قەرەتەپە

قەرەتەپە
قەرەتەپە
شارەدێ
	قرةتبة - Qara Tapa
	شارەدێی قەرەتەپە
وڵات	کوردستان; عێراق
ھەرێم	ھەرێمی کوردستان; (ناوچە جێناکۆکەکان)
پارێزگا	دیالە
قەزا	کفری
ناحیە	قەرەتەپە
ڕووبەر
• سەرجەم	٨٧ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٣٤ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی	١٢٩ مەتر (٤٢٣ پێ)
ژمارەی دانیشتووان (٢٠١٤)
• سەرجەم	٢١٬٥٤٩
زمان و ئایین
• زمان	کوردی(سۆرانی) و تورکمانی و عەرەبی
• ئایین	ئیسلام(سوننە و شیعە) و یارسان
ناوچەی کاتی	UTC+٣:٣٠ (ناوچەی کاتی)
• ھاوین (DST)	UTC+٤:٣٠ (ھاوین)
تەلەفۆن	٠٠٩٦٤

قەرەتەپە یەکێک لە شارەدێیەکانی قەزای کفری، لە پارێزگای دیالە، ناوەندی ناحیەی قەرەتەپەیە. دانیشتوانەکەی لە عەرەب و تورکمان و کورد پێکھاتووە. قەرەتەپە وشەیەکی تورکییە کە لە دوو بڕگە پێکھاتووە، قەرە و تەپە کە بە واتای (گردی ڕەش) دێت. (مستەفا جەواد) زانا و مێژوونووس و زمانناسی عەرەب خەڵکی شارەدێیەکەیە و یەکێکە لە کەسایەتییە دیارەکانی مێژووی عێراق و عەرەبی ھاوچەرخ.^[١]^[٢]

جوگرافیا

شارەدێیەکە دەکەوێتە قەزای کفری، لە دووری باکووری شاری موقدادییە و باکووری دەریاچەی حەمرین و نزیکەی ٤٠ کم لە ناوەندی پارێزگای دیالەوە دوورە.^[٣]

دانیشتوان

ژمارەی دانیشتوانی شارەدێیەکە گەیشتووەتە ٢١ ھەزار و ٥٤٩ کەس، بەپێی سەرژمێری وەزارەتی پلاندانان لە ساڵی ٢٠١١دا.^[٤]

مێژوو

کلۆدیۆس ریچ لە ساڵی ١٨٢٠ سەردانی قەرە تەپە دەکات و بە گوندێکی کوردی وەسف دەکات. لە ساڵی ١٨٠٥دا ٧٠٠ خانووی ھەبووە و بەھۆی ھەڵاتن لە ستەمکاری حکومەت بۆ ٧٥ خانوو کەم بووبووەوە.^[٥]

جەیمس باکینگھام لە ساڵانی ١٨٢٠ سەردانی قەرە تەپەی کردووە و بە گوندێکی دانیشتووی تورکمان وەسف دەکات. قەبارەی شارەدێیەکەی بە نیوەی کفری خەمڵاندووە کە ژمارەی دانیشتووانەکەی ھەزار کەسە.^[٦]

سەرچاوەکان

^ https://www.turkmenelitv.com/
^ http://dla.library.upenn.edu/dla/ead/ead.html?fq=repository_facet%3A%22Penn%20Museum%20Archives%22&id=EAD_upenn_museum_PUMu1023&^{[بەستەری مردوو]}
^ https://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/10/141022_isid_turkmenler
^ https://www.masress.com/en/ahramweekly/106966
^ https://www.amazon.co.uk/Narrative-Residence-Koordistan-Ancient-Nineveh/dp/1108077498
^ statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Buckingham, James Silk (1827). Travels In Mesopotamia. pp. 351–353. the language of their conversation with each other, as well as the feature and complexions of all, was still Turkish, and sufficiently bespoke their origin. It appeared to me, to be hardly more than half the size of Kiffree, and the population still less in proportion ; that of Kiffree being estimated at three thousand, while the inhabitants of this are thought not to exceed one thousand. The appearance and language of the people are as decidedly Turkish as the name of the place itself, and all seemed to confirm the opinion already expressed as to the common origin and progress of these halting- stations on the road.

[1] ttps://www.turkmenelitv.com/

[2] ttp://dla.library.upenn.edu/dla/ead/ead.html?fq=repository_facet%3A%22Penn%20Museum%20Archives%22&id=EAD_upenn_museum_PUMu1023&^{[بەستەری مردوو]}

[3] ttps://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/10/141022_isid_turkmenler

[4] ttps://www.masress.com/en/ahramweekly/106966

[5] ttps://www.amazon.co.uk/Narrative-Residence-Koordistan-Ancient-Nineveh/dp/1108077498

[6] statement Wikimedia FoundationPowered by MediaWiki Buckingham, James Silk (1827). Travels In Mesopotamia. pp. 351–353. the language of their conversation with each other, as well as the feature and complexions of all, was still Turkish, and sufficiently bespoke their origin. It appeared to me, to be hardly more than half the size of Kiffree, and the population still less in proportion ; that of Kiffree being estimated at three thousand, while the inhabitants of this are thought not to exceed one thousand. The appearance and language of the people are as decidedly Turkish as the name of the place itself, and all seemed to confirm the opinion already expressed as to the common origin and progress of these halting- stations on the road.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]