یۆسێف ھایدن

یووسف ھایدن
بە ئەڵمانی: Joseph Haydn
لەدایکبوون	٣١ی ئازاری ١٧٣٢ ڕۆهروو، نەمسا
مردن	٣١ی ئایاری ١٨٠٩(١٨٠٩--٣١) (٧٧ ساڵ ژیاوە) ڤیێنا، نەمسا
باوک	Mathias Haydn
خوشک و برا	Michael Haydn، Johann Evangelist Haydn
زمانەکانی ئاخاوتن	Alemannic
پیشە	ئاوازدانەر، ڕابەر (مۆسیقا)، مۆسیقاناس، پیانۆژەن، مۆسیقاژەن
بواری کار	هونەری نمایشی
پۆستەکان	نوێنەری ئۆرکێسترا
بزووتنەوەی ڕۆشنبیری	کلاسیزم
خاوەنی	Q47010909
پلەی ئەکادیمی	دکتۆری مۆسیقا
قوتابیی	نیکۆلا پۆرپۆرا
شوێنی کار	ڤیێنا
دەستپێکی چالاکی	١٧٤٠
Sponsor	Joseph Francis, 7th Prince of Lobkowicz
ئامێری مۆسیقا	ئۆرگن، پیانۆ
List of works	list of compositions by Joseph Haydn، Hoboken-Verzeichnis
شاکارەکان	Symphony No. 100، Symphony No. 101، Das Lied der Deutschen
کارتێکراوە لەلایەن	Johann Joseph Fux
خەڵاتەکان	honorary citizen of Vienna
کارە کۆکراوەکان	Procuratoria di San Marco musical archive
حاڵەتی مافەکانی لەبەرگرتنەوە	مافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون
لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

یۆسێف ھایدن (لەدایکبووی ٣١ی ئازاری ١٧٣٢ لە نەمسا - مردووی ٣١ی ئایاری ١٨٠٩ لە نەمسا) مۆسیقاژەنێکی نەمسایی و خاوەن ناوبانگێکی زۆر بوو. ھایدن لە بنەماڵەیەکی دەوڵەمەند لە گوندی «ڕوواو» لە دایک ببوو.

سەرەتای منداڵی

لە تەمەنی شەش ساڵییەوە یەکێک لە خزمەتکارەکانی باوکی بەخێوی کردووە و لە خوێندگا گرنگی پێ دراوە و فێری مۆسیقا بووە. خۆی لە بواری مۆسیقادا کەسێکی بەھرەمەند و بەتوانا بووە. لە تەمەنی ھەشت ساڵیدا پەیوندیی کردووە بە تیپی سروودەکان لە یەکێک لە کڵێسەکان، لەوێدا فێری دانانی شێواز و ڕێکخستنی ئاوازەکان بووە. کاتێک بووە بە شازدە ساڵ، کڵێسای بەجێ ھێشتووە و چەند ساڵێکی بە ھەژاری بەسەر بردووە.

چوون بۆ لەندەن

ساڵی ١٧٦١ سەردانی شاری لەندەنی کردووە و بیست ئاھەنگی مۆسیقی گەورەی ئەنجام داوە، کە بەتەواوی ئینگلستانی ھەژاندووە، تا ئاستێک کە زانکۆی ئۆکسفۆرد ڕاستەوخۆ بڕوانامەی دکتۆرای لە مۆسیقادا پێ بەخشیوە.