یۆسێف ھایدن

یووسف ھایدن
بە ئەڵمانی: Joseph Haydn
لەدایکبوون	٣١ی ئازاری ١٧٣٢ ڕۆهروو، نەمسا
مردن	٣١ی ئایاری ١٨٠٩(١٨٠٩-٠٥-٣١) (٧٧ ساڵ ژیاوە) ڤیێنا، نەمسا
شوێنی ناشتن	Bergkirche
باوک	Mathias Haydn
خوشک و برا	Michael Haydn، Johann Evangelist Haydn
ھاوسەر	Anna Haydn
کەسێکی دیار	ڤۆڵفگانگ ئەمادیوس مۆتسارت
زمانەکانی ئاخاوتن	Alemannic، ئەڵمانی
پیشە	ئاوازدانەر، ڕابەر (مۆسیقا)، مۆسیقاناس، پیانۆژەن
پۆستەکان	نوێنەری ئۆرکێسترا
پلەی ئەکادیمی	دکتۆری مۆسیقا
قوتابیی	نیکۆلا پۆرپۆرا
شوێنی کار	ڤیێنا
دەستپێکی چالاکی	١٧٤٠
سپۆنسەر	Joseph Francis, 7th Prince of Lobkowicz
ئامێری مۆسیقا	ئۆرگن، پیانۆ
List of works	list of compositions by Joseph Haydn، Hoboken-Verzeichnis
شاکارەکان	Symphony No. 100، Symphony No. 101، Das Lied der Deutschen
بزووتنەوەی ڕۆشنبیری	کلاسیزم
خاوەنی	Q47010909
چەشن	مۆسیقای کلاسیک
کارتێکراوە لەلایەن	Johann Joseph Fux
خەڵاتەکان	honorary citizen of Vienna
کارە کۆکراوەکان	Procuratoria di San Marco musical archive
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوە	مافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

یوسف ھایدن لە دایکبووی (٢١ی ئادەری ١٧٣٢) لە خانەوایەکی دەوڵەمەند لە گووندی (روواوی - نەمسا) لە دایکبووە. پیشەی بووری مۆسیقیارێکی نەمسایی بووە و خاوەن ناو و بانگێکی زۆۆر بوە.

لە بەرواری (١٦ی ئەیەری ١٨٠٩) زایینی لە (ڤییەنا، نەمسا) کۆجی دوایی کردووە.

سەرەتای منداڵی

لەتەمەنی شەش ساڵیدا یەکێک لە خزمەت کارەکانی باوکی بەخێوی کردووەو لە خوێندگایەی گرنگی پێدراوە و فێری مۆسیقا بووە. خۆی کەسێی بەھرەمەند و بەتوانا بووە لە بواری مۆسیقا. لەتەمەنیھەشت ساڵیدا پەیوندی کردووە بە تیپی سروودەکان لە یەکێک لە کڵێسەکان، لەوێدا فێری دانانی شێواز و ڕێکخستنی ئاوازەکان بووە. لاکاتی گەیشتنی بە تەمەنی شازدە ساڵکیدا کڵێسای بە جێھێشت جەند ساڵێکی زۆۆر بە شێوەیەکی ھەژاری بەسەر بردووە.

سەردانیکردنی لەندەن

لە ساڵی (١٧٦١) سەردانی شاری (لەندەن)ی کردووە و بیست ئاھەنگی مۆسیقی گەورەی ئەنجام داوە، لەبەتەواوی (ئینگلستا) ی ھەژاند، تا ئاستێک کە (زانکۆی ئۆکسفۆرد) ڕاستەوخۆ بڕوانامەی (دکتۆرا) ی لە (مۆسیقا) دا پێ بەخشی.