ئیبراھیم لە ئیسلامدا
ئیبراهیم | |
---|---|
پەڕگە:إبراهيم خليل الله.jpg | |
لەدایکبوون | |
مەرگ | |
شوێنی حەوانەوە | مزگەوتی ئیبراهیم |
ناوەکانی تر | خەلیل الله (خۆشەویست لەلایەن خوداوە) |
ھاوسەر | سارە،هاجەر،قەتورە |
مناڵ(ەکان) | ئیسماعیل ئیسحاق |
باوان(ەکان) | ئازەر مەهالەث |
خزمەکان | لووت (پێغەمبەر) (برازا) |
ئیبراهیم (بە عەرەبی: إِبْرَاهِيْمُ) پێغەمبەر و پێغەمبەری خودا بووە، هەروەها باپیرەی عەرەب و ئیسرائیلی ئیسماعیلی بووە[١][٢]،ئیبراهیم ڕۆڵێکی دیار دەگێڕێت وەک نموونەیەک لە باوەڕ بە ئایینی جوولەکە و مەسیحی و ئیسلام. لە بیروباوەڕی موسڵماناندا ئیبراهیم هەموو ئەو فەرمان و تاقیکردنەوانەی جێبەجێ کرد کە خودا بە درێژایی ژیانی پەروەردەی کردبوو. لە ئەنجامی باوەڕێکی نەگۆڕی بە خودا، ئیبراهیم لەلایەن خوداوە بەڵێنی پێدرا کە ببێتە سەرکردەیەک بۆ هەموو گەلانی جیهان.[٣] قورئان ستایشی ئیبراهیم دەکات وەک سەرکردەیەک، نموونەیەک، گوێڕایەڵ و نەک بتپەرست. بەم مانایە ئیبراهیم وەک نوێنەرایەتی "مرۆڤی سەرەتایی لە تەسلیمبوونی گشتگیردا بە واقیعی خودایی پێش ئەوەی پارچە پارچە بێت بۆ ئایینەکان کە بەهۆی جیاوازی فۆرمەوە لە یەکتر جیاکراونەتەوە" وەسف کراوە.[٤] موسڵمانان پێیان وایە کەعبە لە مەککە لەلایەن... ئیبراهیم و ئیسماعیلی کوڕی وەک یەکەم ماڵی پەرستن لەسەر زەوی. ڕۆژی پیرۆزی ئیسلامی جەژنی قوربان لە یادی ئامادەیی ئیبراهیم بۆ قوربانیکردنی کوڕەکەی بە فەرمانی خودا، هەروەها کۆتایی هاتنی زیارەتی حەج بۆ کەعبە بەڕێوەدەچێت.[٥]
هەروەها بە خەلیلوڵڵا ناسراوە (بە عەرەبی: خليل الله: دۆستی خودا)، بووە سەرکردەی چاکەکاران لە سەردەمی خۆیدا و کە لە ڕێگەی ئەوەوە بووە کە عەدنانی عەرەبەکان و ئیسرائیلییەکان هاتوون. ئیبراهیم، بە باوەڕی ئیسلام، ڕۆڵی سەرەکی هەبووە لە پاککردنەوەی جیهان لە بتپەرستی لەو سەردەمەدا. بتپەرستی لەلایەن ئیبراهیمەوە لە هەردوو نیمچە دوورگەی عەرەبی و کەنعان پاککرایەوە. لە ڕووی ڕۆحییەوە هەردوو شوێنەکەی پاککردەوە و هەروەها لە ڕووی جەستەییەوە ماڵەکانی پەرستنەکانی پیرۆز کرد. ئیبراهیم و ئیسماعیل زیاتر ڕێوڕەسمی زیارەتیان دامەزراند،[٦] یان حەج ('زیارەت')، کە تا ئەمڕۆش موسڵمانان پەیڕەوی لێدەکەن. موسڵمانان پێیان وایە ئیبراهیم زیاتر داوای لە خودا کرد کە هەم هێڵی نەوەکانی، لە ئیسماعیل و ئیسحاق بەرەکەتدار بکات و هەموو نەوەکانی لە پاراستنی خودادا بهێڵێتەوە.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Sajjadi، Sadeq (2015-10-16)، «Abraham»، Encyclopaedia Islamica (بە ئینگلیزی)، Brill، لە 2022-08-25 ھێنراوە
- ^ «BBC - Religions - Islam: Ibrahim - the Muslim view of Abraham». www.bbc.co.uk (بە ئینگلیزیی بریتانیایی). لە ٢٥ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ «The Quran, sura 2, verse 124». www.perseus.tufts.edu. لە ٢٧ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ^ Sajjadi، Sadeq (2015-10-16)، «Abraham»، Encyclopaedia Islamica (بە ئینگلیزی)، Brill، لە 2022-08-25 ھێنراوە
- ^ Glassé، Cyril (1991). The Concise Encyclopedia of Islam (بە ئینگلیزی). HarperSanFrancisco. ISBN 978-0-06-063126-0.
- ^ «The Quran, sura 2, verse 128». www.perseus.tufts.edu. لە ٢٧ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ئیبراھیم لە ئیسلامدا تێدایە. |