, Pure food & drug advocate
- Sir Geoffrey Wilkinson, (1921–1996), 1973 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Alexander William Williamson, English کیمیازانی, famous for Williamson ether synthesis
- Thomas Willson, (1860–1915), Canadian کیمیازانی, discovered an economically efficient process for creating calcium carbide
- Richard Willstätter, (1872–1942), 1915 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Adolf Otto Reinhold Windaus, (1876–1959), 1928 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Günter Wirths, Germany
- Georg Wittig, 1897–1987), 1979 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Friedrich Wöhler, (1800–1882), ئاڵمانیا کیمیازانی, best known for his synthesis of urea.
- William Hyde Wollaston, (1766–1828), ئینگلستان کیمیازانی, discovered the element پالادیۆم and the element ڕۆدیۆم
- Robert B. Woodward (1917–1979), 1965 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Charles-Adolphe Wurtz, (1817–1884), Alsatian French کیمیازانی, discovered the Wurtz reaction
- Kurt Wüthrich, (born 1938), 2002 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
X
[دەستکاری]- Xiaoliang Sunney Xie, (born 1962), کیمیازانی at Harvard University. A pioneer in the field of Single Molecule Microscopy and CARS (Coherent Anti-Stokes Raman Spectroscopy) microscopy.
Y
[دەستکاری]- Ada Yonath, (born 1939), 2006/7 Wolf Prize in کیمیازانیry, 2009 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Sabir Yunusov, (1909–1995), یەکێتیی سۆڤیەت کیمیازانی (alkaloids)
Z
[دەستکاری]- Richard Zare, (born 1939), 2005 Wolf Prize in کیمیازانیry
- Ahmed H. Zewail, (born 1946), میسرian, 1999 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا for his work on femtoکیمیازانیry.
- Karl Ziegler, (1898–1973), 1963 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
- Richard Adolf Zsigmondy, (1865–1929), 1925 خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا
کیمیازانیs famous in other areas
[دەستکاری]- Marion Barry (born 1936), Masters in Organic کیمیازانیry, American politician
- ئەلێکساندر بۆرۆدین (1833–1887), Russian کیمیازانی & composer
- Jerry Buss (born 1934, died 2013), PhD in Physical کیمیازانیry, owner of the NBA LA Lakers and other sports franchises
- Emmanuel Dongala (born 1941), Congolese کیمیازانی and novelist
- Dolph Lundgren (born 1957), Masters in کیمیازانیry, Swedish actor
- Primo Levi (1919–1987), resistance fighter, کیمیازانی and novelist
- Mikhail Lomonosov (1711–1765), Russian کیمیازانی, historian, philologist, and poet.
- ئەنگێلا مێرکڵ (born 1954), Doctorate in Quantum کیمیازانیry, Chancellor of Germany (2005–present)
- Gaspard Monge (1746–1818), invented descriptive geometry
- Francis Muguet (1955–2009), advocate of open information access
- Edward Williams Morley (1838–1923), performed the Michelson–Morley experiment
- Knute Rockne (1888–1931), head football coach of Notre Dame
- Elio Di Rupo (born 1951), Prime Minister of Belgium
- Israel Shahak (1933–2001)
- Margaret Thatcher (1925–2013), Prime Minister of the United Kingdom (1979–1990), Research کیمیازانی at BX Plastics
پەراوێزەکان
[دەستکاری]- ^ «Benjamin S. Hsiao Named Vice President for Research at Stony Brook University». لە ڕەسەنەکە لە ١٢ی تەممووزی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٢ی تەممووزی ٢٠١٢ ھێنراوە.