سیمۆن زاڤاریان
| سیمۆن زاڤاریان | |
|---|---|
| بە ئەرمەنی: Սիմոն Զավարյան | |
 | |
| لەدایکبوون | ١ی کانوونی دووەمی ١٨٦٥ Aygehat، ئەرمەنستان |
| مردن | ٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩١٣ (٤٨ ساڵ ژیاوە) قوستەنتینە، تورکیا |
| ھۆی مەرگ | نەخۆشی |
| شوێنی ناشتن | Aygehat |
| زمانی زگماکی | زمانی ئەرمەنی، زمانی ڕووسی |
| زمانەکانی ئاخاوتن | زمانی ئەرمەنی |
| پیشە | شۆڕشگێڕانە، سیاسەتوان |
| شوێنی کارکردن | Azadamard |
| پەروەردە | Peter’s Agricultural Academy |
| ئەندامی حیزبی | Armenian Revolutionary Federation |
| نەژاد | ئەرمەنییەکان |
| دامەزرێنەر | Armenian Revolutionary Federation |
| Depicted by | Bust of Armenian Teacher Simon Zavarian |
سیمۆن زاڤاریان (بە ئەرمەنی: Սիմոն Զաւարեան؛ ١٨٦٦ – ١٩١٣) سەرکردەی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی نەتەوەیی ئەرمەنستان بوو و یەکێک بوو لە سێ دامەزرێنەری فیدراسیۆنی شۆڕشگێڕی ئەرمەنستان، لەگەڵ کریستاپۆر میکاێلیان و ستێپان زۆریان.[١]
ژیاننامە
[دەستکاری]زاڤاریان لە گوندی ئیگاھات لە پارێزگای تیفلیسی ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی (ئێستا ئایگەھات لە پارێزگای لۆری لە ئەرمینیا) لەدایکبووە.[٢] لە قوتابخانەی نێرسیسیان لە تیفلیس دەرچووە، پاشان لە ئەکادیمیای کشتوکاڵی پترۆڤسکی لە مۆسکۆ خوێندوویەتی، لەوێ کریستاپۆر میکایلیان و ستێپان زۆریان ناسی.[٣] لە مۆسکۆ بوو بە ئەندامی ڕێکخراوی شۆڕشگێڕی ڕووسی نارۆدنایا ڤۆلیا.[٣] دواتر لە تیفلیس نیشتەجێ بوو، لەوێ لەگەڵ کریستاپۆر میکایلیان و ستێپان زۆریان لە ساڵی ١٨٩٠دا ھاوبەشی فیدراسیۆنی شۆڕشگێڕی ئەرمەنی (ARF)یان دامەزراند.[٢]
زاڤاریان ڕۆڵی بەرچاوی ھەبووە لە دروستکردنی پلان و پەیڕەوی ناوخۆی حیزب و وەک کارگێڕی مەکتەبی ڕۆژھەڵاتی حیزب کاری کردووە.[٣] ھەروەھا لە ماوەی گەشتە زۆرەکانیدا بەسەر ئەورووپا و ئیمپراتۆریەتیی عوسمانیدا توێژینەوەی بۆ حیزب ئەنجامداوە و کاری ڕێکخراوەیی ئەنجامداوە.[٢] لە ساڵی ١٩٠٢ چووە جنێڤ و لەوێ وەک ئەندامی دەستەی سەرنووسەری ڕۆژنامەی درۆشاک کە ڕۆژنامەی فەرمی ARF بوو، کاری کردووە.[٣]
لە ماوەی شۆڕشی دەستووری عوسمانی ساڵی ١٩٠٨ بەشداری لە داڕشتنی پلانی چاکسازی بۆ ئەرمەنییەکانی عوسمانی کردووە و ئەرشیفی پاتریاکی ئەرمەنی لە قوستەنتینییە بەکارھێناوە بۆ پەرەپێدانی سەرژمێری ژمارەی ئەو ئەرمەنیانەی کە لە ئەرمینیای ڕۆژاوا دەژین.[٢] زاڤاریان دوای ساڵی ١٩٠٨ وەک مامۆستا و پشکنەری گشتی قوتابخانەکانی ئەرمەن گەشت دەکات بۆ موش و ساسۆن.[٣] لە ساڵی ١٩١١ لە قوستەنتەنییە نیشتەجێ بووە، لەوێ لە قوتابخانەی یەسایان وانە دەڵێتەوە و لە ڕۆژنامەی ARF ئازادامرد کار دەکات.[٢][٣]
زاڤاریان لە ساڵی ١٩١٣ لە شاری قوستەنتینییە بەھۆی جەڵتەی دڵەوە کۆچی دوایی کرد. لە شاری تبلیس بە خاک سپێردرا.[٣]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Hovannisian، Richard (2004). The Armenian People from Ancient to Modern Times. p. 215. ISBN 978-1-4039-6422-9.
- ^ ئ ا ب پ ت «Simon Zavarian Centennial Marked in Lori». Asbarez.com (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). Asbarez. ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣. لە ٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٢١ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: ڕەوشی ناونیشان (بەستەر) - ^ ئ ا ب پ ت ج چ Walker، Christopher J. (1990). Armenia: The Survival of a Nation (2nd ed.). London: Routledge. pp. 431, 456. ISBN 0-415-04684-X.
بەستەرە دەرەکییەکان
[دەستکاری]
 | ئەم ژیاننامە وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە سیمۆن زاڤاریان تێدایە. |