گرووپی سوڵتان موراد

گرووپی سوڵتان موراد
گرووپی سوڵتان موراد
Sultan Murat Tümeni/فرقة السلطان مراد ; بەشدار لە لە شەڕی ناوخۆیی سووریا و شەڕی ناوخۆیی لیبیا (٢٠١٤ - تائەمرۆکە)
	; ئاڵا بەکارھێنراوە لەلایەن گرووپەکە
ساڵانی چالاکیی	۲٨ی ئازاری ٢٠١٣— تائەمرۆکە
ئایدۆلۆژیا	ناسیونالیزمی تورک
گرووپەکان	لیوای سوڵتان موراد[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە] سوڵتان موراد بەتالیۆ; ; ھێزی تایبەتی ئاڵپەرسلان[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]; لیوای شەھید زەکی تورکمانی[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]; لیوای ئەشباڵ ئاکید[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]; لیوای سوڵتان مەلیک شا; لیوای سلێمان شا; یەکێتی شۆڕشگێڕانی حووم; لیوای سوڵتان مەھدی داگیرکەر (پێشوو); لیواکانی حومس ئەلعادییە (پێشوو);
سەرکردەکان	مەحموود الحاج حسن[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]; عەقید ئەحمەد عوسمان; فایھم عیسا (فەیھم عیسا) ((لە تشرینی دووەمی ٢٠١٧ دەستی لەکارکێشایەوە))[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]; عەلی شێخ ساڵح (کوژراوە); فایز الدروش †;
شوێنگەسەرەکییەکان	بوستان ئەلبابا، حەلەب (لە تشرینی دووەمی ٢٠١٦ لەناوبرا); ئەلباب (لە ساڵی ٢٠١٧وە);
ناوچەی; ئۆپەراسیۆنەکان	پارێزگای حەلەب
ھێز	١٬٣٠٠ (٢٠١٣); ٥٥٠+ (٢٠١٦)[سەرچاوەیەکی باشتری پێویستە]
بەشێکە لە	سوپای نیشتمانی سووریا (SNA) لیواکانی تورکمانی سووریا; فەتاح حەلەب; ژووری ئۆپەراسیۆنەکانی مارع; ژووری ئۆپەراسیۆنەکانی حوار کیلەس; ئەنسار ئەلشەریعە (سووریا)
ھاوپەیمانان	تورکیا; ئەحراری شام; سوپای لیبیا;
دوژمنان	ئەرمینیا; سوپای عەرەبی سووریا (SAA); ھێزەکانی سووریای دیموکرات; دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام; بزووتنەوەی نوردین زنک (لە سالی ٢٠١٧وە); سوپای نیشتمانی لیبیا;
جەنگەکان/شەڕەکان	شەڕی ناوخۆیی سووریا شەڕی حەلەب (٢٠١٢- تائەمرۆکە) ھێرشی باکووری حەلەب (شوباتی ٢٠١٦); ; ھێرشبی باکووری حەلەب (ئازار– حوزەیرانی ٢٠١٦); شەڕی ئەلرای (ئابی ٢٠١٦); ئۆپەراسیۆنی قەڵغانی فورات ھێرشی باکووری ئەلباب (ئەیلوولی ٢٠١٦); ھێرشی دابیق (٢٠١٦); شەڕی ئەلباب; ئۆپەراسیۆنی لقی زەیتوون; چەکدارانی قەسەد لە باکووری حەلەب; ; شەڕی ناوخۆیی لیبیا (لە ساڵی ٢٠١٩وە); هەڵمەتی لیبیای ڕۆژئاوالە ٢٠-٢٠١٩;

گرووپی سوڵتان موراد (بە عەرەبی: فرقة السلطان مراد، بە تورکی: Sultan Murat Tümeni) گروپێکی چەکداریین کە بەشدارن لە شەڕی ناوخۆیی سووریا کە تورکمانەکانی سووریا ڕێژەی زۆرینە پێکدەھێنن کە لەگەڵ ئۆپۆزسیۆنی سووریا ھاوشانن و لەلایەن تورکیاوە پشتیوانی دەکرێت بە کۆمەکی دارایی و ڕاھێنانی سەربازی و پاڵپشتی ئاسمانی، و بەرچاوترین دانییە لەنێو لیواکانی تورکمانی سووریادا کە لەلایەن تورکیاوە پشتیوانی بکرێت

ئایدیۆلۆژیا

بەھۆی ئەوەی تورکمانەکانی سووریا بنچینەیان دەگریتەوە بۆ نەتەوەی تورک کە بەشێکی بەرچاو لە کلتوریان لەگەڵ تورکەکانی تورکیا ھاوبەشە بۆیە ناسیونالیزمی تورکی بە شێوەیەکی بەرچاوی لە ئایدیۆلۆژیی ئەم گرووپە بەدیدەکرێت، کە ناسیونالیزمی تورکی توخمێکی سەرەکییە لە کلتور و سیاسەتی تورکەکان کە زۆرێک لەلایەنە سیاسییەکانیان وەکوو بەشێکی سەرەکی لە بەرنامەکەیان دایانناوە وەھەروەھا تورکمانەکانی سووریا خۆیان وەکوو عوسمانی نوێ پێناسە دەکەن^[٢٠]

مێژوو

«گرووپی سوڵتان موراد» لە ناوەڕاستی ساڵی ٢٠١٢ لە نزیک شاری حەلەب لەسەر داوای ھەواڵگری تورکیا دامەزراوە بۆ پاراستنی مافی تورکمانەکان لەسوریا کە لە سەرەتای ئاڵۆزییەکانی سووریادا وەکوو لیوایەک کە دەیان چەکدار لە ڕیزەکانیدا بوو دەرکەوتن کەدواتر لە ٢٣ی ئازاری ٢٠١٣ لەگەڵ لیوای سوڵتان محەممەد فاتح و لیوای شەھید زەکی تورکمانی و لیوای بێچووەکانی باوەڕ تێکەڵبوو، کەدواتر لە مانگی ١٢ی ٢٠١٥ گۆردرا بۆ گرووپی سوڵتان موراد کە تێکەڵبوون بە پێکھاتەی سەربازی یەکگرتوو کە لە 'لیوای شەھیدانی تورکمان-لیوای ١ی پیادە-لیوای ھێزی تایبەت-لیوای یەرموک' لەخۆدەگرت کە تا ساڵی ٢٠١٦ ئەو گرووپە بانگەشەی دەکرد کە نزیکەی ھەزار و ٣٠٠ چەکداریان ھەیە^[٢١] وەدواتر لە ساڵی ٢٠١٧ تێکەڵ بە یەکەی ٢ی سوپای نیشتیمانی سووریا بوو کە لەسەر ڕێنمایی فەرماندەکانی سوپای تورکیا بووە بۆ یەکخستنی فراکسیۆنەکانی ئۆپۆزسیۆن لەنێو پێکھاتەی سەربازی یەکگرتوودا^[٢٢]

عەفرین، سووریا

گرووپی سوڵتان موراد بەشداریکی بەرچاویان ھەبوو لە ئۆپەراسیۆنی لقی زەیتوون کە ھێزەکانی سوپای تورکیا لە ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ لە باکووری ڕۆژئاوای سووریا دژبە یەکینەکانی پاراستنی گەلی کورد (یەپەگە) و کۆنترۆڵکردنەوەی ھەرێمی عەفرین دەستپێکرد کە لە دوای دوو مانگ لەخۆراگری ھێزە کوردییەکان لە ٨ی ئازاری ٢٠١٨دا دەستبەسەر شارەکە گیرا کەدواتر تاوانی جەنگی زۆری تێدا ئەنجامدرا^[٢٣]

تەرابلوس، لیبیا

بەگوێرەی سەرچاوە تورکییەکان و چالاکوانەکان لە عەفرین، گرووپی سوڵتان موراد یەکێک بووە لەو گروپانەی کە چەکدارەکان لە ئۆپەراسیۆنێکی تورکیا بەشداربووە بۆ یارمەتیدانی حکوومەتی تەرابلوسی لە مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩دا کە چەکدارەکانی ڕەوانەی لیبیا کردووە و لە کامپی یەرموک جێگرکراو کە کاریگەرییەکی بەرچاوی ھەبووە لە شەرەکانی لیبیا^[٢٤]

تاوانەکانی جەنگ

ڕفاندن بۆ پارە

گرووپی سوڵتان موراد لە چەندین تاوانی جەنگ تێوەگلاوە کە دیارترینیان ڕفاندنی خەلکە کە ژمارەیەکی زۆر لە پزیشک و دەرمانسازان و خەڵکی مەدەنی دیکە بە ژن و منداڵ و پیر لەخۆدەگریت کەدواتر بەپارە ئازادکراوەن کە لە ھەندێک باردا دوای ئازادبوونیش، دووبارە ڕفێندراونەوە^[٢٥]

تالانکردنی ھەزاران تەن لە دانەوێڵە

تالانکردنی ھەزاران تەن لە دانەوێڵە لەلایەن سوپای نیشتمانی سوریا (کە سوڵتان موراد بەشێکی گرینگەی ئەم گرووپەیە) کە تورکیا پشتگیری دەکات، کە دەستی بەسەر ھەشت سیلو داگرت کە پڕن لە کۆگای دانەوێڵەی ستراتیژی و تاڵانیان کردنی و فرۆشتنەوەی بە تورکیا، ھەرچەند ئاسانکاری زۆری بۆکرابوو لەلایەن تورکیا بۆ فرۆشتنەوەی بە کۆمپانیا تورکییەکان و گواستنەوە بۆ خاکی تورکیا^[٢٦]

سەرچاوەکان

^ «Sultan Murat Tümeni».
^ ^ئ ^ا ^ب ^پ «#Syria, Infographic- #FSA Sultan Murad Division». ٣١ی ئازاری ٢٠١٦.
^ «Ivan Sidorenko on Twitter».
^ «Cerablus'taki Durumu, Suriye Türkmen Meclisi Bşk. Anlatıyor - Detay 13 - TRT Avaz». ٧ی ئەیلوولی ٢٠١٦.
^ «Liwa Sultan Süleyman Şah - a new turkmen asayish force for Jarablus». Ömer Özkizilcik on Twitter (بە Turkish). ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠١٦.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)
^ «Syrian Turkmen Assembly Inside "Free" Jarablus». Syrian Turkmen Assembly. ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا «Commander of the "rebels Khalidiya" .. fought in Homs and Idlib and was assassinated in the door». Enab Baladi. ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧.
^ http://www.syriahr.com/en/?p=146076
^ https://syrianwardaily.wordpress.com/2017/11/24/syrian-war-daily-24th-of-november-2017/
^ «Turkish Forces and Rebels Storm Into Syria, Taking IS Stronghold of Jarablus». VOA. ٢٤ی ئابی ٢٠١٦.
^ «SULTAN MURAT TÜMENİ KOMUTANI FEHİM İSA TATHAMUS TÜRKMEN KÖYÜNÜN DEAŞ TERÖR ÖRGÜTÜNDEN TEMİZLENDİĞİNİ AÇIKLADI». ٢٤ی ئابی ٢٠١٦.
^ https://syrianwardaily.wordpress.com/2017/11/22/syrian-war-daily-22nd-of-november-2017/
^ «TÜRKMEN KOMUTANIMIZ ALİ SALİH ŞEHİT DÜŞTÜ». ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
^ [١] Suriye Türkmen Meclisi المجلس الترکمانی السوری
^ «InfoGraphic: Sultan Murad Division Armed faction in Syria». Archicivilians. ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦.
^ http://www.naharnet.com/stories/en/241182
^ SOHR: 13,000 Pro-Turkey Mercenaries Arrive in Libya See.news, May 19, 2020
^ LNA: Commander of the Turkey-backed Syrian “Sultan Murad Brigade” killed in Tripoli ١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. AdressLibya.co, May 30, 2020
^ Dozens of Syrian mercenaries in Libya killed in 1 week Egypt Today, March 28, 2020
^ «گروپە تورکمانییەکانی سوریا». Bellingcat.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «Sultan Murat Tümeni». ١٦ی ئابی ٢٠١٦.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «ئەنجومەنی سەربازی دێرەزوور بۆ ئەوەی بچێتە ناو بەرەی سوڵتان مورادی لە باکووری حەلەب». Qasioun News Agency. ١٦ی تەممووزی ٢٠١٧. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تەممووزی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە.
^ «چەتەکانی سەربە تورکیا لە عەفرین و سەری کانی، تاوانی جەنگ ئەنجامدەدەن». Rudaw.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «ناردنی چەتە یاخیبووەکانئ سووریا بۆ شەڕکردنی لەگەل حەفتەر لە لیبیا لەلایەن تورکیا». Middle East Eye. ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.
^ «عەفرین: دەستبەسەرکردنی ھەڕەمەکیی، ڕفاندن، ئەشکەنجە لە بەڵگەنامەکانی یوئێن». Rudaw. ١ی ئازاری ٢٠١٩.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)
^ «دەستبەسەرداگرتنی ھەزاران تەن لە دانەوێڵە وەکوو" دەستکەوتی شەڕ "». Syrians for Truth and Justice. لە مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوت= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[1] «Sultan Murat Tümeni».

[wordpress.com-2] ئ ^ا ^ب ^پ «#Syria, Infographic- #FSA Sultan Murad Division». ٣١ی ئازاری ٢٠١٦.

[3] «Ivan Sidorenko on Twitter».

[4] «Cerablus'taki Durumu, Suriye Türkmen Meclisi Bşk. Anlatıyor - Detay 13 - TRT Avaz». ٧ی ئەیلوولی ٢٠١٦.

[5] «Liwa Sultan Süleyman Şah - a new turkmen asayish force for Jarablus». Ömer Özkizilcik on Twitter (بە Turkish). ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠١٦.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)

[6] «Syrian Turkmen Assembly Inside "Free" Jarablus». Syrian Turkmen Assembly. ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦. لە ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە.

[homs-7] ئ ^ا «Commander of the "rebels Khalidiya" .. fought in Homs and Idlib and was assassinated in the door». Enab Baladi. ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٧.

[8] ttp://www.syriahr.com/en/?p=146076

[9] ttps://syrianwardaily.wordpress.com/2017/11/24/syrian-war-daily-24th-of-november-2017/

[auto-10] «Turkish Forces and Rebels Storm Into Syria, Taking IS Stronghold of Jarablus». VOA. ٢٤ی ئابی ٢٠١٦.

[auto1-11] «SULTAN MURAT TÜMENİ KOMUTANI FEHİM İSA TATHAMUS TÜRKMEN KÖYÜNÜN DEAŞ TERÖR ÖRGÜTÜNDEN TEMİZLENDİĞİNİ AÇIKLADI». ٢٤ی ئابی ٢٠١٦.

[12] ttps://syrianwardaily.wordpress.com/2017/11/22/syrian-war-daily-22nd-of-november-2017/

[13] «TÜRKMEN KOMUTANIMIZ ALİ SALİH ŞEHİT DÜŞTÜ». ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ھێنراوە.

[14] [١] Suriye Türkmen Meclisi المجلس الترکمانی السوری

[15] «InfoGraphic: Sultan Murad Division Armed faction in Syria». Archicivilians. ١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦.

[16] ttp://www.naharnet.com/stories/en/241182

[17] SOHR: 13,000 Pro-Turkey Mercenaries Arrive in Libya See.news, May 19, 2020

[18] LNA: Commander of the Turkey-backed Syrian “Sultan Murad Brigade” killed in Tripoli ١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. AdressLibya.co, May 30, 2020

[19] Dozens of Syrian mercenaries in Libya killed in 1 week Egypt Today, March 28, 2020

[20] «گروپە تورکمانییەکانی سوریا». Bellingcat.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[21] «Sultan Murat Tümeni». ١٦ی ئابی ٢٠١٦.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[22] «ئەنجومەنی سەربازی دێرەزوور بۆ ئەوەی بچێتە ناو بەرەی سوڵتان مورادی لە باکووری حەلەب». Qasioun News Agency. ١٦ی تەممووزی ٢٠١٧. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تەممووزی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە.

[23] «چەتەکانی سەربە تورکیا لە عەفرین و سەری کانی، تاوانی جەنگ ئەنجامدەدەن». Rudaw.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[24] «ناردنی چەتە یاخیبووەکانئ سووریا بۆ شەڕکردنی لەگەل حەفتەر لە لیبیا لەلایەن تورکیا». Middle East Eye. ٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩. لە ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.

[25] «عەفرین: دەستبەسەرکردنی ھەڕەمەکیی، ڕفاندن، ئەشکەنجە لە بەڵگەنامەکانی یوئێن». Rudaw. ١ی ئازاری ٢٠١٩.{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[26] «دەستبەسەرداگرتنی ھەزاران تەن لە دانەوێڵە وەکوو" دەستکەوتی شەڕ "». Syrians for Truth and Justice. لە مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوت= (یارمەتی)ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]

[١٤]

[١٥]

[١٦]

[١٧]

[١٨]

[١٩]

[٢٠]

[٢١]

[٢٢]

[٢٣]

[٢٤]

[٢٥]

[٢٦]