ستارلینک
 | ئەم وتارە بۆ سەلماندن پێویستی بە ئاماژەی زیاتر بە سەرچاوەکان ھەیە. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
 | ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
 | ئەم وتارە بەستەری نییە بۆ وتارەکانی تری ویکیپیدیا. |
| ستارلینک | |
|---|---|
| بە ئینگلیزی: Starlink | |
.jpg) | |
| دامەزران | ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ |
| بەکارھێنان | satellite Internet access |
| ناونراوە لەدوای | ھەڵەی ناو ئەستێرەکانی بەختمان |
| وڵات | ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا |
| وڵاتی بنەڕەت | ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا |
| کارپێکەر | سپەیس ئێکس |
| دروستکەر | سپەیس ئێکس |
| یەکەم فڕین | ٢٤ی ئایاری ٢٠١٩ |
| وێبگە | https://www.starlink.com/ |
| ناوچە | بەڕازیل، Metropolitan France، پۆڵەندا |
| پێڕست | list of Starlink launches |
ستارلینک (بە ئینگلیزی: Starlink) بریتییە لە زنجیرەیەک مانگی دەستکردی ئەنتەرنێتی کە لەلایەن ھاوبەشگای سپەیس ئێکس دروست دەکرێت. خزمەتگوزاری ھێڵی ئەنتەرنێت بۆ نەوەی پێنجەم و دواتر دابین دەکات بۆ ھەسارەی زەوی و مەریخ لە داھاتوودا، مانگە دەستکردەکە لە ھەزارەھا مانگی دەستکردی بچووک پێک ھاتووە کە بەشێوەی کۆمەڵ وەک گورزێک بەدوای یەکدا ڕێزبوونە، ئەم مانگە دەستکردانە ھاوڕێک بەدوای یەکدا لەسەر ھێڵی خووڵگەیی لەئاستی نزم (LEO) بە دەوری زەوی دەخوڵێنەوە، بەھۆی ھەبوونی ئامێری وەرگری شەپۆڵەکانی لەسەر زەوی کاردەکەن و ھەرکەسێک لەھەرشوێنێکی ئەم جیھانەبێت دەتوانێت دەستی بە ئەنتەرنێت بگات. ئەم مانگە دەستکردانە لەلایەن پسپۆرانی بارەگای سەرەکیی سپەیس ئێکس لە ڕێدمۆند-واشنتۆن دروست کراوە. تێچووی پڕۆژەکە پترە لە ١٠ ملیار دۆلاری ئەمریکی کە بڕیار وایە بۆماوەی ١٠ ساڵ تەواو ببێت.
پەرەپێدان و دروستکردنی ئەم مانگە دەستکردانە لە ساڵی ٢٠١٥ کەوتنە بواری جێبەجێکردنەوە. لە ساڵی ٢٠١٨ دوومانگی دەستکردی تاقیکاری فڕێدرانە بۆشایی ئاسمان، دواتر لە ٢٠١٩ ٦٠ دانەی تر ڕەوانەی ئاسمان کران، کێشی ھەریەکەیان ٢٦٠ کگم ە بەرنامە وایە کە ژمارەیان بگاتە ١٥٨٤ مانگی دەستکرد تا ساڵی٢٠٢٨. ئەو بڕە مانگە دەستکردانەی کە تاوەکو ئێستا نێردراوە بۆ بۆشایی ئاسمانی زەوی دەتوانن خزمەتگوزاری ئەنتەرنێت بۆ زەوی دابین بکەن لە کۆتایی ساڵانی ٢٠٢١ و ٢٠٢٢. سپەیس ئێکس لە مانگی ئابی ٢٠٢٠ خزمەتگوزاری تایبەتی بیتای لە باکووری ئەمریکا دەستپێکرد و لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ دا بیتای گشتی خستە بەردەست وەک تاقیکردنەوە.
لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩، کۆمسیۆنی پەیوەندییەکانی فێدراڵی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (FCC) فایلی پێشکەش بە یەکێتی نێودەوڵەتی پەیوەندیکردن (ITU) کرد لە جیاتی سپەیس ئێکس بۆ ڕێکخستنی مەودا بۆ ٣٠٬٠٠٠ مانگی دەستکردی تری ستارلینک بۆ ئەوەی بگەن بە دوازدە ھەزار مانگی دەستکرد کە ھەرھەموویان لەلایەن (FCC) پەسەند کراون.
مێژوو
[دەستکاری]
٢٠١٥–٢٠١٧
[دەستکاری]«تۆڕی سەتەلایتی پەیوەندی بۆشایی ئاسمان» لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٥ ڕای گەیاند کە لەبەرنامەیان دایە بواری توانای گواستنەوەی زانیاری لەھەموو جیھان بەڕێژەی ٥٠٪ بەرزبکەنەوە، و بەھۆی ھەبوونی داواکاری زۆر و تێچووی زۆری تۆرەکان کات و بوودجەی زیاتری دەوێت بۆیە ئەوان بیر لە ڕێگایەکی تر دەکەنەوە بۆ دابینکردنی ئەنتەرنێت لەسەرانسەری جیھاندا.
ھەربۆیە کردنەوەی بنکەی گەشەپێدانی مانگەدەستکردەکانی SpaceX لە ڕێدمۆند لە مانگی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ دا لەلایەن SpaceX ەوە بە ھاوبەشی لەگەڵ حکوومەتی فیدراڵی ڕاگەیەنرا، بۆ پەرەپێدان و دروستکردنی تۆڕی نوێی پەیوەندی لەو کاتەدا، نووسینگەی ناوچەی سیاتل پلانی دانا بوو کە لە سەرەتادا نزیکەی ٦٠ ئەندازیار دابمەزرێنێت، ھەروەھا تا ساڵی ٢٠١٨ ئەگەری ئەوە ھەیە ١٠٠٠ کەس دابمەزرێنن. باڵاخانەی ھاوبەشگاکە لە ساڵی ٢٠١٦ لەسەر ڕووبەری ٢٨٠٠ م ٢(٣٠ھەزار پێ) دووجا دروست کراوە، ھەردوو دامەزراوەکە لە (ڕێدمۆند) لە مانگی ئابی ٢٠١٨دا ھەموو کەلوپەڵ و ئامراز و چاڵاکییەکانیان لە ناوچەی سیاتل یەکخستەوە و گواستیانەوە بۆ سێ باڵاخانەی مەزن لە ناوەندی ھاوبەشگای ڕێدمۆند ڕیدج لەوێشەوە بۆ باڵاخانە تازەکە بۆ پاڵپشتی کردنی دروستکردنی مانگی دەستکرد جگە لە R&D.
سپەیس ئێکس لە مانگی تەممووزی ساڵی ٢٠١٦ دا بۆشایییەکی ٧٤٠ م ٢(٨٠٠٠ پێ)ی لە ئیروینی کالیفۆرنیا (ئۆرەنج کاونتی) ئامادەکرد. لیستی کاری SpaceX ئاماژەی بەوە دا کە نووسینگەی ئیرڤین بریتی دەبێت لە پرۆسەی ئاماژە RFIC و پەرەپێدانی ASIC بۆ بەرنامەی مانگی دەستکرد.
تا مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٦ ھاوبەشگاکە پلانی خۆی ئاشکرا کرد کە بەتەمانە دوو مانگی دەستکردی سەرەتایی لە ساڵی ٢٠١٦ دا بخەنە ئاسمانەوە، ھەروەھا بۆ ئەوەی ئەم دوو مانگە دەستکردە وەک وێستگەیەکی خولگەیی سەرەتایی لە خولگەدا ھەبن و کاربکەن بۆ ٢٠٢٠.
تا تشرینی یەکەمی ٢٠١٦ سپەیس ئێکس مانگە دەستکردە سەرەتایییەکانی پەرە پێدابوو کە ھیوایان خواست لە ساڵی ٢٠١٧ دا تاقی بکرێنەوە، بەڵام بەشی دیزاینی مانگە دەستکردەکە خرابووە سەر سەکۆی دیزاینەران بەمەبەستی دیزاینکردنیان بە باشترین شێواز و کەمترین تێچوو لەبواری بازرگانیدا، ھەروەھا ھاوبەش و بەکارھێنەرانی بتوانن بەکەمتر لە ٢٠٠ دۆلار بەکاری بھێنن. گوین شۆتوێڵ سەرۆکی سپەیس ئێکس گوتی دواتر پڕۆژەکە لە " قۆناغی دیزایندا ماوەتەوە وەک ئەوەی ھاوبەشگاکە بەدوای چارەسەرکردنی ئەو کێشانەدا دەگەڕێت کە پەیوەندییان بە تێچووی بەکارھێنەر - تێرمیناڵەوە ھەیە ".
سپەیس ئێکس لە تشرینی دووەمی ٢٠١٦ دا، بۆ سیستەمی مانگی دەستکردی «ناجیۆستەیی» لە خزمەتگوزاری مانگی دەستکردی جێگیردا بە بەکارھێنانی باندی (Ku- و Ka- frequency) بەرنامەی لەگەڵ کۆمسیۆنی پەیوەندییەکانی فیدراڵی (FCC) تۆمارکرد.
لە مانگی ئازاری ٢٠١٧دا، سپەیس ئێکس پلانی لەگەڵ ئێف سی سی دا دانا بۆ ئەوەی توێکڵی دووەمی خولگەیی کەزیاتر لە ٧٥٠٠ «مانگی دەستکردی V-band لە خولگەی ناجیۆسنکرۆنسۆڵ بۆ دابینکردنی خزمەتگوزارییەکانی پەیوەندی» لە شەبەنگی کارۆموگناتیسی دا بنێ کە پێشتر بە قورسی بۆ خزمەتگوزاری پەیوەندی بازرگانی دانرابوو. کە بە خولگەی مانگی دەستکردی زۆر نزم ناودەبرێت، کە پێکرا ٧٥١٨ مانگی دەستکرد پێک دەھینێ و لە بەرزایی تەنیا ٣٤٠ کم (٢١٠ میل) دەخولێنەوە، لەکاتێکدا کە بەرنامەکە وەھا داڕێژرابوو کە کۆمەڵەیەک (٤٤٢٥ مانگی دەستکرد) لەسەر باندەکانی فریکوێنسی کا - و کو بە بەرزایی ١٢٠٠ کم (٧٥٠ میل) بخوڵێنەوە.
پلانەکانی SpaceX بە دوو شێوە دانرابوون:
- ھاوبەشگاکە بەنیاز بوو کە کۆمەڵە مانگێکی دەستکردی کەم لەسەرباندی فریکوێنسی ڤی لە سەروی تەوشک کارپێ بکات.
- بەنیازبوون ڕژێمێکی نوێی ئۆربیتال بەکاربھێنن، ڕژێمی زۆر نزمی زەوی کە لە بەرزایییەکانی ٣٤٠ کم (٢١٠ میل) بخوڵێنەوە، کە ڕاکێشانی ئەتۆمۆسفی زۆر بەرزە، کە بە شێوەیەکی ئاسایی لە ماوەی ژیانی بازنەیی کورتدا ئەنجامی دەبێت.
دواتر لە مانگی ئازاری ٢٠١٧ SpaceX بڕیاریدا کە مانگی دەستکردی جۆری سەرەتایی (Ka/Ku-bands) لە ھەردوو ساڵی ٢٠١٧ و ٢٠١٨ دا دەست پێ بکات. ئەوەبوو لە ساڵی ٢٠١٩دا نزیکەی ٤٤٤٠ مانگی دەستکردی ئامادەکرد کە لەتواناشیان دایە تاوەکو ١٢٠٠ کم بەرزببنەوە، تا ساڵی ٢٠٢٤ئەوانی تریش تەواو دەبن.
دوو مانگی دەستکردی یەکەم کە دروست کرابوون نەفڕێندران تاوەکو ساڵی ٢٠١٨ بەڵکو لە تاقیکردنەوەی زەویدا بەکارھێنران.
ھەندێک مشتومڕ لە ساڵی ٢٠١٥–٢٠١٧ لەگەڵ دەسەڵاتی ڕێکخەردا دروست بوو لەسەر مۆڵەتدانی پێوەری پەیوەندییەکان بۆ ئەم مانگە دەستکردە بچووکانە. چونکە یاساکان تەنھا بۆ مانگە دەستکردە گەورە و تاکەکان داڕێژرابوون. بەپێی یاسا کارپێکەری مانگی دەستکردی گەورە دەتوانێت «کەشتی ئاسمانی تاک دەست پێ بکات بۆ بینینی دوا مۆڵەتی خزمەتگوزارییان [لە ڕێکخەرەوە]، سیاسەتێک دەبینرێت کە ڕێگە بە کارپێکەرێک دەدات بۆ بلۆککردنی بەکارھێنانی سەبەنگی ڕادیۆیی بەنرخ بۆ ماوەی چەندین ساڵ بەبێ بڵاوەپێکردنی کەشتییە ئاسمانییەکانی» تا ساڵی ٢٠١٧، ئێف سی سی ماوەی شەش ساڵی دیاریکرد بۆ ئەوەی تەواوی مانگێکی دەستکردی گەورە بڵاوببنەوە بۆ پابەندبوون بە مەرجەکانی مۆڵەتدانی ڕێکخەرە نێودەوڵەتییەکە، یەکێتی پەیوەندی نێودەوڵەتی (ITU) لە ناوەڕاستی ساڵی ٢٠١٧ دا ڕێسایەکی پێشنیار کرد کە تا ڕادەیەکی زۆر توانای مانگە دەستکردەکانی سنووردارتر دەکرد. لە ئەیلوولی ٢٠١٧دا ھەردوو ھاوبەشگای بۆینگ و سپەیسئێکس داوای وازھێنانیان لە یاسا شەش ساڵییەکە کرد لە لیژنەی ئێف سی سی ی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا، بەڵام دەزگاکە داواکەی ڕەت کردەوە تا ساڵی ٢٠١٩، ئێف سی سی حوکمی ئەوەی کردبوو کە نیوەی ھەسارەکە دەبێت لە خولگەی دا بێت لە ماوەی شەش ساڵدا، کە سیستمی تەواو لە خولگەدایە لە ماوەی نۆ ساڵدا لە ڕێکەوتی مۆڵەتەکەوە.
نیشانەی بازرگانی بۆ تۆڕی مانگە دەستکردەکان لە ساڵی ٢٠١٧ دا دانرا. بیرۆکەکەی لە پەرتوکی (ھەڵە ئەستێرەکانماندا) وەرگیراوە.
SpaceX لە کۆتایییەکانی ساڵی ٢٠١٧ دا بەڵگەنامەی لەگەڵ لیژنەی پەیوەندییە فیدراڵییەکان (FCC) تۆمارکرد بۆ ڕوونکردنەوەی پلانی ھێورکردنەوەی پاشماوەی بۆشایی، کە بەپێی ئەو پلانە ھاوبەشگاکە بۆ:
"... پلانی پرۆسەکان جێبەجێ بکەن بۆ ئەو خولانەوەی کە بە شێوەیەکی ڕێک و پێک لەماوەیەکی کەمتر (نزیکەی پێنج بۆ حەوت ساڵ) بە ڕێژەیەکی زۆر خێراتر لەوەی کە پێویستە لەژێر ستانداردە نێودەوڵەتییەکانداھەیە. بەو ھۆیەوە کە دوو ڕووبار بە ئاسماندا دەسوڕێنەوە، بەو ھۆیەوە کە بۆ زەوی ڕادەکەن و بۆ ئەوەی سەرلە نوێ بگوێزنەوە بۆ ناو زەوی و لە ماوەی ساڵێکدا، لە دوای تەواوبوونی کارو کردەوەکانیان.
٢٠١٨–٢٠١٩
[دەستکاری]لە ئازاری ٢٠١٨دا لیژنەی (FCC) ڕەزامەندیی دەربڕی بۆ کارەکانی سپەیس ئێکس بەو مەرجەی کە SpaceX بتوانێت ڕەزامەندی لە یەکێتی پەیوەندی نێودەوڵەتی (ITU)یش وەربگرێت. FCC پشتگیری لە داوایەکی ناسا کرد بۆ داواکردن لە SpaceX بۆ بەدەستھێنانی ئاستێکی بەرزتر لە متمانەبەخۆبوونی لەبارەی دوور لەو خولانەوەیەی کە ناسا پێشتر بۆ خۆی بەکاری ھێنابوو: بەجۆرێک ڕێژەی دڵنیایی متمانەبەخۆبوون پتر بێت لە ٩٠ ٪ ی مانگە دەستکردەکانی.
لە ئایاری ٢٠١٨دا سپەیکس پێشبینی کۆی تێچووی گەشەسەندن و بنیاتنانی مانگەدەستکردەکانی خستە ڕوو کە تێچوەکانی لە ١٠ ملیار دۆلاری ئەمریکی تێپەڕی کردووە، ھەروەھا سپەیس ئێکس بەشی گەشەپێدانی مانگی دەستکردی لە ڕێدمۆند ڕێککردەوە و چەند ئەندامێکی نوێی لەپۆستی بەڕێوەبەری یوورستی دوورخستەوە.
لە تشرینی دووەمی ٢٠١٨، سپەیکس ڕەزامەندیی ڕێکخەری بۆ بڵاوەپێکردنی ٧٥١٨ مانگی دەستکردی برۆدباند وەرگرت، ئەمە جگە لەوەی ٤٤٢٥ مانگی دەستکردی پێشتر پەسەند کرابوو. ئەو ٤٤٢٥ مانگە دەستکردە لە فایلە ڕێکخەرەکانی ساڵی ٢٠١٦ دا داواکرابوو بۆ خولانەوە لە بەرزایییەکانی ١٬١١٠ کم (٦٩٠ میل) بۆ ١٬٣٢٥ کم (٨٢٣ میل)، ھەروەھا بۆ بەرزییەک بتوانێن بفڕێت کە لە سەرووی وێستگەی بۆشایی نێودەوڵەتی بێت. ڕەزامەندییە نوێیەکە بۆ ئەوە بوو کە مانگە دەستکردەکە لە چینێکی نزمدا بفڕێت چونکە جۆری مانگە دەستکردەکانی ناجیۆستەیشنە کە لە ٧٥١٨ مانگی دەستکرد پێکھاتووە کە لە بەرزایییەکانی ٣٣٥ کم (٢٠٨ میل)ەوە کار دەکەن بۆ ٣٤٦ کم (٢١٥ میل) لە خوار ISS. ھەروەھا لە تشرینی دووەمی ٢٠١٨دا SpaceX فایلی نوێی ڕێککاری لەگەڵ کۆمیسیۆنی پەیوەندی فیدراڵی ئەمریکا (FCC) دروست کرد بۆ داواکردنی توانای گۆڕینی مۆڵەتی پێدراوی پێشووی خۆی بۆ ئەوەی نزیکەی ١٦٠٠مانگی دەستکرد لەکۆی ٤٤٢٥ مانگی دەستکرد لەسەر فریکوێنسی کەو/کو - باند کار بکات ھەروەھا ١٦٠٠ مانگی دەستکردی تر لەسەر فریکوێنسی کەکە/کو-باند کاربکات، کە بەرزی ھەریەکەیان لەئاستی زەوی ١١٥٠کم بێت بەگوێرەی دوورییەکەی لە چینی نوێی خوارەوەی مانگی دەستکردی ئاسایی" کە تەنھا ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) لە بەرزایی خولگەدا پەسندکرا. ئەم مانگە دەستکردانە بەشێوەیەکی کاریگەر لە چینی سێیەمی خولگەیی کە ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) بەرزن دەخوڵێنەوە، لەکاتێکدا خولگەی بەرزتر و نزمتر بە نزیکەیی١٢٠٠ کم (٧٥٠ میل) لەبەرزترین ئاست دا و نزیکەی ٣٤٠ کم (٢١٠ میل) لەنزمترین ئاستدا دەبێت. ئێف سی سی لە مانگی نیسانی ٢٠١٩ دا داواکەی پەسەند کرد پێدانی ڕەزامەندی بۆ بابەتی شوێن بۆ نزیکەی ١٢٠٠ مانگی دەستکرد لە سێ چینی ئۆربیدا وەرگیرا.
لەگەڵ پلانی چەند دابینکارێک بۆ دروستکردنی بۆشایی بازرگانی ئینتەرنێت ی مێگا-مانگەدەستکردە وردەکان دەبنە شتی باو و زیاتر دەبن لەداھاتوودا، سوپای ئەمریکا لە ساڵی ٢٠١٨ دەستی کرد بە ئەنجامدانی خوێندنی تاقیکردنەوەکان بۆ ھەڵسەنگاندنی چۆنییەتی بەکارھێنانی تۆڕەکان لە مانگی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨، ھێزی ئاسمانی ئەمریکا گرێبەستێکی ٢٨ ملیۆن دۆلاری ئەمریکی بۆ خزمەتگوزاری تاقیکردنەوەی دیاریکراو لە ستارلینک دا ئەنجامدا.
لە شوباتی ٢٠١٩دا، ھاوبەشگای سپەیس ئێکس داواکارییەکی لەگەڵ ئێف سی سی دا تۆمارکرد بۆ وەرگرتنی مۆڵەتێک بۆ کارپێکردنی ملیۆنێک وێستگەی زەوی سەتەلایتی جێگیر کە پەیوەندی لەگەڵ خولگەی ناجیۆستەیشن (NGSO) سیستەمی ستارلینکی سەتەلایتی ببەستێت.
پلانەکانی سپەیس ئێکس لە ساڵی ٢٠١٩ دا بریتی بوو لە ھەڵدانی ١٢٠٠٠ مانگی دەستکرد بۆ سێ چینی خولگەیی زەوی:
- چینی یەکەم: ١٤٤٠مانگی دەستکرد لە دووری ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) لە زەوی.
- چینی دووەم :٢٨٢٥مانگی دەستکرد لە دووری ١١١٠کم (٦٩٠میل) لە زەوی.
- چینی سێیەم ٧٥٠٠ مسنگی دەستکرد لە دووری ٣٤٠کم (٢١٠میل) لە زەوی.
لە کۆی گشتی دا نزیکەی ١٢ ھەزار مانگی دەستکرد پلانی بڵاوەپێکردنی بۆ دانراوە، لەگەڵ درێژکراوەیەکی گونجاوی تر کە ٤٢ ھەزار مانگی دەستکردی ترە.
تا نیسانی ٢٠١٩ سپەیس ئێکس ھەوڵی مانگە دەستکردەکانیان لە توێژینەوە و پەرەپێدانەوە گواستەوە بۆ دروستکردن، لەگەڵ دەستپێکردنی یەکەم پلانی گرووپێکی گەورەی مانگە دەستکردەکان بۆ خولانەوە، کەشتی ئاسمانی کەم تێچوون و لەتوانایاندایە تاوەکو ٦٠مانگ کاربکەن.
لە کۆتایی مانگی حوزەیرانی ٢٠١٩دا، سپەیس ئێکس پەیوەندی لەگەڵ ھەر ٦٠ مانگی دەستکردەکاندا ھەبوو بەڵام پەیوەندی بە سێ مانگی دەستکرد لەدەست دا کە ئێستا ٥٧ دانەیان ماوە وەک مەبەست کاریان دەکرد چل و پێنج مانگی دەستکرد گەیشتنە دوا بەرزایی خولگەیی خۆیان کە ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل)ە، پێنج مانگیش ھێشتا خولگەکانیان بەرز دەکەنەوە، پێنج مانگی دیکەشیان پشکنینی سیستمەکانیان بۆ ئەنجام دەدان پێش ئەوەی خولگەکانیان بگۆڕن. ئەو دوو سەتەلایتەی کە مابوونەوە بە خێرایی لە خولگە کە دووردەبوونەوە و دووبارە چوونە ناو کەشەکە بۆ ئەوەی پرۆسەی بەدووربوونی مانگی دەستکرد تاقی بکرێنەوە؛ ئەو سێ پەیوەندییەی کە ونبوو پێشبینی دەکرا دووبارە دەربکەونەوە، بەڵام تاوەکو ئێستا ھیچ ھەواڵێکیان نییە.
لە حوزەیرانی ٢٠١٩دا، سپەی ئێکس داوای لە ئێف سی سی کرد بۆ مۆڵەتی تاقیکردنەوە تا ٢٧٠ تێرمیناڵ – ٧٠دانەیان لە سەرانسەری ویلایەتە یەکگرتووەکان و ٢٠٠دانەیان لە واشنتۆن (سەرەکی) لە ماڵەکانی کارمەندانی سپەیس ئێکس – و ئۆپەراسیۆنی ئەنتێنا کە لە فڕۆکەوە لە چوار کێڵگەی ئاسمانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دابەش کراوە؛ ھەروەھا ھەندێکیشیان بەسەر پێنج شوێنی تاقیکردنەوەی زەمینی دابەش کران.
لە ئەیلوولی ٢٠١٩، سپەیکس ئێکس گەڕایەوە بۆ ئێف سی سی بۆ ئەوەی داوای گۆڕانکاری زیاتر بکات لە مانگی دەستکردی ئۆربیتالی. سپەیس ئێکس داوای کرد ژمارەی فڕۆکەی ئۆربیتال لە چینی ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) لە دەوری یەک، لە ٢٤ بۆ ٧٢ سێ ئەوەندە بکەن، کە مشتومڕیان لەسەر ئەوە دەکرد کە دەتوانن لە یەک ھەڵداندا مانگە دەستکردەکان بلکێنن بە چەند فڕۆکەیەک. سپەیس ئێکس باسی لەوە کرد کە ئەم گۆڕانکارییە دەتوانێت ڕوماڵ بۆ باشووری ئەمریکا لە کاتی خۆیدا بۆ وەرزی گەردەلوولی ٢٠٢٠ بھێنت ئەم گۆڕانکارییە لە مانگی ١٢ی ساڵی ٢٠١٩ دا پەسەند کرا، ئێستا لە ھەر فڕۆکەیەک تەنھا ٢٢ مانگی دەستکردی لێ دەلکێنن جگەلە ئەو ٦٦ مانگەدەستکردانەی کە بەشێک بوون لە دیزاینە بنەڕەتییەکە، کۆی ژمارەی مانگەدەستکردەکان لە چینی ٥٥٠ کیلۆمەتری وەک خۆی دەمێنێتەوە، کە ژمارەیان لە دەوروبەری ١٦٠٠ دانە دەبێت.
لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئیلۆن موسک بە ئاشکرا تۆڕی ستارلینکی تاقیکردبۆوە بە بەکارھێنانی پەیوەندی ئینتەرنێتی کە لە ڕێگەی تۆڕەکەوە بۆ پۆستکردنی تویتێک بۆ ماڵپەڕی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان لە تویتەر دا.
٢٠٢٠–٢٠٢١
[دەستکاری]تا ڕۆژی ٢٦ ی مایسی ٢٠٢١، سپەیس ئێکس ١٧٣٧ مانگی دەستکردی ستارلینکی دەست پێ کردووە، لەوانە مانگی دەستکردی دیمۆ تنتن A و B. پلانیان ھەیە بۆ ئەوەی بۆ ھەر گەشتێکی (فالکۆن ٩) ٦٠ ی تر دەست پێ بکەن، لەگەڵ ئەوەی کە ھەموو دوو ھەفتە جارێک لە ساڵی ٢٠٢١ دا گورزێک لەم مانگە دەستکردانە کارادەکرێن.
لە نیسانی ٢٠٢٠ دا سپەیس ئێکس تەلارسازی تۆڕی ستارلینکی دەستکاری کرد و داواکارییەکی پێشکەش بە کۆمیسیۆنی پەیوەندییەکانی فیدراڵی (FCC) کرد کە پێشنیاری کرد بۆ ئەوەی لە قۆناغی یەکەمدا مانگی دەستکردی زیاتر لە خولگەی خوارەوە دا کار بکات وەک لەوەی کە ئێف سی سی پێشتر ڕێگەی پێدابوو. قۆناغی یەکەم ھێشتا ١٤٤٠ مانگی دەستکردی تێدایە کە لە یەکەم چیندا دا بەبەرزی ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) لە خولگەکەی دەسوڕێنەوە بە ٥٣٫٠ پلەی سەدی، ھیچ گۆڕانکارییەک بۆ یەکەم چینی سوورانەوەکان بەدی نەکرا لە ساڵی ٢٠٢٠ دا کە بەم شێوازەی خوارەوە بوو:.
- چینی یەکەم: ١٤٤٠مانگی دەستکرد لە دووری ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) بە پلەی ٥٣٫٠
- چینی دووەم: ١٤٤٠مانگی دەستکرد لە دووری ٥٤٠ کم (٣٤٠ میل) بە پلەی ٥٣٫٢
- چینی سێیەم: ٧٢٠ مانگی دەستکرد لە دووری ٥٧٠ کم (٣٥٠ میل) بە پلەی ٧٠.
- چینی چوارەم:٣٣٦مانگی دەستکرد لە دووری ٥٦٠ کم (٣٥٠ میل) بە پلەی ٩٧٫٦
- چینی پێنجەم: ١٧٢ مانگی دەستکرد لە دووری ٥٦٠ کم (٣٥٠ میل) بە پلەی ٩٧٫٦.
سپەیس ئێکس پێشتر ڕەزامەندی ڕێکخەری ھەبوو لە ئێف سی سی بۆ کارپێکردنی ٢٨٢٥ مانگی دەستکردی تر لە خولگەی بەرزتر لە نێوان ١٬١١٠ کم (٦٩٠ میل) و ١٬٣٢٥ کم (٨٢٣ میل)، لە فرۆکەی ئۆربیتال بە گۆشەکانی ٥٣٫٨°و ٧٠٫٠°و٧٤٫٠ و ٨١٫٠ پلانە ھەموارکراوەکە کە لەلایەن سپەیس ئێکسەوە پێشکەش کراوە، پێشبینییەکانی کۆباند و مانگی دەستکردی کاباند لە قۆناغی داھاتووی تۆڕی ستارلینک ھەموویان لە بەرزایی نێوان ٥٤٠ کم (٣٤٠ میل) و ٥٧٠ کم (٣٥٠ میل) بە گۆشەکانی ٥٣٫٢ و ٧٠٫٠ و ٩٧٫٦ پلە کاردەکەن. ئەم بەرنامەیە ٤٤٠٨ مانگی دەستکردی ستارلینک لەخۆ دەگرێت، کە کەمتر لەژێر تەلارسازیی پێشوودا دیزایین کراون. سپەیس ئێکس پلانی ھەیە بۆ دەستپێکردنی ٧٥٠٠ مانگی دەستکردی تری ڤی باند بۆ خولگەی نزیکی ٣٤٥ کم (٢١٤ میل). ئێف سی سی لە نیسانی ٢٠٢١ دا ڕەزامەندی لەسەر جێبەجێ کردنی بەرنامەکە دابوو.
لە حوزەیرانی ٢٠٢٠ دا سپەیس ئێکس لە ویلایەتە یەکگرتووەکاندا کاری کرد بۆ بەکارھێنانی ئی باند لە ھەسارەی Gen2. پێشبینی دەکرێت ھەسارەی ئەستێرەلینکی نەوەی ٢ کە ٣٠ ھەزار مانگی دەستکرد لەخۆ دەگرێت و ڕووماڵێکی تەواوی جیھانی دابین بکەن.
تا حوزەیرانی ٢٠٢٠، سپەیس ئێکس ڕێک کەوت لەگەڵ دەسەڵاتی ڕێکخەری کەنەدی بۆ مۆڵەتێک بۆ پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری ئینتەرنێتی خێرای ستارلینک لە کەنەدا.
تا مانگی ئابی ٢٠٢٠ موشەکێکی فالکۆن بە ٥٨ گرێی تری باندی برۆدباندی ئینتەرنێتی بۆ تۆڕی ئینتەرنێتی سپەیس ئێکس ڕەوانە کرا، بۆ ئەوەی کۆی ٦٥٣ مانگی دەستکرد ئەوانەی لە مانگی ئایاری ٢٠١٩ەوە ڕەوانەکراون چاڵاک بکرێن. سپەیس ئێکس نزیکەی ١٢٠ مانگی دەستکرد لە ماوەی مانگێکدا بەرھەم دەھێنێ.
سپەیس ئێکس لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ دا پلانی ئەوەی دانا کە ھەموو ٦٠ مانگی دەستکردی سەرەتایی ڤی ٠٫٩ بۆ کەمکردنەوەی دوورییەکەی لە خولگەی زەوییەوە بەجۆرێک لە مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ دا پتر لە ٣٩ تا ٦٠ جار لە چوونە ناو کەش و ھەوای زەوییەوە نزیک بووەتەوە.
لە ٤ ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ دا سپەیس ئێکس یەک ملیۆن تاقیکردنەوەی ستارلینکی خۆی ئەنجامدا و خێرایی پەیوەندی دوو ھێندە کرد. تاقیکردنەوەی ستارلینکی بێتا خێرایییەکانی سەرووی ١٥٠ مێگابیت لە چرکەیەکدا ڕاپۆڕت دەکەن، لەسەروو ئەو مەودایەوە کە بۆ تاقیکردنەوەی بیتای گشتی ڕاگەیەندرابوو.
لە ٦ ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ دا، نوێخوازی، زانست و گەشەپێدانی ئابووری کەنەدا ڕەزامەندی ڕێکخەری بۆ مانگی دەستکردی ستارلینکی نزمی زەوی ڕاگەیاند.
کۆمیسیۆنی پەیوەندییەکانی فیدراڵی خەڵاتی سپەیس ئێکسی کرد بە نزیکەی ٩٠٠ ملیۆن دۆلار لەبەرامبەر یارمەتیدانی فیدڕالی بۆ پاڵپشتی کردنی کڕیارە دوورەدەستەکانی لە پێ دەشت و لادێکان لە ڕێگەی تۆڕی ئینتەرنێتی مانگی دەستکردی ستارلینکی ھاوبەشگاکەوە. سپەیس ئێکس یارمەتییەکانی بەکارھێنا بۆ ھێنانی خزمەتگوزاری بۆ کڕیاران لە ٣٥ ویلایەتی ئەمریکا. گرووپی داکۆکی لە ڕۆژنامەگەری ئازاد ئەو خەڵاتەی بە «بۆندۆگل»ی تری شێوازی ھایپەرلوپ ناوبرد، کە نموونەی ئەو ناوچانە نیشان دەدات کە لە شاری نیویۆرک بە ستارلینک بەخشراوە، مۆڵێکی ڕووت لە نزیک فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی ماکرۆن لە لاس ڤێگاس، ھەروەھا بلۆکە شارستانییەکانی دیکە کە لەلایەن ئێف سی سییەوە بە کەم خزمەت کران ھەروەھا کۆمەڵەی ھەرەوەزی نەتەوەیی لادێی کارەبایی سکاڵای لەسەر خەڵاتەکان بۆ ستارلینک تۆمار کرد.
سپەیس ئێکس لە ٢٤ ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ دا گرووپێکی نوێی ١٠ مانگی دەستکردی ستارلینکی بڵاو کردەوە، کە یەکەم سەتەلایتی ستارلینک بوو لە خولگەی جەمسەری ھەروەھا دەستپیکردنی بەسەر ڕیکۆردی ئایئێس ئۆدا زاڵ بوو لە دەستپێکردنی زۆرترین مانگی دەستکرد لە یەک ئەرکدا (١٤٣مانگی دەستکرد)، بەرزکردنەوەی بۆ ١٠٢٥ مانگی دەستکرد.
لە شوباتی ٢٠٢١ دا سپەیس ئێکس ڕای گەیاند کە ستارلینک زیاتر لە ١٠ ھەزار بەکارھێنەری ھەیە و فەرمانی پێشوەختی بۆ ڕای گشتی دەرکردەوە.
لە مانگی شوباتی ٢٠٢١ دا سپەیس ئێکس زیادکردنی ٣٫٥ ملیار دۆلاری زیاتری ئەمریکی تەواو کرد لە پارەدانی دادپەروەری لە ماوەی شەش مانگی ڕابردوودا، بۆ پاڵپشتیکردنی قۆناغی پڕ لە سەرمایەی بواری کارپێکردنی ستارلینک، لەگەڵ پەرەسەندنی سیستەمی دەستپێکردنی ستارشیپدا. لە مانگی نیساندا سپەیس ئێکس ڕونیکردەوە کە پێشتر دوو نەوەیان لە تەکنەلۆژیای ستارلینک تاقیکردووەتەوە، لەگەڵ ئەوەی دووەمیان گرانتر بووە لە یەکەمیان. نەوەی سێیەم، بە لینکی لەیزەری ئینتەرساتێست ناسراوە، پێشبینی دەکرێت دەست بە دەست کردن بکات لە چەند مانگی داھاتوودا و نرخەکەی کەمتر دەبێت.
لە مانگی ئازاری ٢٠٢١ دا سپەیس ئێکس نەرمەواڵەیەکی خستە ناو FCC بۆ جیاوازی مۆبایلی تێرمیناڵەکەیان کە بەکاردێت بۆ ئۆتۆمبێل و کەشتی و فڕۆکە.
مەی ٢٠٢١
[دەستکاری]- سپەیس ئێکس ڕای گەیاند کە زیاتر لە ٥٠٠٬٠٠٠ داواکاری ستارلینکیان پێگەیشتووە لەلایەن بەکارھێنەرانەوە.
- سپەیس ئێکا ڕێککەوتنەکانی لەگەڵ Google Cloud Platform و Microsoft Azure ڕاگەیاند بۆ دابینکردنی خزمەتگوزارییەکانی ھەژمێری سەر زەوی و تۆڕی ئەنتەرنێت بۆ Starlink.
- ڤیاسات ھەوڵێکی یاسای دا بۆ ڕاگرتنی کارەکانی ستارلینک بەشێوەیەکی کاتی.
کاراکردنیان
[دەستکاری]لە مانگی شوباتی ٢٠٢١ دا، موسک ڕای گەیاند کە مانگی دەستکردەکان لەسەر ٢٥ فڕۆکەی ئۆربیتال کە لە نێوان ٥٣ پلەی باکوور و باشووری ھێڵی ئاسمانیدا کۆکراونەتەوە و گەشت دەکەن.
- سەرجەمی ١٧٣٧ مانگی دەستکرد کاراکراون (٢٦ ی ئایاری ٢٠٢١).
- سەرجەمی ١٠٢ مانگی دەستکرد شکستیان ھێنا یان بێ سەروشوێن بوون (٢٧ ی ئایاری ٢٠٢١).
- سەرجەمی ١٦٣٥ مانگی دەستکرد لەئێستادا کاردەکەن (٢٦ ی ئایاری ٢٠٢١).
بەردەستبوون بەپێی وڵات
[دەستکاری]بۆ ئەوەی خزمەتگوزاری مانگەدەستکردەکان لە ھەر ویلایەتێک بەردەست بێت، ڕێنمایییەکانی ITU و پەیماننامە نێودەوڵەتییەکانی درێژخایەن داوا دەکەن مافی نیشتنەوە لەلایەن ھەر وڵاتێکەوە دەسەڵاتی دادوەریی ئەو وڵاتە ڕێگابدات، ھەرچەندە تۆڕی SpaceX Starlink نزیک بووەتەوە لە ئاستی جیھانی لە پانییەکانی خوارەوە کە نزیکەی ٦٠ پلەی سەدییە، خزمەتگوزاری بەربژێر بۆ ناوچە لادێیی و دوورەدەستەکان دابین دەکات، لەکاتی ئێستادا تەنھا لە چەند وڵاتانێک دابین کراوە. سپەیس ئێکس ھەروەھا دەتوانێت ئۆپەراسیۆنی بازرگانی و ڕەچاوکردنی ئابووری ھەبێت کە لەوانەیە جیاوازییەک بکات لەنێوان ئەو وڵاتانەی کە تێیدا خزمەتگوزاری Starlink پێشکەش دەکات ئەمەش بەگوێرەی باری ئابووری وڵاتەکە دەبێت. بۆ نموونە سپەیس ئێکس لە حوزەیرانی ٢٠٢٠ دا بە فەرمی داوای مۆلەتی لە کەنەدا کرد، دەسەڵاتی ڕێکخەری کەنەدی لە مانگی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ دا پەسەندی کرد و سپەیس ئێکس دوای دوو مانگ خزمەتگوزاری بۆ کەنەدا دابین کرد (کانوونی دووەمی ٢٠٢١).
| Continent | Country | Debut | Status |
|---|---|---|---|
| North America |  ویلایەتە یەکگرتووەکان
|
March 2020[١] | Beta |
| North America |  کەنەدا
|
December 2020[٢] | Beta |
| Europe |  شانشینی یەکگرتوو
|
March 2021[٣] | Beta |
| Europe |  ئەڵمانیا
|
March 2021[٤] | Beta |
| Oceania |  نیوزیلاند
|
April 2021[٥] | Beta |
| Oceania |  ئوسترالیا
|
April 2021[٦] | Beta |
| Europe |  فەڕەنسا
|
May 2021[٧][٨] | Beta |
| Europe |  نەمسا
|
May 2021[٧] | Beta |
| Europe |  ھۆلەند
|
May 2021[٩] | Beta |
| Europe |  بەلجیکا
|
May 2021[٩][١٠] | Beta |
خزمەتگوزارییەکان
[دەستکاری]سپەیس ئێکس بەنیازە پەیوەندی ئینتەرنێتی مانگەدەستکردەکانی دابین بکات بۆ سەرجەم ناوچە دوورەدەستەکانی سەر ھەسارەی زەوی، ھەروەھا خزمەتگوزاری ئەنتەرنێت بەنرخی جیاوازتر بە شێوەیەکی پێشبڕکێ لە ناوچە شارستانییەکان دابین بکات. ھاوبەشگاکە ڕای گەیاندووە کە ئەو لێشاوە ئەرێنییەی لە فرۆشتنی خزمەتگوزاری ئینتەرنێتی مانگە دەستکردەکانییەوە ھەیە زۆر پێویستە بۆ دابینکردنی بوودجە بۆ لێکۆڵینەوەکانیان لەسەر ھەسارەی مەریخ.
لە سەرەتای ساڵی ٢٠١٥ دا دوو بازرگانی بۆشایی ئاسمان لە ھەمان ھەفتەدا سەرەڕۆیی ئینتەرنێتی مانگی دەستکردیان ڕاگەیاند جگە لە کۆمپانیای سپەیس ئێکس ئیلۆن موسک، پرۆژەکەی ڕادەگەیەنێت کە دواتر ناوی ستارلینک دەبێت، کاربەدەستێکی زنجیرەیی ڕیچارد برانسۆن وەبەرھێنانێکی لە OneWeb ڕاگەیاند، ھەسارەیەکی ھاوشێوە کە نزیکەی ٧٠٠ مانگی دەستکرد پلان بۆ داڕێژراوی ھەیە کە پێشتر مۆڵەتی دووبارەبوونی پەیوەندی بۆ ڕووبوونەوەیان دەرکردووە.
دوای شکستەکانی سەرەڕۆیی بۆشایی ئاسمان لە مانگی دەستکردی پێشوو، ڕاوێژکاری پیشەسازی مانگی دەستکرد ڕۆجەر ڕووش لە ساڵی ٢٠١٥ دا وتی «زۆری پێناچێت تا بتوانرێت بازرگانییەکی سەرکەوتوو بکرێت لە دەرەوە» مەسک بە ئاشکرا دانی بەوەدا نا کە ڕاستی بازرگانی، لە ناوەڕاستی ساڵی ٢٠١٥ دا ئاماژەی بەوە کردووە کە لەکاتێکدا ھەوڵی داوە ئەم سیستەمە پەیوەندییە ئاڵۆزەی بۆشایی کە لە ڕووی تەکنیکییەوە دروست بووە پەرە پێبدات، ویستویەتی خۆی لە درێژکردنەوەی ھاوبەشگاکەی بەدوور بگرێت، ڕاشی گەیاند کە لە خێرایی گەشەکردنیان پێوراون لەگەڵ ئەوەشدا، بەڵگەنامە ناوخۆیییەکان کە لە شوباتی ٢٠١٧ دزەیان کرد، دەری خست کە سپەیس ئێکس پێشبینی زیاتر لە ٣٠ ملیار دۆلاری ئەمریکی دەکات لە داھاتەکەی تا ساڵی ٢٠٢٥ لە مانگە دەستکردەکانی، ھاوکات پێشبینی دەکرا داھاتی بازرگانییەکانی بگاتە ٥ ملیار دۆلار لە ھەمان ساڵدا.
لە شوباتی ٢٠١٥ شیکەرەوەی دارایی پرسیاری دامەزراندنی کەشتیگەلی پەیوەندی ئۆبلۆتی ئۆبجێرتی جیۆسنکرۆنسی کرد کە چۆن مەبەستیان بوو وەڵامی ھەڕەشەی پێشبڕکێکەی سپەیس ئێکس و ئۆن وێب لیۆی بدەنەوە. لە تشرینی یەکەمی ٢٠١٥، گوین شۆتوێڵ سەرۆکی سپەیس ئێکس ئاماژەی بەوەدا، کە لەکاتێکدا گەشەپێدان بەردەوامە، دۆسیەی بازرگانی بۆ ماوەیەکی درێژ لە کارخستی تۆڕی مانگی دەستکردی یوتەلساتی یوکڕایی ھێشتا لە قۆناغێکی سەرەتاییدایە
سپەیس ئێکس بە دەستپێکردنی ٦٠ مانگی دەستکرد لە ساڵی ٢٠١٩ دا ئاماژەی بەوە کرد کە پێویستی بە ٤٢٠ مانگی دەستکردی تر دەبێت بۆ بەدەستھێنانی ڕووماڵکردنی فراوانی بچووک لە زەوی، ھەروەھا ٧٨٠ لە یەکەم سووڕانەوەیدا بەمە پێویستی بە ١٦٠٠ مانگی دەستکردی تر دەبێت بۆ دابینکردنی ڕووماڵێک لەئاستی مامناوەند.
لە ١٧ی نیسانی ٢٠٢٠ دا لە بەڵگەنامەی (FCC) دا، سپەیس ئێکس گوتی نزمترین بەرزایی مانگەدەستکردەکان نزیکتر دەکاتەوە بۆ بەکاربەرانی ستارلینکەکان. سپەیس ئێکس وتی، ئەم گۆڕانکارییەی خزمەتگوزاری بۆ بەکارھێنەرانی حکوومەتی ئەمریکا لە ناوچە جەمسەرییەکان باشتر دەکات و ڕێگە دەدات بۆ بڵاوبونەوەی خێرایی زیاتری تۆڕەکە دەدەن کە مانگە دەستکردەکان لە ماوەیەکی کورتتردا بچنە ناو کەش و ھەواوە و لە ئاستی کەمبوونی وزەدا ئاماژەکان پەخش بکەن، چونکە ئەوان زیاتر لە زەوییەوە نزیکن، کە سپەیس ئێکس گوتی ڕێگە بە کەشتییەکان دەدات لەگەڵ ھاوبەشگاکەیان ڕێک کەون بۆ کەمکردنەوەی دەستتێوەردانی ڕادیۆ لەگەڵ تۆڕە بێتەلە ئاسمانییەکانی تردا.
سپەیس ئێکس پلانی درێژخایەنی ھەیە بۆ پەرەپێدان و بڵاوکردنەوەی وەشانێکی سیستەمی پەیوەندی مانگی دەستکرد بۆ خزمەتکردنی مەریخ.
وەشانی سەرەتایی ستارلینک سنووردار بوو بۆ کارکردن لە چەند میلێک لە ناونیشانی تۆمارکراوی کڕیارەکان. لە نیسانی ٢٠٢١ دا، موسک لە تویتەکەیدا ئەوەی تویت کرد کە بەکارھێنەران دەتوانن تا کۆتایی ساڵ یەکەی ستارلینک بجوڵێنن دوای ئەوەی مانگی دەستکردی زیاتر و نوێکردنەوەکانی سۆفتوێریان دەست پێ کرد.
لایەنی تەکنەلۆژی
[دەستکاری]دیزاین و باری ھەسارەی زەوی
[دەستکاری]ھەموو نەوەکانی مانگی دەستکردی بەرزتر و ڤی ٠٫٩ لەخۆدەگرێت Tintin A و Tintin B وەک تاقیکردنەوە.
| Phase | Orbital shells | Orbital planes[١١] | Committed completion date | Operational satellites | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Altitude (km) |
Satellites | Inclination | Count | Satellites per |
Half | Full | Active, ٢٦ی ئایاری ٢٠٢١ |
Failed, ٢٦ی ئایاری ٢٠٢١ | |
١
|
٥٥٠ | 1584[١٢] | ٥٣٫٠° | ٧٢ | ٢٢ | ئازاری ٢٠٢٤ | ئازاری ٢٠٢٧ | ١٦٢٥ | 100[١٣] |
| ٥٤٠ | ١٥٨٤ | ٥٣٫٢° | ٧٢ | ٢٢ | ٠ | ||||
| ٥٧٠ | ٧٢٠ | ٧٠° | ٣٦ | ٢٠ | ٠ | ||||
| ٥٦٠ | ٣٣٦ | ٩٧٫٦° | ٦ | ٥٨ | 10[١٤] | ٠ | |||
| ١٧٢ | ٤ | ٤٣ | ٠ | ||||||
٢
|
٣٣٥٫٩ | ٢٤٩٣ | ٤٢٫٠° | تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ | تشرینی دووەمی ٢٠٢٧ | ٠ | |||
| ٣٤٠٫٨ | ٢٤٧٨ | ٤٨٫٠° | ٠ | ||||||
| ٣٤٥٫٦ | ٢٥٤٧ | ٥٣٫٠° | ٠ | ||||||
دیزاینە سەرەتایییەکان بۆ ھەموو مانگەدەستکردەکانی قۆناغی یەک وەک یەک بوون کەھەموویان لە بەرزایییەکانی نزیکەی ١١٠٠–١٣٠٠ کم دەخوڵێنەوە. سپەیس ئێکس سەرەتا داوای دابەزاندنی یەکەمین ١٥٨٤ مانگی دەستکردی کرد، لە نیسانی ٢٠٢٠ دا داوای دابەزاندنی ھەموو خولگەکانی تری مانگی دەستکردی بەرزتری کردکە بۆ نزیکەی ٥٥٠ کم نزم ببنەوە. ئەم ھەموارکردنەوەیە لە نیسانی ٢٠٢١ دا پەسەند کرا.
ڕەقەواڵەی مانگەدەستکردەکان
[دەستکاری]پێشبینی دەکرا مانگەدەستکردەکانی پەیوەندی ئینتەرنێت لە پۆلی بچووک بە کێشی ١٠٠ بۆ ٥٠٠ کگم (٢٢٠ تا ١١٠ پاوەند) بارستایی بن و بە نیاز بوون لە بەرزایی نزیکەی ١١٠ کم (٦٨٠ میل) لە خولگەی نزمی زەوی بن، بەپێی ئەو زانیاریانەی لە سەرەتای ساڵی ٢٠١٥ دا بڵاو بوونەتەوە. یەکەم بڵاوەپێکردنەوەی گەورەی ٦٠ مانگی دەستکرد لە مانگی ئایاری ٢٠١٩ دا کێشیان ٢٢٧ کیلۆ (٥٠٠ پاوەند) بووە و سپەیس ئێکس بڕیاریدا کە مانگی دەستکردەکان لە نزمییەکی ڕێژەیی ٥٥٠ کم (٣٤٠ میل) دا بن، بەڵام بەھۆی نیگەرانیان لە ژینگەی بۆشایی ئاسمان پلانەکانی سەرەتای مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٥ بۆ ئەوە بوو کە زەوی نزیکەی ٤٠٠٠ مانگی دەستکردی لێ کۆببێتەوە، ئەمەش زیاترە لە دوو ھێندەی مانگی دەستکردی کارکەر وەک ئەوەی لە مانگی کانوونی دووەمی ٢٠١٥ لە خولگەدا ھەبوون.
مانگەدەستکردەکان بەستەری تیشکی نێوانیان بەھۆی تەکنەلۆژیای ھاوشێوەکردنی تیشکی و گۆڕینی بۆ شێوەی دیجیتاڵی بەکاردێنن کە فریکوێنسەکانی (Ku - و Ka – bands) بەکاردەھێنن، ئەمەش بەپێی ئەو بەڵگەو دۆکیومێنتانەی کە لەکۆمسیۆنی پەیوەندییە فیدراڵییەکانی ئەمریکا (FCC) دا دۆسیەیان بۆ کراوە. لەکاتێکدا کە تایبەتمەندێتی تەکنەلۆژیای ڕیزبەندی قۆناغ کراو ئاشکرا کراوە وەک بەشێک لە بەرنامەی فریکۆنێکس، سپەیس ئێکس نھێنیبوونی ناچار کرد سەبارەت بە وردەکارییەکانی بەستەری نێوان مانگەدەستکردە تیشکییەکان. مانگە دەستکردە سەرەتایییەکان بەبێ بەستەری لێزەر کاراکران ھەرچی بەستەرەکانی لەیزەری نێوان مانگە دەستکردەکانە لە کۆتایییەکانی ٢٠٢٠ دا بە سەرکەوتوویی تاقیکرانەوە.
مانگەدەستکردەکان بە کۆمەڵ بەرھەم دەھێنرێن، بە تێچوونێکی زۆر کەمتر. موسک وتی: ھەوڵ دەدەین و کۆشش بۆ مانگەدەستکردەکان دەکەین، ئەوەی بۆ موشەکەکان کردومانن بۆ ئەوەبووە شۆڕش بۆ زانستی بۆشایی بکەین، دەبێت ھەمان کۆشش بۆ مانگەدەستکردەکان و موشەکەکان بکەین " مانگە دەستکردە بچووکەکان زۆر گرنگن بۆ دابەزاندنی نرخی ئینتەرنێت و پەیوەندییەکان لەسەر ئاستی جیھاندا.
لە مانگی شوباتی ٢٠١٥، سپەیس ئێکس داوای لە ئێف سی سی کرد کە بیر لە بەکارھێنانی داھێنەرانەی داھاتوو لە سیبەنگی کاباند بکرێتەوە پێش ئەوەی ئێف سی سی پابەند بێت بە ڕێنمایییەکانی 5 G بۆ پەیوەندیکردن کە بەربەست دروست دەکات بۆ چوونە ژوورەوە، چونکە سپەیس ئێکس کارامەیەکی نوێیە بۆ بازاڕی پەیوەندییەکانی بۆشایی ئاسمان کە مانگی دەستکردی خولگەیی ناجیۆستەیی لە باندی بەرزی فریکۆنسی سەرووی ٢٤ گیگاھرتزەوە کار دەکات، کە کاریگەری جوگرافی فراوانتری دەبێت.
ئینتەرنێتی گەڕۆک لە ڕێگەی مانگی دەستکردی جیۆستەیشنتەرەوە کەمترین ماوەی گەشتی دەوری ھەیە بە لایەنی کەمەوە ٤٧٧ میلی چرکە (ms ; لە نێوان بەکارھێنەر و دەروازەی زەوی)، بەڵام لە کرداردا مانگەدەستکردەکانی ئێستا، ماوەی (٦٠٠) م س یان زیاتریان ھەیە. مانگەدەستکردەکانی ستارلینک لە بەرزی ١١٠٥ بۆ ١١٠٠ لە خولگەکانی زەوی دەخولێنەوە، بەم شێوەیە دانیشتووانی زەوی بڕێکی زۆر بە کاتێکی کەمتر ئەنتەرنێتیان پێشکەش دەکرێت کە نزیکەی ٢٥ بۆ ٣٥ ئێم ئێس ە، بەراورد بە کێبڵ و تۆڕە فایبەرەکان کە ئەمڕۆ بەردەستن. ئەم سیستەمە پرۆتۆکۆلێکی ھاوتەمەن بۆ-پێر بەکار دێنێت کە بانگەشەی بۆ دەکرێت "ئاسانترە لە IPv6"، ھەروەھا ڕەمزاندنی کۆتایی-بۆ-کۆتایی بە ڕەسەنی یەک دەپێون.
تێرمیناڵەکانی بەکارھێنەر
[دەستکاری]سیستمەکە ڕاستەوخۆ بەمانگی دەستکردەوە گرێ نادرێت (بە پێچەوانەی مانگەدەستکردەکانی ئایریدیۆم، گلۆباڵستار، توریا و ئینمارسات) لە جیاتی ئەوە بە تێرمیناڵەکانی بەکارھێنەر دەبەسترێتەوە کە بە قەبارەی بۆکسێکی پیتزایە، کە دەبێتە ھۆی دانانی کۆدی ئەنتێنا و شوێنپێی مانگەدەستکردەکان دەکەوێت. بۆیە ئەم تێرمیناڵانە لە ھەر شوێنێک بن بەدوای مانگەدەستکردەکان دەکەون، گرنگ ئەوەیە ئاسمانی لێ دیاربێت و ھیچ بنمیچێکی لەبەردەم نەبێت ھەتا ئەگەر لەسەر تەنێکی تیژڕەو دانرابێت وەک ترومبێل و فڕۆکە و شەمەندەفەر. لە حوزەیرانی ٢٠٢٠ دا وێنەی ئەنتێنەکان بەبەرچاوی خەڵک کەوتن. تێرمیناڵەکان مۆتۆرێکی ھەیە بۆ خۆ-ڕێکخستنی گۆشەی گونجاو بۆ بینینی ئاسمان". ئە نتێنە کە لە ناوە وە بە "دیشی مک فلاتیس" ناسراوە.
لە مانگی ئابی ٢٠٢٠ ڕاپۆرتی سنووردار لە بەکارھێنەرانی بێتای خۆماڵی زۆر زوو پێشنیاری بۆ بەکارھێنەران کرد کە خێرایی داگرتنیان ئەزموون بکەن تابزانن لە ١١ مبیت/ئێس بۆ ٦٠ مبیت/ئێس دەبێت. سپەیس ئێکس لە تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ دا خزمەتگوزارییەکی پارەبۆ بیتای لە ئەمریکا دەستپێکرد بە ناوی «باشتر لە ھیچ بێتا» و ٤٩٩ دۆلاری ئەمریکی بۆ ھەر تێرمیناڵێک دیاری کرد، لە کانوونی دووەمی ٢٠٢١ەوە خزمەتگوزاری بێتا بۆ کیشوەرەکانی تر درێژکرایەوە کە لە شانشینی یەکگرتووەوە دەستی پێکرد.
تێرمیناڵەکانی دەریایی
[دەستکاری]لە ئەیلوولی ٢٠٢٠ دا سپەیس ئێکس داوای مۆڵەتی کرد بۆ دانانی تێرمیناڵ لەسەر ١٠ کەشتیی دەریایی.
تاقیکردنەوەی بەکارھێنەرانی سەربازی
[دەستکاری]لە ساڵی ٢٠١٩دا، تاقیکردنەوەکانی تاقیگەی لێکۆڵینەوەی ھێزی ئاسمانیی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (AFRL) بەستەرێکی داتای ٦١٠ مبیت/s ی لە ڕێگەی ستارلینکەوە بۆ فڕۆکەی بیچکرافت سی-١٢ی ھورۆن لە فڕیندا خستەڕوو لەگەڵ ئەوەش لە کۆتایییەکانی ساڵی ٢٠١٩دا ھێزی ئاسمانی ویلایەتە یەکگرتووەکان بە سەرکەوتوویی پەیوەندییەکی لەگەڵ ستارلینک تاقیکردبۆوە لەسەر کەشتی چەک.
لە ساڵی ٢٠٢٠ دا ھێزی ئاسمانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا لەکاتی ڕاھێنانێکی ڕاستەوخۆدا، ستارلینکی بۆ پاڵپشتی کردنی سیستەمی بەڕێوەبردنی پێشکەوتووی مەیدانی جەنگ بەکار دەھێنا. ئەوان ستارلینکیان دەرخست کە گرێدراوە بە "چەندین سەرمایەی ئاسمانی " لەوانە بۆینگ KC-135 ستراتۆتانکەر.
وێستگە زەمینییەکان
[دەستکاری]سپەیس ئێکس پێشنیاری بۆ ئێف سی سی کردووە بۆ دامەزراندنی لانی کەم ٣٢ وێستگەی زەمینی لە ئەمریکا، ھەروەھا لە مانگی ٧ ی ٢٠٢٠ ڕەزامەندی بۆ پێنجیان وەرگیراوە (لە پێنج ویلایەت). وێستگە زەمینییەکانی SpaceX ھەروەھا لەسەر سایت لە Google data-centers لەسەر ئاستی جیھان دامەزرێنراوە.
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ November 2020، Samantha Mathewson 05. «SpaceX opens Starlink satellite internet to public beta testers: report». SPACE.com. لە ١١ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ناوە ژمارەیییەکان: authors list (بەستەر) - ^ «Canadians Can Now Sign Up for Starlink Internet Beta Without an Invite, If Eligible». iPhone in Canada. ٢١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١. لە ١١ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Sheetz، Michael (٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١). «SpaceX expands public beta test of Starlink satellite internet to Canada and the UK». CNBC. لە ١١ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Ralph، Eric (١١ی ئازاری ٢٠٢١). «SpaceX aces Starlink launch, kicks off service in Germany, New Zealand». teslarati.com. لە ١١ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «SpaceX Starlink Service Arrives To New Zealand, Residents Test Network & Find Ground Station». tesmanian.com. ٢٦ی ئازاری ٢٠٢١.
- ^ «SpaceX Starlink internet service is live in Australia, starting with VIC and NSW». techau.com.au. ٥ی نیسانی ٢٠٢١.
- ^ ئ ا «SpaceX launches Starlink satellites and rideshare payloads». SpaceNews. ١٥ی ئایاری ٢٠٢١. لە ١٦ی ئایاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ Augusto، Hadrien (٨ی ئایاری ٢٠٢١). «Starlink disponible en France: "premier arrivé, premier servi». presse-citron.net (بە فەرەنسی). PresseCitron. لە ٨ی ئایاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ ئ ا Foust، Jeff (26 May 2021). «SpaceX sets Falcon 9 fairing reuse mark with Starlink launch». SpaceNews. لە 27 May 2021 ھێنراوە.
{{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=و|date=(یارمەتی) - ^ «SpaceX Launches 4 Starlink Missions in 1 month, Expands Service to Belgium, Netherlands». Via Satellite. ٢٦ی ئایاری ٢٠٢١. لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «ORDER AND AUTHORIZATION AND ORDER ON RECONSIDERATION» (PDF). لە ١ی ئایاری ٢٠٢١ ھێنراوە.
- ^ «In April 2020 SpaceX submitted an application asking for approval to relocate shells 2-5 down to altitudes ranging from 540 km to 570 km. Proposed orbital configuration».
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر) - ^ «Starlink Statistics». planet4589.org – Jonathan's Space Pages. لە ڕەسەنەکە لە ٢١ی نیسانی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 2021-04-21 suggested (یارمەتی) - ^ «SpaceX smashes record with launch of 143 small satellites». Spaceflight Now. ٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١. لە ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
دەروازەی ئینتەرنێت
دەروازەی گەردوون
دەروازەی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
دەروازەی فڕینی بۆشایی
دەروازەی دەیەی ٢٠١٠
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ستارلینک تێدایە. |