عەبدوڵڵا ھەرتەلی
کێشە لەسەر بێلایەنبوونی ئەم وتارە ھەیە. وادیارە ئەم وتارە بە شێوەیەکی لایەنگرانە نووسراوەتەوە. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
عەبدوڵڵا عەبدولعەزیز ھەرتەلی شافیعی زەمان | |
---|---|
لەدایکبوون | ١ی تەمموزی ١٩٥٥ |
مەرگ | ١٤ شەعبانی ١٤٤١ ی کۆچی
١٨ خاکەلێوەی ٢٧٢٠ ی کوردی ٠٧ نیسانی ٢٠٢٠ ی زایینیهەولێر |
شوێنی گۆڕ | ھەولێر - گۆڕستانی کەسنەزان |
نیشتەجێی | ھەولێر، عێراق |
نەتەوە | کورد |
پیشە | نووسەر و زانای ئایینی |
ناسراوە بە | عەبدوڵڵا ھەرتەلی |
حیزبی سیاسی | بێ لایەن |
ئایین | ئیسلام |
عەبدوڵڵا عەبدولعەزیز ھەرتەلی (ناسراو بە مامۆستا عەبدوڵڵا ھەرتەلی؛ لەدایکبووی ١ی تەمموزی ١٩٥٥ لە گوندی ھەرتەل - مردووی ٧ی نیسانی ٢٠٢٠) و زانا و شارەزا لە ئایینی ئیسلام،و شەرعزان. چەندین کتێبی جۆرا و جۆری شەرعی و ئاینی ئیسلامی داناوە، نوسەر و وەڕگێڕی چەندین کتێبانە، لە ڕێکەوتی ٧ی نیسانی ٢٠٢٠ کۆچی دوایی کردووە.[١][٢]
ژیاننامە
[دەستکاری]ناوی تەواوی مامۆستا مەلا عبداللە کوڕی عبدالعزیز کوڕی خضر ی کوڕی عبدالعزیزی ـ هەرتەلی ـ یە مامۆســتا لــە ساڵی ۱۹٥٥ لە گوندی هەرتەل لە دایــک بووە . زۆرینەی خوێندنی خۆی لە شاری هەولێردا بووە لە خزمەت مامۆستا خدری شەمامەری و مامۆستا سید موحەممەدی پیرداودی و مامۆستا مەلا بەهائەددینی خەتێ و شێخ عبدالله ی زیخان و مامۆستاجەمال هەرتەلی و مامۆستاعبدالباقی هەرتەلی و مامۆستا فائیز المدرس و مامۆستا جەلال زراری و زۆرێکی تر لە زانایانی هەولێردا خوێندوویەتی ، بە گشتی لای زۆربەی زانا گەورەکانی شاری هەولێر خوێندویەتی . جەنابی مامۆستا لە ساڵی ۱۹۷۷ دامەزراوە و جەنابی مامۆستا مەلا عەبدولکەریمی مودەڕڕیس بڕیاری داوە ئیجازەی مەلایەتی پێبدات ؛ بەڵام مامۆستا بە هۆی باری داراییەوە نەیتوانیوە لە بەغدا درێژە بە خوێندن بدات.. دوای ساڵێک لە خوێندنی کۆلێژ لە بەغدا ئیجازەی لە کۆلێژ وەرگرتوە و گەڕاوەتەوەو نەیتوانیوە بچێتەوە بۆ درێژەدان بە خوێندنی کۆلێژ و وەرگرتنی ئیجازەنامەکەی لە خزمەت جەنابی مامۆستا عەبدولکەریمی مودەڕڕیس … دوای دامەزراندن ژنی هێناوەو پاشان ماوەیەک دەچێتە سەربازی چونکە لەو سەردەمدا سەربازی بەزۆرە ملێ بوە … دوای ماوەیەک دەگەڕێتەوە گوندی هەرتەل و واز لە سەربازی دەهێنێت و دەست دەکاتەوە بەکاری مەلایەتی . جەنابی مامۆستا لە سەرەتای نەوەدەکان دەستی کردووە بەنووسین بەماوەیێکی کەم دانراوەکانی مامۆستا گەیشتنە ئەوپەڕی کوردستان و پارچەکانی تری کوردستان . مامۆستا لەزۆربەی زانستەکاندا دانراوەی هەیەو خزمەتەکانی بەڕوونی لەکتێبخانەی کوردیدا دیارن .
قۆناغی خوێندن
[دەستکاری]لەلایەن چەندین زانا خوێنوویەتی لە حوجرەکانی کوردستان لەوانە:
- مامۆستا خدری شەمامەری
- مامۆستا سید موحەممەدی پیرداودی
- مامۆستا مەلا بەهائەددینی خەتێ
- شێخ عبدالله ی زیخان
- مامۆستاجەمال هەرتەلی
- مامۆستاعبدالباقی هەرتەلی
- مامۆستا فائیز المدرس
- مامۆستا جەلال زراری
- چەندیی تریش[٣]
منداڵەکان
[دەستکاری]مەلا عەبدوڵڵا ھەرتەلی سێ منداڵی لە دوای خۆی بە جێھێشتووە بریتیین لەمانە:
- مەلا محەممەد
- ئەحمەد
- عەبدولڕەحمان[٣]
کتێبە چاپکراوەکان
[دەستکاری]مامۆستا لەزۆربەی زانستەکاندا دانراوەی هەیەو خزمەتەکانی بەڕوونی لەکتێبخانەی کوردیدا دیارن .
لەبەناوبانگ ترین دانراوەکانی:
- ڕوونکردنەوەی چل حەدیسەکەی پێغەمبەرﷺ.[٤]
- چۆنیەتی حەج و عەمرە.
- ھۆنراوەی ئیمان و ئیسلام.
- چەند گوڵێک لە گوڵزاری ئیسلام پێشکەشە بە گەنجی نێونەمام.
- مانگی شەوی چواردە، ڕوونکردنەوەی (قصیدة البردة).
- ڕۆژی پڕشنگدار.[٥]
- ڕوناکی (رب العالمین) ڕوونکردنەوەی (منھاج الطالبین).[٦]
- بەشکردنی میرات، ڕوونکردنەوەی (قطر العرض فی علم الفرائض).[٧]
- عەقیدەی ئیسلامی.
- ڕوونکردنەوەی (العقیدة الطحاویة).
- مێرگ و گوڵزاری بەھار بۆ گەشتیارانی ژیانی پێغەمبەری ڕێزدار.[٣]
ئەمانەش ببینە
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «ژیانی مامۆستا عەبدوڵڵا ھەرتەلی». ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠١٩. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch; 2020-04-16 suggested (یارمەتی) - ^ «ڕووداو». ٨ی نیسانی ٢٠٢٠. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch; 2020-04-16 suggested (یارمەتی) - ^ ئ ا ب «ژیاننامە». لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
: پارامەتری نەناسراوی|dead-url=
چاوپۆشیی لێ کرا (|url-status=
پێشنیار کراوە) (یارمەتی) - ^ «ڕوونکردنەوەی چل حەدیسەکەی پێغەمبەرﷺ». لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch; 2020-04-16 suggested (یارمەتی) - ^ «. ڕۆژی پڕشنگدار». ٢٥ی کانوونی دووم ٢٠١٥. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=
(یارمەتی) - ^ «. ڕوناکی (رب العالمین) ڕوونکردنھوھی (منھاج الطالبین)». ٦ی ئەلوولی ٢٠١٣. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=
(یارمەتی) - ^ «شکردنی میرات». ٩ی تەممووزی ٢٠١٦. لە ڕەسەنەکە لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٦ی نیسانی ٢٠٢٠ ھێنراوە.
{{cite news}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch; 2020-04-16 suggested (یارمەتی)