شیعرەکانی سیدی بوسحاقی
| نووسەر | سیدی بوسحاقی (١٣٩٤–١٤٥٣) |
|---|---|
| سەردێڕی سەرەکی | بە عەرەبی: أرجوزة سيدي بوسحاقي |
| وڵات | جەزائیر |
| زمان | عەرەبی |
| زنجیرەکان | کتێبی زمانی عەرەبی |
| بابەت | نەحو |
| چەشن | شیعر |
ڕێکەوتی بڵاوبوونەوە | سەدەی ١٥یەم |
| لاپەڕەکان | ١٥٠ بەیتە شیعرییەکان |
شیعرێکی سیدی بوسحاقی، (بە عەرەبی: أرجوزة سیدي بوسحاقي) شیعرێکی ڕێزمانی عەرەبییە کە لەلایەن ئیلاھیاتی مالیکی و زمانناسە عەرەبی سیدی بوسحاقی (١٣٩٤–١٤٥٣) نووسراوە.[١][٢][٣][٤][٥]
دەربارەی سیدی بوسحاقی
[دەستکاری]ئەبو ئیسحاق ئیبراھیم بن فەید زەواویە، تەفسیری قورئان و فەقەناس و زمانناسە، لە گوندی سومعە لە نزیک شارۆچکەی تینییە لە بەرھەمەکانی دجورجورە لە ساڵی ٧٩٦ کۆچی لەدایکبووە و لە ساڵی ٨٥٧ کۆچی کۆچی دوایی کردووە و دواتر بەخاک سپێردرا بۆ ڕووباری مێرالدێنە لە زەوییەت سیدی بوسحاقی لە ناو چیای خاچنە.[٦][٧][٨][٩][١٠]
خاوەنی چەندین کتێبە کە بەناوبانگترینیان بریتین لە:[١١][١٢]
- تەفسیرێکی قورئانی پیرۆز بە ناوی «تەفسیر الزواوی» (بە عەرەبی: تفسیر الزواوی).[١٣]
- سێ تەفسیری موختاسەر خەلیل لەسەر فیقھی مالیکی (بە عەرەبی: مختصر خلیل).[١٤]
- «تلخیس التلخیس»، ڕوونکردنەوەیەکی کتێبی تەلخیس المفتە لەسەر ڕیتۆریک و مانا و قسە (بە عەرەبی: تلخیص التلخیص).[١٥]
وەسف
[دەستکاری]شیعری سیدی بوسحاقی بە یەکێک لە بەناوبانگترین کتێبەکانی زمانی عەرەبی لە جیھانی ئیسلامی دادەنرێت کە بە ڕوونکردنەوەی دەقی نۆسینی دەربڕینی ڕێساکانی ڕێزمانی عەرەبی کە لەلایەن ئیبن ھیشامی ئەنسارییەوە نووسراوە، مامەڵەی لەگەڵ ڕێزماندا کردووە.[١٦][١٧][١٨][١٩][٢٠]
لە نێو کتێبەکانی سیدی بوسحاقیدا بە یەکێک لە ناودارترین نووسراوەکانی تایبەت بە ڕێزمانی عەرەبی دادەنرێت، ھەروەھا چەندین دەستنووس و کتێبی چاپکراو ھەیە کە ئەم شیعرە لێکدانەوە و ڕوون دەکاتەوە لەژێر ناونیشانی «ئەرگوزەت الزواوی لە ڕێزماندا» (بە عەرەبی: أرجوزة الزواوی فی النحو).[٢١][٢٢][٢٣][٢٤]
ناوەڕۆک
[دەستکاری]ڕێزمانناس سیدی بوسحاقی شیعرەکەی بە ١٥٠ بەیت بەپێی پێوەری شیعری عەرەبی بە ناوی ڕەجاز ئامادە کردووە.[٢٥][٢٦][٢٧]
لەم دەقەدا سەبارەت بە شارەزایی خۆی لە پرۆسۆدی و شیعری عەرەبیدا نمایشی کرد، کە قبوڵکردن و سەرسامی و بڵاوبوونەوەی لە جیھاندا بە شیعرەکە بەخشی.[٢٨][٢٩][٣٠]
پوختە
[دەستکاری]نووسەر شیعرە درێژەکەی بەسەر سێ بەشی سەرەکیدا دابەش کردووە، ئەوانیش پێشەکی و پاشان جەستە و دواجار کۆتایی.[٣١][٣٢][٣٣]
نووسەر لە شەش بەیتەکەی یەکەمدا پوختەیەکی لە ناوەڕۆکی شیعرەکەدا خستووەتە ڕوو، کە ئامانجی فێرکردنی ڕێزمانی عەرەبی و پارسکردن بەپێی جۆری ڕەجازە، کە دەربڕینێکی ئاسانە بۆ لەبیرکردن لەلایەن خوێندکارانی زمانی عەرەبییەوە.[٣٤][٣٥][٣٦]
پاشان دەقی شیعرەکە ھات بە ١٣٨ بەیت دابەشکرا بەسەر چوار بەشدا، یەکەم بابەتی تایبەتە بە ڕستەی (عەرەبی: الجملة)، بەشی دووەم تایبەتە بە پێشگر و پاشکۆی (عەرەبی: الجار والمجرور)، بەشی سێیەم باس لە وشە ناوازەکانە لە شیکردنەوەدا، بەشی چوارەمیش باس لە دەستەواژە تایبەتەکانە لە شیکردنەوەدا.[٣٧][٣٨][٣٩]
نووسەر لە بابەتی کۆتایی شیعرەکەیدا کۆتایی پێھێنا، کە تێیدا شەش ئایەتی تایبەت کرد بۆ کورتکردنەوەی پێکھاتەکەی و ستایشکردنی اللە و دوعاکردن لە محمد.[٤٠]
تەفسیری
[دەستکاری]چەندین زمانناس کتێبیان لەسەر ڕوونکردنەوەی شیعری سیدی بوسحاقی نووسیوە، بەھۆی سادەیی و ئاسانی پاراستنی لە قوتابخانەکاندا. لە نێو ئەم گێڕانەوە و تەفسیرانەدا دەتوانین ئاماژە بەوە بکەین:[٤١]
- ڕێزمان لە ڕوونکردنەوەی سیستمە زەواوییەکان (بە عەرەبی: القبس النحوی فی شرح نظم الزواوی).[٤٢][٢٥][٤٣][٤٤]
- المنحل الأزب الحوی، ڕوونکردنەوەی ئەرجوزی ئیمامی زەواوی (بە عەرەبی: المنھل العذب الحاوی شرح أرجوزة الإمام الزواوی).[٢٥]
- ئەو وتە نوێیەی لە ڕوونکردنەوە بەسوودەکەی زەواویدا (بە عەرەبی: القول الجدید فی شرح الزواوی المفید).[٤٥][٤٠][٤٦]
- المرشید العوی و موعین النوی بۆ تێگەیشتن لە شیعری الزواوی (بە عەرەبی: المرشد الآوی ومعین الناوی لفھم قصیدة الزواوی).[٤١]
- چەواشەکاریی خوێندکاران لە ڕوونکردنەوەی سیستمە زەواوییەکانی پەیڕەوی دەربڕین (بە عەرەبی: ضالة الطلاب فی شرح نظم الزواوی لقواعد الإعراب).[٤٧][٤٨]
- نوێ لە ڕوونکردنەوەی سیستمە زەواوییەکان بۆ دەربڕینی بێژەکردنی عەرەبی (عەرەبی: الجدید فی شرح نظم الزواوی لإعراب اللفظ العربی).[٤٩]
- شیعری الزواوی (بە عەرەبی: نظم الزواوی).[٥٠]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ «أرجوزة نظم قواعد الإعراب الزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «نظم قواعد الإعراب للزواوي محقق» – via Internet Archive.
- ^ «منظومة قواعد الإعراب للإمام الزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «نظم قواعد الإعراب للزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «القول الجديد في شرح الزواوي المفيد - علال نوريم» – via Internet Archive.
- ^ «كفاية المحتاج لمعرفة من ليس في الديباج» – via Internet Archive.
- ^ «كفاية المحتاج لمعرفة من ليس في الديباج». 2000.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) - ^ «الضوء اللامع لأهل القرن التاسع- الجزء الأول». 1936.
- ^ «الموسوعة المیسرة فی تراجم أئمة التفسیر والإقراء والنحو واللغة».
- ^ الموسوعة الميسرة في تراجم أئمة التفسير والإقراء والنحو واللغة | جامع الكتب الإسلامية – via ketabonline.com.
- ^ «do-dorrat-al7ijal». www.dorat-ghawas.com – via Internet Archive.
- ^ «نظم بووطليحية» – via Internet Archive.
- ^ درة الحجال في غرة أسماء الرجال مع الذيل - مالكية. January 2002. ISBN 9782745132819.
- ^ «Taarif Khalaf Bi Rijal Salaf» – via Internet Archive.
- ^ «ص1 - كتاب شرح نظم قواعد الإعراب - - المكتبة الشاملة الحديثة».
- ^ «Les manuscrits arabes de l'Escurial». 1903.
- ^ «الضوء اللامع لأهل القرن التاسع» – via Internet Archive.
- ^ الضوء اللامع لأهل القرن التاسع 1-6 ج1. January 2003. ISBN 9782745137135.
- ^ «من نصوص الفقه المالكي: بوو طليحية وهو نظم في المعتمد من الكتب والفتوى على مذهب المالكية». 2002.
- ^ «نظم قواعد الإعراب الزواوي».
- ^ الألفية الصغيرة المسماة الحديقة في علوم الحديث الشريف. January 2018. ISBN 9782745185723.
- ^ نور اليقين في شرح حديث أولياء الله المتقين (سلسلة الرسائل والدراسات الجامعية). January 2016. ISBN 9782745101891.
- ^ «نيل الابتهاج بتطريز الديباج» – via Internet Archive.
- ^ نيل الابتهاج بتطريز الديباج. January 2013. ISBN 9782745174758.
- ^ ئ ا ب «أرجوزة نظم قواعد الإعراب الزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم الزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «شرح قواعد الإعراب لابن هشام في منظومة الزواوي إعداد وتقديم الفقيه صالح المنقوش السملالي». ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ – via Internet Archive.
- ^ «الدرس 36 من شرح نظم الزواوي لقواعد ابن هشام في النحو Mc» – via Internet Archive.
- ^ «الجامع الحاوي لمعاني نظم الزواوي إعداد وتقديم الفقيه الحسين بلفقيه». ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ – via Internet Archive.
- ^ «إفعام الذهن الخاوي بمعاني نظم الزواوي إعداد وتقديم الفقيه جامع ابو عدي الوجاني». ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٠ – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم الزواوي بشرح البعقيلي للشيخ موسى الدخيلة المغربي» – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم الزواوي لمتن قواعد الإعراب» – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم الزواوي على قواعد الإعراب _ فضيلة الشيخ احمد بن عمر الحازمي» – via Internet Archive.
- ^ «نظم قواعد الإعراب للزواوي». ١٧ی شوباتی ٢٠١٧ – via Internet Archive.
- ^ «الدرس 36 من شرح نظم الزواوي لقواعد ابن هشام في النحو Mc» – via Internet Archive.
- ^ «نظم قواعد الإعراب للزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم قواعد الإعراب للزواوي» – via Internet Archive.
- ^ «شرح نظم الزواوي على قواعد الإعراب.. للعلامة أحمد بن عمر الحازمي» – via Internet Archive.
- ^ «نظم قواعد الإعراب للزواوي» – via Internet Archive.
- ^ ئ ا «1828 كتاب اقرا اونلاين Pdf القول الجديد في شرح الزواوي المفيد علال نوريم المراكشي» – via Internet Archive.
- ^ ئ ا شرح أرجوزة الإمام الزواوي المسمى المرشد الآوي ومعين الناوي لفهم قصيدة الزواوي. 2003. ISBN 9789953346335.
- ^ القبس النحوي في شرح نظم الزواوي (بە Arabic). دمشق: دار الكلم الطيب،. 2004. OCLC 4771332130.
{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ «القبس النحوي في شرح نظم الزواوي». دار الكلم الطيب،. ١٩ی نیسانی ٢٠٠٤ – via Open WorldCat.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ «القبس النحوي في شرح نظم الزواوي - الحسين بن مرداس السباعي pdf | Ebooks free books, My books, Books». Pinterest.
- ^ القول الجديد في شرح الزواوي المفيد (بە Arabic). د. م.: د. ن.]،. 2003. OCLC 4770109541.
{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ «القول الجديد في شرح الزواوي المفيد». د. ن.]،. ١٩ی نیسانی ٢٠٠٣ – via Open WorldCat.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ ضالة الطلاب في شرح نظم الزواوي لقواعد الإعراب (بە Arabic). بيروت: مؤسسة الرسالة ناشرون،. 2010. OCLC 4770387207.
{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ «ضالة الطلاب في شرح نظم الزواوي لقواعد الإعراب». مؤسسة الرسالة ناشرون،. ١٩ی نیسانی ٢٠١٠ – via Open WorldCat.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر)[بەستەری مردوو] - ^ الجديد في شرح نظم الزواوي لإعراب اللفظ العربي: بأسلوب تعليمي مبسط ومشكول معزز بالقطوف اللغوية الدانية واللمسات التجويدية والبيانية. 19 April 2015. ISBN 9789954247105 – via Google Books.
{{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|date=(یارمەتی) - ^ الزواوي، إبراهيم بن فائد بن موسى،. نظم في النحو (بە Arabic). OCLC 4769980833.
{{cite book}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: خاڵبەندیی زیادە (بەستەر) ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: زمانی نەناسراو (بەستەر)[بەستەری مردوو]
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری] |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە شیعرەکانی سیدی بوسحاقی تێدایە. |
 |
ویکیسەرچاوە دەقی ڕەسەنی پەیوەندیدار بەم وتارەی تێدایە: |
- ١- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٢- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٣- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٤- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٥- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٦- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٧- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
- ٨- تەفسیری شیعری سیدی بوسحاقی لە یووتیووب
