ئیدیالیزمی ئەڵمانی
ئیدیالیزمی ئەڵمانی بزاڤێکی فەلسەفییە کە لە کۆتایییەکانی سەدەی ھەژدەیەم و سەرەتاکانی سەدەی نۆزدەیەم لە ئەڵمانیا پەیدا بوو. لە کارەکانی ئیمانوێل کانتەوە سەری ھەڵدا و، لە ١٧٨٠کان و ١٧٩٠کاندا پەرەی گرت.[١] پەیوەندیی نزیکیشی ھەیە بە ڕۆمانتیزم و سیاسەتە شۆڕشگێڕانەکەی سەردەمی ڕۆشنگەرییەوە. ئیمانوێل کانت و یۆھان گۆتلیب فیشتە و فریدریش شێلینگ و فریدریش ھێگڵ چوار ئەستێرەی گەشاوەی ئاسمانی ئیدیالیزمی ئەڵمانین. ئیدیالیزمەکەی کانت و فیشتە بە ئیدیالیزمی بەرزەجێیانە ناسراوە و، ھیی شێلینگ و ھێگڵ بە ئیدیالیزمی ڕەھا.[٢] ھەروەھا، بەو قۆناغەی ئیدیالیزمی ئەڵمانی کە دەکەوێتەوە دوای کانت، ئیدیالیزمی پۆستکانتی یا پۆستکانتیزم دەڵێن.[٣]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ Beiser، Frederick C. (2002). German Idealism: The Struggle Against Subjectivism, 1781–1801. Vol. Part I. Harvard University Press.
- ^ Idealism: A History of a Philosophy. Durham: McGill-Queen's University Press. 2011. p. 303 n. 4.
- ^ Pinkard، Terry (2002). German Philosophy 1760–1860: The Legacy of Idealism. Cambridge University Press. p. 217.
