کوروونی

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(لە کورانیەوە ڕەوانە کراوە)
کوروونی
قسەی پێدەکرێ لە ئێران
ناوچەپارێزگای فارس
ژمارەی ئاخێوەراننادیار  (ڕێکەوت نەدراوە)
بنەماڵەی زمان
کۆدەکانی زمان
ISO 639-3

کوروونی یان کورانی ناوی شێوەزارێکی زاری کوردیی باشووریی زمانی کوردییە[١] و لە پارێزگای فارسی وڵاتی ئێران و لە نزیک کازروون و نێوان شیراز و سپیدان لە ناو ھۆزی کورانی قسەی پێ‌دەکرێ. ئەم ھۆزە لە لایەن کەریم خانی زەندوە لە کوردستانەوە کۆچ دراونە بۆ فارس لە ماوەی ١٧٦٠دا.[٢]


ڕێزمان[دەستکاری]

کردارەکان[دەستکاری]

  • نیشانەی چاوگ: -ان، -ین، -ن

ناوەکان[دەستکاری]

  • نیشانەی ناسراوی: -ەکە:

چراغ (چرا) → چراغەکە (چرایەکە)

  • نیشانەی نەناسراوی: -ی:

ملال (منداڵ) → ملالی (منداڵێ، منداڵێک)

  • نیشانەی کۆ: -ەل:

سیف (apple) → سیفەلەکە (سێوەکان)

وشەکان[دەستکاری]

کورانی شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی
قەشەنگ جوان (ن)
خین خین، خوین (ک)
نان نان
ئاوردن ئاوردن (ل)
براکە برا
ھاتن ھاتن (ک، ن و ش)
گیرسن گیرسن (ش)
تەریک تەریک (ل)
دیەت دۊیەت (ش)، دت (ل)
روز رووژ (ش و ل)
کردن کردن (ن و ش و ل)
دەر دەری (ک)
مردن مردن (ن و ش و ل)
خەر خەر (ش و ل)
ھیلکە ھێلکە (ن)
زیی زەوی (ن)
چۆو چەو (ش)
بۆبا، پڏەر باب، پیاره (ن)
زەلگ زەڵگ (ش)
خاش، خۆش خاس، خۆش (ن)
کلک کلک (ش)
ئاگر ئاگر (ک، ش و ل)
مایی ماسی (ک، ن و ش)
خوڤاردن خواردن (ن و ش)
چینن چین (ک)
خۆدا خودا (ن)
ھوڤ ھوو (ش)
کورانی شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی
گۆورا گەورا (ش)
دەس دەس (ش و ھ)
سەر سەر (ک، ن، ش و ل)
دل دل (ک)
ئەسپ، ماین ئەسپ، ماین (ن و ش)
خانە، مال خانی، مال (ک)
زوڤان زوان (ش، ھ و ز)
خەنن خەنین (ل)
پیاک پیاگ (ن)
مانگ مانگ (ک، ن و ش)
دالک دالک (ش)
دەم دەم (ن، ش و ھ)
نۆو ناو (ن و ش)
شۆو شەو (ن و ش)
ڤازکردن ڤەکرن (ک)
جی جی (ش)
خوڤەنن خوەنن (ل)
ڤەتن ڤتن (ل)
خۆرانن خوراندن (ن)
خۆییشکە خوەیشک (ش)
بیچک، کەم بووچک، کەم (ن)
کۆر کوڕ
بۆلند بلند (ک)
سیان سێ
ئۆو ئاو (ن و ش)
ژن ژن (ک، ن و ش)
دیەکە دوێکە (ن)


ڕستەکان[دەستکاری]

کورانی کوردیی ناوەندی
یْ چْیکە؟ ئەمە چییە؟
عەلی کورا چییە؟ عەلی بۆ کوێ چووە؟
ئی ئەسپەکە چەرمەگە. ئەم ئەسپە چەرمگە.
ئْیژن روزی دە سات کار ئەکە. ئێژن ڕۆژێ دە ساعەت کار ئەکا.
دۆ کەکا و دۆ خوییشکْ بیچْ دْرْم. دوو کاک و خوەیشکی بچووکم هەس.
ئەگە یْی دەفە بْچیتانە ئۆ دیەکە مْیڤانی کیا لْ یادْتان ناچْ. ئەگەر ڕایەک بچنە ئەو دێیە میواندارییەکەیانت لە یاد ناچێ.
کی بْ مْنی چْڕی؟ کێ منی بانگ کرد؟

ئەمانەش ببینە[دەستکاری]

پەراوێز[دەستکاری]