ئەفغانییەکان: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
شائەمراز
←‏ئایین: بەستەری وتاری سەرەکی بوونی نییە سڕایەوە
ھێڵی ١١: ھێڵی ١١:


== ئایین ==
== ئایین ==
{{سەرەکی|ئایینەکانی ئەفغانستان}}
خەڵکانی ئەفغانی بە لەسەرجەم گرووپ و پێکھاتەکان شوێنکەوتەی ئایینی [[ئیسلام]]ن، کە زۆرینەیان سەر بە مەزھەبی [[سوننە]]ن لەگەڵ کەمینەیەک لە پەیڕەوانی ئایینەکانی ھیندوویزم، سیخیزم، کرستیان و جوولەکە.
خەڵکانی ئەفغانی بە لەسەرجەم گرووپ و پێکھاتەکان شوێنکەوتەی ئایینی [[ئیسلام]]ن، کە زۆرینەیان سەر بە مەزھەبی [[سوننە]]ن لەگەڵ کەمینەیەک لە پەیڕەوانی ئایینەکانی ھیندوویزم، سیخیزم، کرستیان و جوولەکە.



وەک پێداچوونەوەی ‏٠٦:٢٣، ٨ی ئازاری ٢٠٢٢

ئەفغانی یان ئەڤغانییەکان
افغانان
ناوچەکان بە ژمارەی دانیشتووانی بەرچاو
 ئەفغانستان٣٨٬٩ ملیۆن (خەمڵێنراوی ٢٠٢١)
زمانەکان
پەشتۆ، دەری و زمانەکانی ئەفغانستان
ئایین
زۆرینە مسوڵمانی سوننە مەزھەب لەگەڵ کەمینەیەک لە شیعە، سیخیزم، ھیندوویزم. کریستیان، جوولەکە
ڕێژەی دانیشتووانی ئەفغانی لە جیھاندا.

ئەفغانی یان ئەڤغانییەکان (بە پەشتۆ: افغانان‎, بە دەری: افغان ھا‎)یان گەلی ئەفغان نەتەوەیەکی جێنشینی وڵاتی ئەفغانستانن یان بنەچەی ڕاستەقینەی ئەو ناوچەیەن،[١][٢] ھەروەھا وشەی "ئەفغان" لەھەمانکاتدا بەکاردێت بۆ شتێک یان کەسێکی ئەو وڵاتە[٣] ئەفغانستان پێکھاتووە لە چەندین گرووپ و ڕەگەزی جیاواز، لەوانە پاشتونەکان، تاجیکەکان، ھەزارە و ئۆزبەکەکان کە زۆرترین ڕێژەی دانیشتووان پێکدێنن، ھەردوو زمانە سەرەکییەکەی خەڵکی ئەفغانستان بریتین لە زمانی پەشتۆ و زمانی دەری (کە شێوەزاری ئەفغانی زمانی فارسییە), کە زۆرینەیان بە ھەردوو زمانەکە ئەدوێن.[٤][٥]

ئەفغانی، ئەفغانستانی یان ئەفغانەکان

لێت تێکنەچێ کە ناوی خەڵکی ئەفغانی و دراوی ئەفغانی یان شتێکی ناخۆیی ئەفغانستان ھەمان ناویان بۆ بەکاردێت.[٦]

گرووپە ڕەگەزییەکان

گرووپە ڕەگەزییەکانی وڵاتی ئەفغانستان بەپێی سەرژمێری ساڵی (١٩٨٢)

ئایین

خەڵکانی ئەفغانی بە لەسەرجەم گرووپ و پێکھاتەکان شوێنکەوتەی ئایینی ئیسلامن، کە زۆرینەیان سەر بە مەزھەبی سوننەن لەگەڵ کەمینەیەک لە پەیڕەوانی ئایینەکانی ھیندوویزم، سیخیزم، کرستیان و جوولەکە.

تێبینی و سەرچاوەکان

  1. ^ Garner, Bryan (2009). Garner's Modern American Usage (third ed.). New York: Oxford University Press. p. 27. ISBN 978-0-19-538275-4.
  2. ^ Siegal, Allan M.; Connolly, William (2015). The New York Times Manual of Style and Usage (fifth ed.). New York: Crown Publishing Group. p. 18. ISBN 978-1-336-02484-7.
  3. ^ "Afghan (noun) definition and synonyms | Oxford Dictionary". www.oxfordlearnersdictionaries.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2020-12-28.
  4. ^ "The Constitution of Afghanistan". Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Afghanistan. Retrieved 2 September 2020.
  5. ^ "Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan". 2004. Archived from the original on 28 October 2013. Retrieved 13 June 2012. Pashto and Dari are the official languages of the state. Uzbek, Turkmen, Baluchi, Pashai, Nuristani and Pamiri are – in addition to Pashto and Dari – the third official language in areas where the majority speaks them
  6. ^ "Chatterbox: More on 'Afghani'". Slate. October 4, 2001. Retrieved March 29, 2013.

بەستەرە دەرەکییەکان