ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ١٩٣٣

ھەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە ٨ی شووباتی ١٩٣٣ بەڕێوەچوو.^[١]^[٢]^[٣]^[٤]^[٥] گرووپی دەسەڵاتدار براوەبوون بەسەرکردایەتی ناجی شەکەوت کە دەکرا ببوایە سەرۆکوەزیران، بەڵام دوای ماوەیەکی کورت لەسەرکەوتنەکەی شوێنەکەی بۆ ڕەشید عەلی گەیلانی جێھێشت و ئەو بووە سەرۆکوەزیرانی نوێی عێراق.

باکگروەند

سەرۆکوەزیرانی عێراق نووری سەعید لەڕۆژی ٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٣٢ دەستلەکارکێشانەوەی خۆی پێشکەش بە مەلیک فەیسەڵ کرد، ناوبراویش بۆ ڕۆژی دواتر دەستلەکارکێشانەوەکەی پەسەندکرد. مەلیک فەیسەڵ لە ٣ی تشرینی دووەمی ١٩٣٣، ناجی شەوکەتی ڕاسپارد بۆ ئەوەی حکوومەتی نوێ پێکبھێنێت. دەگوترێت کە دەستلەکارکێشانەوەکەی نووری سەعید لەسەر خواستی خودی مەلیک فەیسەڵ بوو،^[١] ئەمەش بۆ کەمکردنەوەی کاریگەرییەکانی ناوبراوبوو لەسەر عێراق لەدوای واژووکردنی ڕێککەوتننامەی ئەنگۆلۆ-عێراقی ١٩٣٠ و باشبوونی پەیوەندی نێوان سەعید و حکوومەتی بەریتانی.

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا «من ذاکرة التاریخ: الملک فیصل یطلب من نوری السعید تقدیم استقالة حکومتە / حامد الحمدانی». www.almothaqaf.com. لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە. ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Al-Hassani، Abdul Razzaq (١٩٥٣). History of Iraqi Governments, Vol 3, pp203-211. Sidon, Lebanon: Al-Irfan Press, Sidon. pp. ٢٠٣–٢١١.
^ Al-Omari، K. «کیف بدأت ظاھرة الکتل النیابیة فی العراق فی الثلاثینیات». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Al-Zubaidi، M. H. «کیف شکل نوری السعید حزب العھد بطلب من الملک فیصل الاول؟». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ Al-Juburi، A. H. «حزب العھد العراقی سنة ١٩٣٠». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[:٠-1] ئ ^ا «من ذاکرة التاریخ: الملک فیصل یطلب من نوری السعید تقدیم استقالة حکومتە / حامد الحمدانی». www.almothaqaf.com. لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ھێنراوە. ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[:١-2] Al-Hassani، Abdul Razzaq (١٩٥٣). History of Iraqi Governments, Vol 3, pp203-211. Sidon, Lebanon: Al-Irfan Press, Sidon. pp. ٢٠٣–٢١١.

[:٢-3] Al-Omari، K. «کیف بدأت ظاھرة الکتل النیابیة فی العراق فی الثلاثینیات». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[:٣-4] Al-Zubaidi، M. H. «کیف شکل نوری السعید حزب العھد بطلب من الملک فیصل الاول؟». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[:٤-5] Al-Juburi، A. H. «حزب العھد العراقی سنة ١٩٣٠». Almada. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. ١٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

ب و د ھەڵبژاردن و ڕیفراندۆمەکانی عێراق
ھەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عێراق	١٩٢٤ ١٩٢٥ ١٩٢٨ ١٩٣٠ ١٩٣٣ ١٩٣٤ ١٩٣٥ ١٩٣٧ (شووبات) ١٩٣٧ (کانوونی یەکەم) ١٩٣٩ ١٩٤٣ ١٩٤٧ ١٩٤٨ ١٩٥٣ ١٩٥٤ (حوزەیران) ١٩٥٤ (ئەیلوول) ١٩٥٨ ١٩٨٠ ١٩٨٤ ١٩٨٩ ١٩٩٦ ٢٠٠٠ ٢٠٠٥ (کانوونی دووەم) ٢٠٠٥ (کانوونی یەکەم) ٢٠١٠ ٢٠١٤ ٢٠١٨ ٢٠٢١
ھەڵبژاردنەکان بۆ سەرۆککۆماری عێراق	١٩٩٥ ٢٠٠٢
ھەڵبژاردنەکانی ئەنجوومەنی پارێزگاکانی عێراق	٢٠٠٥ ٢٠٠٩ ٢٠١٣ ٢٠١٤ ٢٠٢٠
ڕیفراندۆمەکان	١٩٢١ ٢٠٠٥
ئەمەش ببینە: هەڵبژاردنەکان لە کوردستان