کیوریاستی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
کیوریاستی
Curiosity rover self portrait at John Klein site (PIA16764, cropped).jpg
بەشێکە لەتاقیگەی زانستیی بارام
جێGale
Located on astronomical bodyمەریخ
پۆتانی شوێن4°35'22.2"S, 137°26'30.1"E
پاشکۆیسپیریت، ئاپرتوونتی
له‌دوای ئه‌وکۆڵنەدەر (گەڕۆک)
وڵاتی بنەڕەتویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
ڕووداوە بەرچاوەکانrocket launch، atmospheric entry، soft landing، surface exploration
خاڵی دەستپێکCape Canaveral Space Launch Complex 41
مووشەکی بەکارھاتووAtlas V 541
کارپێکەرناسا
Launch contractorھاوپەیمانیی ناردنی یەکگرتوویی
بەرواری دەستپێکردن٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١١
Location of landingGale
بەرواری نیشتنەوە٦ی ئابی ٢٠١٢
دروستکەرJet Propulsion Laboratory
Powered byMulti-Mission Radioisotope Thermoelectric Generator
بەکارھێنانexploration of Mars
وێبگەhttps://mars.nasa.gov/msl/
وێنەیەکی کیوریوسیتی لەسەر زەوی پێش ناردنی لۆ مەریخ

کیوریاستی[دەستکاری]

تاقیگەی زانستی بارام (بە ئینگلیزی:curiosity rover) کەشتیەکی گەرۆکی ھەسارەی مەریخە کە جوولە دەکات بە ھۆکاری ھێزی نەوەوی وە بەشێکە لە پرۆژەی تاقیگە ی زانستی ھەسارەی مەریخ سەر بە دەزگای بۆشای ئەمەریکایە، دوای ٨ مانگ و برینی ٤٥٠ میلیۆن کیلۆمەتر لە ٦ ئابی سالی ٢٠١٢ بە سەرکەوتووی گەیشتە سەر ھەسارەی مەریخ ، درێزيەكەى 2.8 مەترە و كێشەكەى 900 كگم دەبێت و لە6 پايە پێك هاتووە .

گرنگی کیوریاستی[دەستکاری]

کیوریوسیتی پێش کەوتنە سەر هەسارەی مەریخ

گرنگی کیوریاستی دەکۆلێتەوە لە پێکھاتەی جۆیۆلۆجی و کیمیای سەر رووی مەریخ وە دەکۆلێتەوە لەو رێگایانەی کە پێشتر رێگای ئاوی بوونە یان نیشانەی ئاویان تێدایە ھەروەک ئامێرەکانی سپیریت و ئەپۆرتیونێتی بە دوای ئەگەران دەرەنجامی زاناکان لۆیان دەرکەوتیە کە رێروەی رووبار و ئاو و نیشانەی ئاو لەسەر مەریخ ھەیە و مەزەندە دەکرێت زەمانێک ھەبوە کە ئاو لەسەر مەریخ ھەیە کە پێش ٤ تا ٥ میلیارد سال ئاو لەسەر رووی مەریخ ھەبوە و نیشانە و بەلگەیەکیشە کە پێشبینی دەکرێت ژیانی تێدابوبێت

ئامێرە زانستیەکان[دەستکاری]

وێنەیەکی کیوریوسیتی کە خۆی وێنەی سێلفی خۆی گرتیە

کیوریاستی چەند ئامێرەکی لەسەرە

  • ھەبوونی لێزەرێک: کە (٧) مەتر ژێر ھەر بەردێک بۆت شی ئەکاتەوە کە لە چ پێکهاتەیەکە
  • لێزەری X ray: (جۆی کریبس) زانایەکی ناسا یە دەلێت:بەھۆی ئەو لێزەرەوە ئەتوانین ھەموو کانزاکانی مەریخ پێ جیاواز بکەینەوە
  • کیوریوسیتی: ٧ کامیرەی لەسەرە زۆربەیان جێگیرکراینە ١تا٢ مەتر لە دەوری ئامێرەکە دەسورێنەوە

کێشەکانی ئەو ئامێرە لەسەر مەریخ[دەستکاری]

بەپێى سەرچاوەكانى تاقيگەى JPLى سەر بە ئاژانسى ناساى ئەمريكى رۆژى 19 ى مانگی ئازاری ٢٠١٧ دوابەدواى ناردنى وێنەكان لەلايەن گاليسكەىCuriosity لەسەر مەريخ دەرەنجامى دەركەوتنى داخوران لە پايەكانى گاليسكەكە روويداوە و ئەمەش هەرجەندە نەبۆتە گرفت بۆ گەران و پشكنيەنەكانى گاليسكەكە بەلام ووردە ووردە خێراتر داخورانەكانى لە پايە ئەلەمنيۆمەكان روودەدات و رەنگە لە داهاتوو ببێتە كيشەيەك و لەكاركەوتنى . تا ئێستاكە گاليسكەكە نزيكەى 16 كم بريوە لەسەر مەريخ و لە مانگى ئابى سالى 2012 گەيشتە سەر رووەكەى و درێزيەكەى 2.8 مەترە و كێشەكەى 900 كگم دەبێت و لە6 پايە پێك هاتووە .

وێنەکان[دەستکاری]

ھەولەکان بۆ چوونە سەر مەریخ[دەستکاری]

  • ١٩٦٣: سپۆتینگ٢٤
  • ١٩٧٢: مارس٢ _ مارس٣
  • ١٩٧٤: مارس٦
  • ١٩٧٦: ڤایکینگ١ _ڤایکینگ٢
  • ١٩٨٩: فۆبۆس١ _ فۆبۆس٢
  • ١٩٩٧: مارس٩٦
  • ١٩٩٧: مارس پازفێنزەر
  • ١٩٩٩: مارس بولار لاندەر
  • ٢٠٠٣: سپیریت و ئەپۆرتیونێتی
  • ٢٠٠٣: پیجیل٢
  • ٢٠٠٨: فینکس
  • ٢٠١٢: فۆبۆس _جرانت
  • ٢٠١٢: کوریوسیتی

سەرچاوە[دەستکاری]

رێکخراوی فەلەکناسی کوردستان

ویکیپیدیای عەرەبی