عەبدوڵڵا ھەرتەلی
 | کێشە لەسەر بێلایەنبوونی ئەم وتارە ھەیە. وادیارە ئەم وتارە بە شێوەیەکی لایەنگرانە نووسراوەتەوە. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
عەبدوڵڵا عەبدولعەزیز ھەرتەلی شافیعی زەمان | |
|---|---|
 | |
| لەدایکبوون | ١ی تەمموزی ١٩٥٥ |
| مەرگ | ١٤ شەعبانی ١٤٤١ ی کۆچی
١٨ خاکەلێوەی ٢٧٢٠ ی کوردی ٠٧ نیسانی ٢٠٢٠ ی زایینیهەولێر |
| شوێنی گۆڕ | ھەولێر - گۆڕستانی کەسنەزان |
| نیشتەجێی | ھەولێر، عێراق |
| نەتەوە | کورد |
| پیشە | نووسەر و زانای ئایینی |
| ناسراوە بە | عەبدوڵڵا ھەرتەلی |
| حیزبی سیاسی | بێ لایەن |
| ئایین | ئیسلام |
عەبدوڵڵا عەبدولعەزیز ھەرتەلی (ناسراو بە مامۆستا عەبدوڵڵا ھەرتەلی؛ لەدایکبووی ١ی تەمموزی ١٩٥٥ لە گوندی ھەرتەل - مردووی ٧ی نیسانی ٢٠٢٠) و زانا و شارەزا لە ئایینی ئیسلام،و شەرعزان. چەندین کتێبی جۆرا و جۆری شەرعی و ئاینی ئیسلامی داناوە، نوسەر و وەڕگێڕی چەندین کتێبانە، لە ڕێکەوتی ٧ی نیسانی ٢٠٢٠ کۆچی دوایی کردووە.[١][٢]
ژیاننامە[دەستکاری]
ناوی تەواوی مامۆستا مەلا عبداللە کوڕی عبدالعزیز کوڕی خضر ی کوڕی عبدالعزیزی ـ هەرتەلی ـ یە مامۆســتا لــە ساڵی ۱۹٥٥ لە گوندی هەرتەل لە دایــک بووە . زۆرینەی خوێندنی خۆی لە شاری هەولێردا بووە لە خزمەت مامۆستا خدری شەمامەری و مامۆستا سید موحەممەدی پیرداودی و مامۆستا مەلا بەهائەددینی خەتێ و شێخ عبدالله ی زیخان و مامۆستاجەمال هەرتەلی و مامۆستاعبدالباقی هەرتەلی و مامۆستا فائیز المدرس و مامۆستا جەلال زراری و زۆرێکی تر لە زانایانی هەولێردا خوێندوویەتی ، بە گشتی لای زۆربەی زانا گەورەکانی شاری هەولێر خوێندویەتی . جەنابی مامۆستا لە ساڵی ۱۹۷۷ دامەزراوە و جەنابی مامۆستا مەلا عەبدولکەریمی مودەڕڕیس بڕیاری داوە ئیجازەی مەلایەتی پێبدات ؛ بەڵام مامۆستا بە هۆی باری داراییەوە نەیتوانیوە لە بەغدا درێژە بە خوێندن بدات.. دوای ساڵێک لە خوێندنی کۆلێژ لە بەغدا ئیجازەی لە کۆلێژ وەرگرتوە و گەڕاوەتەوەو نەیتوانیوە بچێتەوە بۆ درێژەدان بە خوێندنی کۆلێژ و وەرگرتنی ئیجازەنامەکەی لە خزمەت جەنابی مامۆستا عەبدولکەریمی مودەڕڕیس … دوای دامەزراندن ژنی هێناوەو پاشان ماوەیەک دەچێتە سەربازی چونکە لەو سەردەمدا سەربازی بەزۆرە ملێ بوە … دوای ماوەیەک دەگەڕێتەوە گوندی هەرتەل و واز لە سەربازی دەهێنێت و دەست دەکاتەوە بەکاری مەلایەتی . جەنابی مامۆستا لە سەرەتای نەوەدەکان دەستی کردووە بەنووسین بەماوەیێکی کەم دانراوەکانی مامۆستا گەیشتنە ئەوپەڕی کوردستان و پارچەکانی تری کوردستان . مامۆستا لەزۆربەی زانستەکاندا دانراوەی هەیەو خزمەتەکانی بەڕوونی لەکتێبخانەی کوردیدا دیارن .
قۆناغی خوێندن[دەستکاری]
لەلایەن چەندین زانا خوێنوویەتی لە حوجرەکانی کوردستان لەوانە:
- مامۆستا خدری شەمامەری
- مامۆستا سید موحەممەدی پیرداودی
- مامۆستا مەلا بەهائەددینی خەتێ
- شێخ عبدالله ی زیخان
- مامۆستاجەمال هەرتەلی
- مامۆستاعبدالباقی هەرتەلی
- مامۆستا فائیز المدرس
- مامۆستا جەلال زراری
- چەندیی تریش[٣]
منداڵەکان[دەستکاری]
مەلا عەبدوڵڵا ھەرتەلی سێ منداڵی لە دوای خۆی بە جێھێشتووە بریتیین لەمانە:
- مەلا محەممەد
- ئەحمەد
- عەبدولڕەحمان[٣]
کتێبە چاپکراوەکان[دەستکاری]
مامۆستا لەزۆربەی زانستەکاندا دانراوەی هەیەو خزمەتەکانی بەڕوونی لەکتێبخانەی کوردیدا دیارن .
لەبەناوبانگ ترین دانراوەکانی:
- ڕوونکردنەوەی چل حەدیسەکەی پێغەمبەرﷺ.[٤]
- چۆنیەتی حەج و عەمرە.
- ھۆنراوەی ئیمان و ئیسلام.
- چەند گوڵێک لە گوڵزاری ئیسلام پێشکەشە بە گەنجی نێونەمام.
- مانگی شەوی چواردە، ڕوونکردنەوەی (قصیدة البردة).
- ڕۆژی پڕشنگدار.[٥]
- ڕوناکی (رب العالمین) ڕوونکردنەوەی (منھاج الطالبین).[٦]
- بەشکردنی میرات، ڕوونکردنەوەی (قطر العرض فی علم الفرائض).[٧]
- عەقیدەی ئیسلامی.
- ڕوونکردنەوەی (العقیدة الطحاویة).
- مێرگ و گوڵزاری بەھار بۆ گەشتیارانی ژیانی پێغەمبەری ڕێزدار.[٣]
ئەمانەش ببینە[دەستکاری]
سەرچاوەکان[دەستکاری]
- ^ "ژیانی مامۆستا عەبدوڵڵا ھەرتەلی". ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠١٩. Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=،|date=و|archive-date=(help) - ^ "ڕووداو". ٨ی نیسانی ٢٠٢٠. Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=،|date=و|archive-date=(help) - ^ ئ ا ب "ژیاننامە". Archived from the original on 26ی Aprilی 2020. Retrieved 26ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=و|archive-date=(help) - ^ "ڕوونکردنەوەی چل حەدیسەکەی پێغەمبەرﷺ". Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=و|archive-date=(help) - ^ ". ڕۆژی پڕشنگدار". ٢٥ی کانوونی دووم ٢٠١٥. Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=،|date=و|archive-date=(help) - ^ ". ڕوناکی (رب العالمین) ڕوونکردنھوھی (منھاج الطالبین)". ٦ی ئەلوولی ٢٠١٣. Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=،|date=و|archive-date=(help) - ^ "شکردنی میرات". ٩ی تەممووزی ٢٠١٦. Archived from the original on 16ی Aprilی 2020. Retrieved 16ی Aprilی 2020.
{{cite news}}: Check date values in:|access-date=،|date=و|archive-date=(help)
