حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران

حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران
نظام جمهوری اسلامی ایران
	نیشانی حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران
دامەزران	١ی نیسانی ١٩٧٩; (٤٦ لەمەوبەر)
بەڵگەی بنیادنان	یاسای بنەڕەتیی کۆماری ئیسلامیی ئێران
چوارچێوەی دەسەڵات	ئێران
دەزگای یاسادانان
پەرلەمان	ئەنجومەنی ڕاوێژی ئیسلامی
شوێنی پەرلەمان	باڵەخانەی ئەنجومەنی ڕاویژی ئیسلامی
دەزگای جێبەجێکردن
سەرۆک	سەرۆک وەزیران (١٩٧٩–١٩٨٩); سەرۆک کۆمار (لە ١٩٨٩ەوە)
دیاریکراو	ھەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتیی کۆمار
ناوەندی بەڕێوەبردن	دامەزراوەی سەرۆکایەتیی کۆمار
ڕێکخراوەی سەرەکی	دەزگای جێبەجێکردنی ئێران
ڕێکخراوەی بەڕێوەبردن	کابینەی دەوڵەتی ئێران
دەزگای دادگەری
باڵاترین دامەزراوەی دادگەرییانە	دەزگای دادگەریی ئێران
ناوەند	کۆشکی دادگای تاران

حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران (بە فارسی: نظام جمهوری اسلامی ایران) ھەروەھا ناسراو بە نیزام (بە فارسی: نظام)^[١] دەسەڵاتداری دەوڵەت و سیستەمی سیاسیی ئێستای ئێرانە. ئەو حکوومەتە لە ساڵی ١٩٧٩، لەدوای سەرکەوتنی شۆڕشی ئێران بە ڕێبەرایەتیی ڕووحوڵڵا خومەینی دامەزرا و جێگەی حکوومەتی پەھلەوی گرتەوە.^[٢]

کۆماری ئیسلامیی ئێران بە یەکێک لە گەورەترین پێشێلکارانی مافەکانی مرۆڤ دادەنرێت.^[٣]^[٤]^[٥]^[٦]^[٧] ئێران لەگەڵ پاکستان و مۆریتانیا سێ وڵاتن لە جیھان کە حکوومەتەکەیان نازناوی کۆماری ئیسلامی بەکاردەھێنێت.^[٨]^[٩]

سەرچاوەکان

↑ «Glossary of Iranian Political Terms»، Iranian Diplomacy، ٢١ی ئازاری ٢٠١٠، لە ٢٠ی ئابی ٢٠١٧ ھێنراوە
↑ «The history of Islamic revolution». dana.ir. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
↑ «گردن زدن، سنگسار و پرتاب از بلندی، بخشی از عملکرد دستگاه قضا در زمان ریاست محمد یزدی». www.radiozamaneh.com (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
↑ «احکام «قطع ید» در ایران؛ قطع دست و پای محکومان». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
↑ «۳۰ سالگی اعدام‌های تابستان ۶۷؛ سکوت حاکمان، چشم انتظاری بازماندگان». BBC News فارسی (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
↑ «اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید». BBC News فارسی (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)
↑ «مروری بر قتل‌های سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٦ی ئابی ٢٠١٨. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
↑ «کدام کشورها، نظام جمهوری اسلامی دارند؟». Shabestan News Agency. لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی شوباتی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.
↑ «The Gambia: President Adama Barrow pledges reforms». Al Jazeera. ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧. لە ١٩ی شوباتی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.

بەستەرە دەرەکییەکان

ئەم ئێران وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] «Glossary of Iranian Political Terms»، Iranian Diplomacy، ٢١ی ئازاری ٢٠١٠، لە ٢٠ی ئابی ٢٠١٧ ھێنراوە

[2] «The history of Islamic revolution». dana.ir. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی نیسانی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[3] «گردن زدن، سنگسار و پرتاب از بلندی، بخشی از عملکرد دستگاه قضا در زمان ریاست محمد یزدی». www.radiozamaneh.com (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[4] «احکام «قطع ید» در ایران؛ قطع دست و پای محکومان». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[5] «۳۰ سالگی اعدام‌های تابستان ۶۷؛ سکوت حاکمان، چشم انتظاری بازماندگان». BBC News فارسی (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[6] «اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید». BBC News فارسی (بە فارسی). لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.{{cite news}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)

[7] «مروری بر قتل‌های سیاسی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران». ایران اینترنشنال (بە فارسی). ٦ی ئابی ٢٠١٨. لە ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ ھێنراوە.

[8] «کدام کشورها، نظام جمهوری اسلامی دارند؟». Shabestan News Agency. لە ڕەسەنەکە لە ١٠ی شوباتی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی شوباتی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[9] «The Gambia: President Adama Barrow pledges reforms». Al Jazeera. ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧. لە ١٩ی شوباتی ٢٠٢٠ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٩ی ئازاری ٢٠١٩ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]