٢٢ی تشرینی یەکەم
٢٢ی تشرینی یەکەم ٢٩٥ـەم ڕۆژی ساڵە، (٢٩٦ـەم لە ساڵە پڕەکاندا) لە ڕۆژژمێری گرێگۆریدا، ٧٠ ڕۆژی ماوە بۆ کۆتایی ساڵ
ڕووداوەکان
[دەستکاری]پێش ١٦٠٠ زایین
٧٩٤ – ئیمپراتۆر کانمو پایتەختی ژاپۆنی گواستەوە بۆ ھیان کیۆ (ئێستا کیۆتۆ).
٩٠٦- ئەحمەدی قەیغلاغ ھێرشێک دەکات بۆ سەر ئیمپراتۆرییەتی بیزانس و٤ بۆ ٥ ھەزار دیل دەگرن
١٣٨٣– ھێڵی نێری ماڵی بورگوندی پورتوگالی بە مردنی شا فێرناندۆ لەناودەبرێت، تەنھا کچەکەی بەیتریس بەجێ ھێشت بانگەشەی ڕکابەرەکان دەست دەکەن بە ماوەیەک لە شەڕی ناوخۆ و بێئاگایی.
١٦٠١ تا ١٩٠٠ زایین
١٦٣٣ – خانەخەتی مینگ شکست بە کۆمپانیای ھیندی ڕۆژھەڵاتی ھۆڵەندی دەدات.
١٧٠٧ - چوار کەشتی دەریایی بەریتانی بەھۆی ھەڵەی گەڕانەوە لەسەر ئایسلی سیسیلی زەوی بەڕێوەدەبەن لە وەڵامدا، یەکەم یاسای درێژی لە ساڵی١٧١٤ دا دەرکراوە.
١٧٢١ – ئیمپراتۆرییەتی ڕووسیا لەلایەن تزار پیتەر یەکەمەوە بڵاودەکرێتەوە دوای شکستەکەی سوید لە جەنگی باکووری گەورەدا.
١٧٣٠ – دروستکردنی کاناڵی لادۆگا تەواو بوو.
١٧٤٦ – کۆلێژی نیو جێرسی (دواتر ناوی زانکۆی پرینستۆن) نامەی خۆی وەردەگرێت.
١٧٧٧ – جەنگی شۆڕشگێڕی ئەمریکی: بەرگریکارانی ئەمریکی فۆرت مێسەر لەسەر ڕووباری دلاوەر دووبارە ھێرشی ھێسیان کردەوە لە شەڕی بانکی سووردا.
١٧٨٤– ڕووسیا لە دوورگەی کۆدیاک، ئالاسکا کۆلۆنی دۆزییەوە.
١٧٩٠ – باکووری ڕۆژاوای شەڕی ھیندی: ھێزەکانی ئەمریکای ڕەسەن شکست بە ئەمریکا دێن، کە کۆتایی بە ھەڵمەتی ھەرمار ھێنا
١٧٩٧– دەندرێ ژاک گارنەرین یەکەم بازدانی پاراشوت تۆمارکراو دەکات، لە ھەزار مەتر (٣٢٠٠پێ) لە سەرووی پاریسەوە.
١٨٣٦ – سام ھۆستن وەک یەکەم سەرۆک کۆماری تەکساس کرایەوە.
١٨٤٤ – میلەریتس، شوێنکەوتوانی وتەبێژی باپتیست ویلیام میلەر پێشبینی کۆتایی جیھان دەکەن لە ھاوەڵی لەگەڵ دووەم یادی مەسیح. ڕۆژێکی دوایی بە نائومێدییەکی گەورە ناسراوە.
١٨٧٥ – یەکەم گرێدانی تەلەگرافی لە ئەرجەنتین
١٨٧٩ – بەکارھێنانی فیڵمێنتێک لە دێسکەی کاربۆنیزە، تۆماس ادیسۆن یەکەم گڵۆپی ڕووناکی کارەبایی کرداری تاقی دەکاتەوە (٢/١٣١کاتژمێر دەخایەنێت پێش سووتانی دەرەوە).
١٩٠١ تا ئێستا
١٩١٠- ھاولی ھارڤی کریپن (یەکەم تاوانبار کە بە ھاوکاری ڕادیۆ دەستگیر دەکرێت) بە تاوانی ژەھراویکردنی ھاوسەرەکەی تۆمەتبار دەکرێت
١٩٢٣ - کودەتاچی شاھانەی لیۆناردۆپۆلۆس –گەرگالیدیس شکست دەھێنێت لە یۆنان، پاشایەتی بێ دەسەڵات دەکات و ڕێگا خۆش دەکات بۆ دامەزراندنی کۆماری دووەمی ھێلینی.
١٩٤١ – جەنگی جیھانی دووەم: ئەندامی بەرگری فەرەنسی گای موکوێت و ٢٩ بارمتی دیکە لەلایەن ئەڵمانییەکانەوە لە سێدارە دەدرێن بە تۆڵەی مردنی ئەفسەرێکی ئەڵمانی.
١٩٤٣ – جەنگی جیھانی دووەم: لە دووەمین ھێرشی ئاگرکوژێنەوە بۆ سەر ئەڵمانیا، ڕافیز ھێرشی ئاسمانی بۆ سەر شارۆچکەی کاسێل ئەنجام دەدات و بەھۆیەوە ھەزار کەس کوژران و ١٥٠ ھەزار ئاوارە بوون
١٩٤٦ - زیاتر لە ٢٢٠٠ ئەندازیار و تەکنیککار لە ڕۆژھەڵاتی ئەڵمانیاوە بەناچاری لەگەڵ خێزان و کەلوپەلەکانیان ڕاگواسترانەوە بۆ یەکێتی سۆڤیەت
١٩٤٧ - ململانێی کەشمیر لە نێوان ھیندستان و پاکستان دەست پێدەکات، کە دوای دابەشکردنی ھیندستان دەستی پێکردوە
١٩٦٤ - لیژنەیەکی پەرلەمانی ھەموولایەنە ئەو دیزاینە دیاری دەکات کە دەبێتە ئاڵای فەڕمی نوێی کەنەدا.
١٩٧٥ – ڤینرا ٩ ئەرکی بۆشایی بێفڕەوانی سۆڤیەت لە ڤینۆس نیشتەوە.
٢٠٠٥ – گەردەلوولی گەرمەسیری ئەلفا لە حەوزی ئەتڵەسی، وەرزی گەردەلوولی ئەتڵەسی ٢٠٠٥ کرد بە چالاکترین وەرزی گەردەلوولی ئەتڵەسی تا وەرزی ٢٠٢٠ پێشی گرت.
٢٠٠٦ – پێشنیاری فراوانکردنی کاناڵی پاناما لەلایەن ٧٧٫٨٪ ی دەنگدەران لە ڕیفراندۆمێکی نەتەوەیی پەسەند کراوە.
لە دایکبوونەکان
[دەستکاری]١٥١١– ئارسموس ڕینھۆڵد، ئەستێرەناسی ئەڵمانی و ماتماتیکزان
١٥٥٩– ژاک سیرمۆند، زانای فەڕەنسی
١٥٨٧– یواخیم یونگیس، ماتماتیکزان و فەیلەسوفی ئەڵمانی
١٦٥٩- جۆرج ئێرنست ستاھل، کیمیازان و پزیشکی ئەڵمانی
١٧٤٩ - کۆرنلیس ڤان دێر ئەی، مێژوونووس و کتێبفرۆشی ھۆڵەندی
١٨١٨ – لێکۆنت دوو لیسلی شاعیر و نووسەری فەڕەنسی
١٨٤٣ – جەیمس ستراچان- دەیڤدسۆن، زانای کلاسیکی ئینگلیزی، بەڕێوەبەری ئەکادیمی، وەرگێڕ و نووسەر
١٨٤٤ - سارا بێرنھارت، ئەکتەر و بەڕێوەبەری فەرەنسی
١٨٧٠ - ئیڤان بوونین، نووسەر و شاعیری ڕووسی، خەڵاتی نۆبڵی
١٨٧٠ - پەروەرد ئەلفرێد دۆگلاس، نووسەر و شاعیری ئینگلیزی
١٨٧٣ - ڕاما تیرتە، فەیلەسوف و پەروەردەکاری ھیندی
١٨٧٥– دەیڤد ڤان ئیمبدن، ئابووریناس و سیاسەتمەداری ھۆڵەندی
١٨٨١ - کلینتۆن دەیڤسۆن، فیزیکزان و ئەکادیمی ئەمریکی، خەڵاتی نۆبڵی بردە
١٨٨١- کارل بێرنھارد زوپەریتز، جیۆفیزیکزان و بوومەلەرزەی ئەڵمانی
١٨٨٧– جۆن ڕید، ڕۆژنامەنووس و شاعیری ئەمریکی
١٨٩٣ - ئێرنست ئۆپیک، ئەستێرەناسی ئیستۆنی و ئەستێرەناسی
١٨٩٨- داماسۆ ئەلۆنسۆ، شاعیر و فیلۆلۆجی ئیسپانی
١٨٩٩ - سالارروێ، نووسەر و شێوەکاری سالڤادۆران
١٩٠٠ - ئەشفەقولە خان، چالاکوانی ھیندی
١٩٠٣ – جۆرج وێڵز بێدل، زانای جیناتیکی ئەمریکی و ئەکادیمی، خەڵاتی نۆبڵی بردە
١٩٠٤ - کارل گوث جانسکی، فیزیکزان و ئەندازیاری ڕادیۆ ئەمریکی
١٩٠٦ – ئاوریلیۆ بالدۆر، ماتماتیکزان و پارێزەری کوبا
١٩١٩ - دۆریس لیزین، ڕۆماننووس، شاعیر، شانۆنووس
١٩٢٠ - تیمۆسی لیاری، دەروونناس و نووسەری ئەمریکی
١٩٢١ - ئەلێکساندەر کرۆنرۆد، ماتماتیکزان و زانای کۆمپیوتەری ڕووسی
١٩٢٩ – لیڤ یاشین، تۆپی پێی ڕووسی
١٩٣٠ – ئیستێلا دی کارلۆتۆ، چالاکوانی مافی مرۆڤی ئەرجەنتین ١ ١٩٣١ - ئان یاسا، ئەفسەری پۆلیسی ئەمریکی و نووسەر
١٩٣٦ – جۆن بلاشفۆرد- سنێل، سەربازی ئینگلیزی، نووسەر و دۆزەرەوە
١٩٣٦ – پیتەر کوک، ئەندازیاری ئینگلیزی و ئەکادیمی
١٩٣٨ - کریستۆفەر لۆید، ئەکتەری ئەمریکی
١٩٣٩ - ژان پییەر دستویلیرس، شاعیر و ڕەخنەگری فەڕەنسی
١٩٤١ - ئەھمەتی مێتی ئیشیکارا، جیۆفیزیکزانی تورک و زانای بوومەلەرزە ١ ١٩٤٦ – دیپاک چوپرا، پزیشک و نووسەری ھیندی ئەمریکی
١٩٤٦– کێلڤین ماکنزی، ڕۆژنامەنووس ئینگلیزی
١٩٤٨ – دێبی ماکۆمبەر، نووسەری ئەمریکی
١٩٤٩ - ستیڤ باترز گۆرانیبێژ و گۆرانیبێژ و گیتارژەن و ئەکتەری ئەمریکی
١٩٤٩ – ئارسێن وێنگەر، تۆپی پێی فەرەنسی و بەڕێوەبەر
١٩٥٢ - جیف گۆلبوم ئەکتەری ئەمریکی.
١٩٥٤– گراھام جۆیس، نووسەر و مامۆستای ئینگلیزی
١٩٦٥ – ئەی ئێل کەنەدی، کۆمیدی سکۆتلەندی، ڕۆژنامەنووس و نووسەر
١٩٦٥ – ئۆتس سمیث، یاریزانی تۆپی پێی ئەمریکی و ڕاھێنەر
١٩٨٦ - کارا لانگ، تۆپی پێی کەنەدی
١٩٩٠– نیکۆلاس فرانسیلا، ئەکتەری ئەرجەنتین ڕ
مردنەکان
[دەستکاری]٢٠١٦ – ستیڤ دیلۆن، ھونەرمەندی کتێبی کۆمیدی بەریتانی
٢٠١٦ – شێری ئێس تیپەر، نووسەری ئەمریکی
٢٠١٧ – جۆرج یانگ، مۆسیقاژەنی ئوسترالی، گۆرانی نووس و بەرھەمھێنەری تۆمار
٢٠١٧ – پاوڵ ویتز، ئاسمانەوانی ئەمریکی
https://en.wikipedia.org/wiki/October_22
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە ٢٢ی تشرینی یەکەم تێدایە. |
