پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران

پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ لەلایەن ڕژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران (بە فارسی: نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران) کە لە نێو نەیارانی کۆماری ئیسلامیی ئێران بە دەستەواژەی «تاوانەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران» (بە فارسی: جنایات جمهوری اسلامی ایران) ناسراوە، بریتییە لە زنجیرەیەک ڕێوشوێن کە لەلایەن ڕژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران یاخود ھێزە بە وەکالەتەکانی گیراوەتەبەر، لە سەرەتای شۆڕشی ئیسلامیی ئێرانەوە لە ساڵی ١٩٧٩ تا ئێستا، زیانێکی زۆری بە خەڵک و مافە سەرەتایییەکانی مرۆڤ گەیاندووە. ڕژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران بە پێشێلکردنی مافی مرۆڤ لە زۆر ڕووەوە تۆمەتبار دەکرێت ھەندێک لە سیاسەتمەداران وەک مەحموود ئەحمەدینەژاد تەنیا بە تاوانی جەنگ تۆمەتبارن؛ لەکاتێکدا ھەندێک لە بەرپرسانی دیکەی کۆماری ئیسلامی ئێران بە تۆمەتی تیرۆریستی لەلایەن دەسەڵاتە دادوەرییە نێودەوڵەتییەکانەوە وەک پۆلیسی ئینتێرپۆل داواکراون. لە یەکەم ڕۆژەکانی شۆڕشی ئیسلامییەوە ڕژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێران فەرمانی وەک: پەنجەبڕین، دەست و قاچبڕین، سەربڕین، فڕێدان لە بەرزایی، بەردباران، تیرۆرکردن، لە سێدارەدانی تاکەکەسی و بە کۆمەڵی نەیارانی بە پەت ئەنجامداوە.

پێشێلکردنی مافی کەمینە ئایینی و نائایینی و نەتەوەیی و زمانەوانی و ڕەگەزییەکان

لە ڕژێمی کۆماری ئیسلامیی ئێراندا، پەیڕەوانی بێخوایی، بێدینی، بەھایی، یارسان، مەندەعی، سیخییەکانی ئێران، ڕائیلی، دەروێشی گۆنابادی و ھەموو غەیری موسڵمانانەکان ھیچ مافێکی مەدەنی، یاسایی و مرۆڤییان نییە و بە توندی سەرکوت دەکرێن.

پێشێلکردنی مافی زەردەشتییەکان

زەردەشتییەکان وەک کەمینەکانی دیکە لەلایەن حکوومەتی کۆماری ئیسلامی ئێرانەوە مافیان پێشل دەکرێ.

بەھۆی جیاکاری حکوومەت، بێکاری بەربڵاو، بووەتە ھۆی زیادبوونی ھەژاری، بەدخۆراکی، ھەروەھا کەمبوونەوەی ھاوسەرگیری و ژمارەی دانیشتووانی زەردەشتییەکان (و کەمینەکانی دیکە).

پێشێلکردنی مافی جووەکان

ژمارەی جوولەکەکانی ئێران - کە لە سەردەمی پەھلەوی، ٦٥ ھەزاربۆ ١٠٠ ھەزار کەس بووە بەھۆی زیادبوونی ھەراسان و جیاکاری و سەرکوتکردن لە سەردەمی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ ٢٠ ھەزار کەس کەمی کردووە.

پێشێلکردنی مافی مەندائییەکان

مافی مەندائییەکان وەک مافی کەمایەتییە بیروباوەڕەکانی دیکە لەلایەن حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران پێشێل دەکرێت.

پێشلکردنی مافی یارسانییەکان

ئایینی یارسان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێرانەوە دانپێدانراو نییە و مافی مرۆڤی یارسانییەکان (ھەرچەندە گەورەترین کەمینەی ئایینین لە ئێراندا) بەھۆی ئەوەی ئەھلی کتێب نین مافیان پێشێل دەکرێت. بە جۆرێک کە ھەندێکیان ئاگر لە خۆیان بەردەدەن و وەک نیشانەی ناڕەزایەتی بەرامبەر بە پێشێلکردنی مافەکانیان.

پێشێلکردنی مافی منداڵان

لە ڕژێمی کۆماری ئیسلامی ئێراندا مافی منداڵان پێشێل دەکرێت بە ئامرازەکانی وەک: لە سێدارەدان، کار، بێبەشکردنی خوێندن، ھاوسەرگیریی منداڵان و سەربازانی منداڵان.