ئیسحاق ئاسیمۆڤ

ئیسحاق ئاسیمۆڤ
ئیسحاق ئاسیمۆڤ
ناوی خۆماڵی	داڕێژە:Lang-ru; داڕێژە:Lang-yi
لەدایکبوون	٢ی کانونی دووەمی ١٩٢٠
مردن	٦ی نیسانی ١٩٩٢ لە تەمەنی ٧٢ ساڵی; نیویۆرک، ئەمریکا.
پیشە	نووسەر، مامۆستای بایۆکیمیا
نەتەوە	ئەمریکی
پەروەردە	زانکۆی کۆڵۆمبیا بەکالۆریۆس لە زانست\|بەکالۆریۆس، ماستەر لە ھونەر، دکتۆرا لە فەلسەفە
چەشن	خەیاڵی زانستی، نھێنی
بابەت	زانستی باو، پەرتووکی وانەی زانست، وتار، مێژوو، ڕەخنەی وێژەیی
جووڵانەوەی ئەدەبى	سەردەمی زێڕینی خەیاڵی زانستی
ساڵانی چالاکی	١٩٣٩-١٩٩٢
مناڵەکان	دوو منداڵ
خزم(ەکان)	ستانلی ئاسیمۆڤ (برا) ئێریک ئاسیمۆڤ (برازا)
واژوو
	Scientific career
بوارەکان	زیندەکیمیا
دامەزراوەکان	زانکۆی بۆستن
تێزەکان	The kinetics of the reaction inactivation of tyrosinase during its catalysis of the aerobic oxidation of catechol (1948)
ڕاوێژکاری دکتۆرا	چارڵز ڕێجیناڵد داوسن
Other academic advisors	ڕۆبێرت ئێلدەرفیڵد (توێژەری پۆست دکتۆرا)

ئیسحاق ئاسیمۆڤ (بە ئینگلیزی: Isaac Asimov)^[٢] (لەدایکبووی ٢ی کانونی دووەمی ١٩٢٠ – مردووی ٦ی نیسانی ١٩٩٢). نووسەری ئەمریکی و مامۆستای زیندەکیمیا بووە لە زانکۆی بۆستن. لە ماوەی ژیانیدا ئاسیمۆڤ لەگەڵ ڕۆبەرت ئەی ھاینلاین و ئارسەر سی کلارک بە یەکێک لە سێ گەورەترین نووسەرنی خەیاڵی زانستی دادەنران.^[٣]

نووسەرێکی بەتوانایە، زیاتر لە ٥٠٠ کتێبی نووسیوە یان دەستکاری کردووە. ھەروەھا مەزەندە دەکرێت ٩٠ ھەزار نامە و پۆستکارتی نووسیبێت. ئاسیمۆڤ بە چیرۆکی زانستی خەیاڵی ناسراوە، ھەروەھا لە چەشنی نھێنی و خەیاڵی چیرۆکی نووسیوە، زۆرێک لە چیرۆکە ناخەیاڵیەکانیش نووسیوە.

بەناوبانگترین بەرھەمی ئاسیمۆڤ زنجیرەی فاوندەیشنە.^[٤] سێ پەرتووکی یەکەمیان خەڵاتی ھوگۆی بەدەستھێنا بۆ باشترین زنجیرەی ھەموو کاتەکان"لە ساڵی ١٩٦٦.^[٥]

ھەروەھا زیاتر لە ٣٨٠ کورتە چیرۆکی نووسیوە، لەنێویاندا ڕۆمانی زانستی خەیاڵی کۆمەڵایەتی «Nightfall» کە لە ساڵی ١٩٦٤ لەلایەن نووسەرانی زانستی خەیاڵی ئەمریکاوە وەک باشترین کورتە چیرۆکی زانستی خەیاڵی لە ھەموو کاتێکدا ھەڵبژێردرا.^[٦]

ھەروەھا سەرۆکی کۆمەڵەی مرۆڤدۆستانی ئەمریکی بووە.^[٧]

ژیان

ژیانێکی باشم ھەبووە و ھەموو ئەو شتانەم بە ئەنجام گەیاندووە کە ویستمە، زیاتر لەوەی کە چاوەڕێم دەکرد.

«ئاسیمۆڤ» ١٩٩٠^[٨]

سەرەتای ژیانی

ئاسیمۆڤ لە شاری پترۆڤیچی، ڕووسیا لەدایکبووە،^[٩] لە بەروارێکی نادیار لە نێوان ٤ی تشرینی یەکەمی ١٩١٩ و ٢ی کانونی دووەمی ١٩٢٠. ئاسیمۆڤ لە ٢ی کانونی دووەم یادی لەدایکبوونی خۆی کردەوە.^[١٠]

دایک و باوکی ئاسیمۆڤ بریتی بوون لە ئانا ڕەچەڵ و جودا ئاسیمۆڤ کە خێزانێکی جووی ڕووسی بوون. ناوی ئیسحاق بە ناوی ئیسحاق بێرمان باوکی دایکییەوە ناونراوە.^[١١] ئاسیمۆڤ لە بارەی باوکییەوە نووسیوویەتی «باوکم سەرەڕای خوێندنی وەک جوولەکەیەکی ئۆرتۆدۆکس، بەڵام لە دڵەوە ئۆرتۆدۆکس نەبووە»، ھەروەھا وتوویەتی کە «ئەو نزا بێشومارانەی نەدەخوێندەوە کە بۆ ھەموو کارێک دیاریکرابوون، ھەرگیز ھیچ ھەوڵی نەدەدا فێری نزاکانم بکات».^[١٢]

بەستەرە دەرەکییەکان

ئاسیمۆڤ ئۆنلاین، کۆگایەکی فراوانە بۆ زانیاری دەربارەی ئاسیمۆڤ، لەلایەن ئێدوارد سێیلەری ئارەزومەندی ئاسیمۆڤەوە پارێزگاری لێدەکرێت.
ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە بنکەدراوەی خەیاڵی ئینتەرنێت.
ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە لیستی پەرتووکەکانی ئینتەرنێت.
بەرھەمەکانی ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە پەرتووکخانەی کراوە.
کارەکانی ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە پرۆژەی گوتنبێرگ.
کارەکانی ئیسحاق ئاسیمۆڤ یان دەربارەی ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە ئەرشیفی ئینتەرنێت.
کارەکانی ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە لیبریڤۆکس (پەرتووکی دەنگی گشتی).
ئیسحاق ئاسیمۆڤ لە بنکەدراوەی ئینتەرنێتی فیلمەکان.
ڕێبەری سپۆیڵەر - لادنی جێنکنز بۆ ئیسحاق ئاسیمۆڤ، پێداچوونەوە بە ھەموو پەرتووکەکانی ئاسیمۆڤ.

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری azimov نەدراوە
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ Freedman، Carl (2000). Critical theory and science fiction. Hanover, NH: University Press of New England. ISBN 978-0-8195-6399-6.
^ «Author Biographies and Bibliographies From Biblio.com». www.biblio.com. لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «1966 Hugo Awards». The Hugo Awards (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٢٦ی تەممووزی ٢٠٠٧. لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: |archive-url= requires |archive-date= (یارمەتی)
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ Asimov، Isaac (1994). I. Asimov: a memoir (1. ed ed.). New York: Doubleday. ISBN 978-0-385-41701-3. {{cite book}}: |edition= دەقی زیادەی ھەیە (یارمەتی)
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە
^ «Book sources - Wikipedia». en.wikipedia.org (بە ئینگلیزی). لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[azimov-1] ئ ^ا ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی نادروستی <ref>؛ ھیچ دەقێک بۆ ژێدەری azimov نەدراوە

[2] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[3] Freedman، Carl (2000). Critical theory and science fiction. Hanover, NH: University Press of New England. ISBN 978-0-8195-6399-6.

[4] «Author Biographies and Bibliographies From Biblio.com». www.biblio.com. لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[5] «1966 Hugo Awards». The Hugo Awards (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٢٦ی تەممووزی ٢٠٠٧. لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە. {{cite web}}: |archive-url= requires |archive-date= (یارمەتی)

[6] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[7] Asimov، Isaac (1994). I. Asimov: a memoir (1. ed ed.). New York: Doubleday. ISBN 978-0-385-41701-3. {{cite book}}: |edition= دەقی زیادەی ھەیە (یارمەتی)

[8] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[9] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[10] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[11] «Isaac Asimov»، Wikipedia (بە ئینگلیزی)، 2023-07-27، لە 2023-07-27 ھێنراوە

[12] «Book sources - Wikipedia». en.wikipedia.org (بە ئینگلیزی). لە ٢٧ی تەممووزی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]