کشانەوەی سۆڤیەت لە ئەفغانستان

کشانەوەی سۆڤیەت لە ئەفغانستان
بەشێکە لە	شەڕی سۆڤیەت-ئەفغان
جێ	کۆماری دیموکراتی ئەفغانستان
کاتی ڕوودان	١٥ی شوباتی ١٩٨٩
ڕێکەوتی دەستپێکردن	١٥ی ئایاری ١٩٨٨
ڕێکەوتی کۆتاییھاتن	١٥ی شوباتی ١٩٨٩
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

کشانەوەی کۆتایی و تەواوەتی ھێزەکانی شەڕکەری سۆڤیەت لە ئەفغانستان لە ١٥ی ئایاری ١٩٨٨ دەستی پێکرد و لە ١٥ی شوباتی ١٩٨٩ بە فەرماندەیی ژەنەڕاڵی گشتی بۆریس گرۆمۆڤ کۆتایی ھات.

پلاندانان بۆ کشانەوەی یەکێتیی سۆڤیەت لە شەڕی ئەفغانستان دوای ماوەیەکی کەم لە دەستبەکاربوونی میخائیل گۆرباچۆڤ وەک سکرتێری گشتی لیژنەی ناوەندی حیزبی شیووعیی یەکێتیی سۆڤیەت دەستیپێکرد. لە سەردەمی سەرکردایەتی گۆرباچۆڤ، یەکێتیی سۆڤیەت ھەوڵی چەسپاندنی دەستی حیزبی دیموکراتی گەلانی ئەفغانستانی بە دەسەڵات لە وڵاتەکەدا. لەو ماوەیەدا دەزگای سەربازی و ھەواڵگریی یەکێتیی سۆڤیەت لەگەڵ حکوومەتی محەممەد نەجیبوڵڵا کاریان کرد بۆ باشترکردنی پەیوەندییەکانی نێوان حکوومەتی کابوول و سەرۆکی کوتلە یاخیبووەکان.

پەیوەندی دیپلۆماسی نێوان یەکێتیی سۆڤیەت و ئەمریکا لە ھەمان کاتدا باشتر بوو کە بۆ یەکێتیی سۆڤیەت ڕوون بووەوە کە سیاسەتی چەسپاندنی دەسەڵات لە دەوری حکوومەتەکەی نەجیبوڵڵا لە کابول ئەنجامێکی تەواو بەرھەم ناھێنێت بۆ پاراستنی ھێزی حیزبی دیموکراتی گەلانی ئەفغانستان لە ماوەیەکی درێژخایەندا. سەبارەت بە ڕێککەوتنەکانی جنێڤ کە لە ١٤ی نیسانی ١٩٨٨ لە لایەن نوێنەرانی یەکێتیی سۆڤیەت، ئەمریکا، کۆماری ئیسلامیی پاکستان و کۆماری ئەفغانستانەوە واژوو کرا (لە ساڵی ١٩٨٧ بەو شێوەیە ناویان لێنرا)، چوارچێوەیەکیان بۆ ڕۆیشتنی ھێزەکانی سۆڤیەت و لێکتێگەیشتنێکی فرەلایەنەی نێوان واژووکاران سەبارەت بە داھاتووی دەستێوەردانی نێونەتەوەیی لە ئەفغانستان دامەزراند. پاش ماوەیەکی کەم کشانەوەی سەربازی دەستی پێکرد و ھەموو ھێزەکانی سۆڤیەت تا ١٥ی شوباتی ١٩٨٩ کشانەوە.

سەرچاوەکان

بەشداربووانی ویکیپیدیا، «الانسحاب السوفييتي من أفغانستان»، ویکیپیدیای عەرەبی. سەردان لە ١٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤.