توونس

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

پۆتانەکان: 34°N 9°E / 34°N 9°E / 34; 9

Republic of Tunisia
الجمهورية التونسية
al-Jumhūriyyah at-Tūnisiyyah
دروشم: حرية، نظام، عدالة
"Ḥurriyyah, Niẓām, ‘Adālah"
"Liberty, Order, Justice"[١]
سروود: "Humat al-Hima"
"Defenders of the Homeland"
شوێنی Tunisia
پایتەخت
و گەورەترین شار
توونس
36°50′N 10°9′E / 36.833°N 10.150°E / 36.833; 10.150
زمانە فەرمییەکان عەرەبی[٢]
ناوی هاووڵاتی توونسی
دەوڵەت کۆمار[٢]
 -  سەرۆک کۆمار مونسف مەرزوکی
 -  سەرۆک وەزیران مەهدی جوماع
یاسادانەر Constituent Assembly
Independence
 -  from France March 20, 1956 
ڕووبەر
 -  سەرجەم ١٦٣٬٦١٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (92nd)
٦٣٬١٧٠ مایلی چوارگۆشە 
 -  ئاو (%) 5.0
ژمارەی دانیشتوان
 -  بەراوردی 2012 10,732,900[٣] (77th)
 -  چڕی 63 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (133rd)
١٦٣کەس لە مایلی چوارگۆشە
GDP (PPP) بەراوردی 2011
 -  سەرجەم $100.979 billion[٤] 
 -  سەرانە $9,477[٤] 
GDP (nominal) بەراوردی 2011
 -  سەرجەم $46.360 Bllion[٤] 
 -  سەرانە $4,351[٤] 
Gini (2000) 39.8 (medium
HDI (2011) increase 0.698[٥] (high) (٩٤th)
دراو Tunisian dinar (TND)
ناوچەی کاتی CET (UTC+1)
 -  ھاوین (DST) not observed (UTC+1)
لای لێخوڕین right
پاوانی ئینتەرنێت .tn [٦]
کۆدی تەلەفۆن ٢١٦
توونس

توونس وڵاتێکی عەرەبییە لە باکووری کیشوەری ئافریقا. پایتەختی ئەم وڵاتە شاری توونسە.

دانیشتووان[دەستکاری]

لە ساڵی ٢٠٢٠دا ژمارەی دانیشتووانی توونس بەرامبەر لەگەڵ ١١،٧٠٨،٣٧٠ کەس بووە،[٣] کە ٩٨٪ عەرەب، ١٪ ئەورووپی و جوولەکەن و ١٪ ئەوانەی دیکەن.[٧]

زمان[دەستکاری]

عەرەبی زمانی فەرمی ئەو وڵاتەیە، کە بە عەرەبیی توونسی یان توونسی دەناسرێت،[٨] جۆری خۆماڵیی عەرەبییە کە لە لایەن زۆربەی خەڵکی وڵاتەکەوە بەکاردەھێنرێت.[٩] ھەروەھا ھەندێکی تریش بە زمانی ئەمازیغی دەدوێن.[١٠][١١]

ئایین[دەستکاری]

ئیسلام ئایینی فەرمی توونسە کە زۆربەی خەڵکی وڵاتەکە پەیڕەوی لێدەکەن.[٧]

ئایینەکان لە توونس[٧]
ئایینەکان ڕێژە
ئیسلام
  
٩٨٫٠٪
مەسیحییەت و جوویەتی
  
٢٫٠٪

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Tunisia Constitution, Article 4". 1957-07-25. Archived from the original on 6ی Aprilی 2006. Retrieved 2009-12-23. {{cite web}}: Check date values in: |archivedate= (help) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  2. ^ ئ ا "Tunisia Constitution, Article 1". 1957-07-25. Archived from the original on 6ی Aprilی 2006. Retrieved 2009-12-23. {{cite web}}: Check date values in: |archivedate= (help) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. Translation by the University of Bern: Tunisia is a free State, independent and sovereign; its religion is the Islam, its language is Arabic, and its form is the Republic.
  3. ^ ئ ا Tunisie: statistiques ٣ی حوزەیرانی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.. Statistiques-mondiales.com. Retrieved on 2012-05-12. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی <ref>ی ھەڵە؛ ناوی «ins» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا
  4. ^ ئ ا ب پ "Tunisia". International Monetary Fund. Archived from the original on 6ی Aprilی 2013. Retrieved 2012-04-22. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  5. ^ "Human Development Report 2011" (PDF). United Nations. 2011. Retrieved 5 November 2011.
  6. ^ "Report on the Delegation of". Internet Corporation for Assigned Names and Numbers. 2010. Archived from the original on 31ی Mayی 2012. Retrieved 8 November 2010. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  7. ^ ئ ا ب "Tunisia". CIA World Factbook.
  8. ^ Sayahi, Lotfi (2014). Diglossia and Language Contact: Language Variation and Change in North Africa. Cambridge University Press. p. 227. ISBN 978-1-139-86707-8.
  9. ^ Albert J. Borg; Marie Azzopardi-Alexander (1997). Maltese. Routledge. p. 13. ISBN 978-0-415-02243-9. Retrieved 24 February 2013. The immediate source for the Arabic vernacular spoken in Malta was Muslim Sicily, but its ultimate origin appears to have been Tunisia. In fact, Maltese displays some areal traits typical of Maghrebine Arabic, although during the past eight hundred years of independent evolution it has drifted apart from Tunisian Arabic.
  10. ^ "An outline of the Shilha (Berber) vernacular of Douiret (Southern Tunisia)". Australian Digital Theses Program. 26 May 2008. Archived from the original on 26 May 2008. Retrieved 19 January 2013. ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  11. ^ Volk, Lucia (2015). The Middle East in the World: An Introduction. Routledge. p. 473. ISBN 978-1-317-50173-2.