کۆمەڵکوژیی زیلان

کۆمەڵکوژیی زیلان
کۆمەڵکوژیی زیلان
	سەردێڕی ڕۆژنامەی جمھوورییەت لە ڕێکەوتی ١٣ی تەممووزی ١٩٣٠: خاوێنکردنەوە دەستپێکرا! ئەوانەی کە لە دۆڵی زیلاندا بوون بە تەواوی لەناو بران و ھیچ یەکێکیان زیندوو نەمانەوە. ئۆپەراسیۆنەکان لە کێوی ئارارات درێژەی ھەیە. بەپێی کۆتا زانیارییەکان خاوێنکردنەوەکان لە ناوچەی ئیردیش، کێوی سیپان و دۆڵی زیلان بەتەواوی بە ئەنجام گەیشتوون.
شوێن	تورکیا (باکووری کوردستان)
ڕێکەوت	١٢–١٣ تەممووزی ١٩٣٠
ئامانج	خەڵکی سڤیلی کورد
جۆری ھێرش	کۆمەڵکوژی
قوربانی	٥٬٠٠٠–١٥٬٠٠٠ (ئامارە فەرمییەکانی تورکیا); ٤٥٬٠٠٠ (گەواھیدەران)
ھەنگاونەر(انی) تۆمەتبار	عیسمەت ئینۆنو; ھێزەکانی سوپای تورکیا; کەمالیستەکان

پۆتانەکان: 39°12′10″N 43°22′20″E / 39.20278°N 43.37222°E / 39.20278; 43.37222

کۆمەڵکوژیی زیلان^[١] (بە کوردیی باکووری: Komkujiya Zîlanê،^[٢] بە تورکی: Zilan Katliamı^[٣] یان Zilan Deresi Katliamı^[٤]) کۆمەڵکوژیی^[٥]^[٦] هەزاران سڤیلی کوردە لەلایەن ھێزی تورکیا لەسەر فەرمانی عیسمەت ئینۆنو^[٧] لە دۆڵی زیلان لە ناوچەی ئەردیش لە پارێزگای وان لە ١٢–١٣ تەممووزی ١٩٣٠، لەکاتی ڕاپەڕینی ئاگری لە پارێزگای ئاگری. بەگوێرەی ئامارە فەرمییەکانی تورکیا ١٥ ھەزار کەس کوژراون و بە سەدان ماڵ و گوند سووتێنراون و ڕووخێنراون، بەڵام گەواھیدەران دەڵێن ٤٥ ھەزار کەس کۆمەڵکوژکراون. ئەوانەشی لە کۆمەڵکوژییەکە ڕزگاریان بوو ڕاگوێزران.^[٨]

ئەمەش ببینە

زیلان

سەرچاوەکان

^ Islam, Kurds and the Turkish nation state (بە ئینگلیزی). Oxford: Berg. 2001. p. 102. ISBN 978-1-85973-477-3. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
^ «Dewlet şopên komkujiya Zîlanê ji holê radike!». ANF News (بە کوردی). anfkurdi.com. Ajansa Nûçeyan a Firatê. لە 13ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
^ «Zilan Katliamı'nı anlatan dede yürekleri burktu!». TuzlaGündem (بە تورکی). tuzlagundem.com. TuzlaGündem. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)
^ «Zilan Deresi Katliamı AİHM'de». Evrensel.net (بە تورکی).
^ Kürt sorunu (بە تورکی) (2. baskı ed.). Cağaloğlu, İstanbul: Timaş. p. 275. ISBN 978-975-263-884-6. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
^ Barışamadık (بە تورکی). İstanbul: İthaki Yayınları. p. 109. ISBN 978-975-8725-95-3. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)
^ «Zilan katliamı - Milli Gazete». web.archive.org (بە تورکی). 19ی ئابی 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوت= (یارمەتی)
^ «91 ساڵ بەسەر کۆمەڵکوژیی گەلی زیلان تێدەپەڕێت». www.rudaw.net. رووداو. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[1] Islam, Kurds and the Turkish nation state (بە ئینگلیزی). Oxford: Berg. 2001. p. 102. ISBN 978-1-85973-477-3. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[2] «Dewlet şopên komkujiya Zîlanê ji holê radike!». ANF News (بە کوردی). anfkurdi.com. Ajansa Nûçeyan a Firatê. لە 13ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[3] «Zilan Katliamı'nı anlatan dede yürekleri burktu!». TuzlaGündem (بە تورکی). tuzlagundem.com. TuzlaGündem. لە ڕەسەنەکە لە ٢٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١ ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی)

[4] «Zilan Deresi Katliamı AİHM'de». Evrensel.net (بە تورکی).

[5] Kürt sorunu (بە تورکی) (2. baskı ed.). Cağaloğlu, İstanbul: Timaş. p. 275. ISBN 978-975-263-884-6. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[6] Barışamadık (بە تورکی). İstanbul: İthaki Yayınları. p. 109. ISBN 978-975-8725-95-3. {{cite book}}: |ڕێکەوتی سەردان= پێویستی بە |ناونیشان= ھەیە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate= (یارمەتی)

[7] «Zilan katliamı - Milli Gazete». web.archive.org (بە تورکی). 19ی ئابی 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوت= (یارمەتی)

[8] «91 ساڵ بەسەر کۆمەڵکوژیی گەلی زیلان تێدەپەڕێت». www.rudaw.net. رووداو. لە 12ی تشرینی یەکەمی 2021 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

ب و د کۆماری ئارارات
کەسایەتییەکان	ئیحسان نووری پاشا برۆیێ حەسکی تێلی خالس بەگێ سپکی فەرزەندە بەگ حەسەن ھۆشیار کەلبعەلیخانی نەخچیڤان کەرەم بەگی زێرکانی شێخ سەعیدی پیران
ڕێکخراوەکان	خۆیبوون فیدراسیۆنی شۆڕشگێڕی ئەرمەنی
ڕووداوەکان	شۆڕشی شێخ سەعیدی پیران ڕاپەڕینی ئاگری ڕاپەڕینی یەکەمی ئاگری ڕاپەڕینی دووەمی ئاگری ڕاپەڕینی سێھەمی ئاگری کۆمەڵکوژیی زیلان
پەیوەندیدار	ئاگری (مارش) سەرھەڵدانی کۆچگیری سەرھەڵدانی بەیتولشەباب
پۆل:کۆماری ئارارات