نووسینگەی کۆمیسیارانی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ

کۆمیسیاری باڵای مافی مرۆڤ
Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR))
	پەڕگە:United Nations Human Rights Council Logo.svg
ناوبڕ	OHCHR; HCDH
دۆخی یاسایی	چالاک
ئۆفیسی سەرەکی	نیویۆڕک ستی، ویلایەتە یەکگرتووەکان ; ژنێڤ سویسرا
سپێردراوی باڵای مافی مرۆڤ	میشێل باچێلێت
ڕێکخراوی دایک	کۆڕی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان
وێبگە	www.ohchr.org

نووسینگەی کۆمیسیارانی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ (بە ئینگلیزی: Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights) بەشێوەیەکی گشتی ناسراو بە کۆمیسیارانی باڵای مافی مرۆڤ (بە ئینگلیزی: Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR)) بەشێکی نووسینگەی نەتەوە یەکگرتووەکانە کە بۆ ھاندان و پاراستنی مافی مرۆڤ لەژێر یاسای نێودەوڵەتی و مافنامەی مرۆڤ مسۆگەر کراوە کار دەکات. ئەم نووسینگە لە ٢٠ کانوونی یەکەم ١٩٩٣ لەلایەن کۆڕی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان دامەزرێنرا.^[٢]

ئامانجەکان

ئامانجەکانی ڕێکخراوەکە بریتین لە:

ھاندانی سوودبینێکی جیھانی ھەموو مافەکانی مرۆڤ لەڕێی پێدانی ویستێکی کاریگەریی کردەیی و چارەسەرکردنی ناکۆکییەکانی جیھان.
بینینی ڕۆڵی پێشڕەو دەربارەی کێشەکانی مافی مرۆڤ و جەختکردنەوە لە گرنگیی مافەکانی مرۆڤ لەسەر ئاستی دەوڵەتی و نێودەوڵەتی.
ھاندانی ھەماھەنگی نێودەوڵەتی لەسەر مافەکانی مرۆڤ.
بزواندن و ڕێکخستنی چالاکییەکانی مافی مرۆڤ لە تەواوی سیستەمی نەتەوە یەکگرتووەکان.
ھاندانی پەسەندکردنی و جێبەجێکردنی پێوانەیییە نێودەوڵەتییەکان.
یارمەتیی بەروەپێشبردنی دابونەریتی نوێ.
پشتگیریکردنی ئەندامانی مافی مرۆڤ و ناوەندەکانی چاودێری.
وەڵامدانەوەی سەرپێچییە توندەکانی سەر مافی مرۆڤ.
جێبەجێکردنی کردەکانی پارێزگاریکردن لە مافی مرۆڤ.
ھاندانی دامەزراندنی ژێرخانە نەتەوەیییەکانی مافی مرۆڤ.
جێبەجێکردنی چالاکی و کارە مەیدانییەکانی مافی مرۆڤ.
دابینکردنی پەروەردە، خزمەتی ڕاوێژکاریی زانیاری و پاڵپشتی کرداری لە بوارەکانی مافی مرۆڤ.^[٣]

ڕێکخراوەی (OHCHR) دابەشکراوە بەسەر چەند یەکەیەکی بەڕێوبەری و تەواوی بەشەکانی ڕێکخراوەکە لەلایەن کۆمیسیاری باڵاوە بەڕێوەدەبرێت و سەرپەرشتی دەکرێت بە پلەی پیشەیی (جێگری وەزیری گشتی). و یەکە بەڕێوبەرییەکان پێکدێن لە:

کۆمیسیارانی باڵای مافی مرۆڤ (جێگری وەزیری گشتی)
جێگری کۆمیسیارانی باڵای مافی مرۆڤ (یاریدەدەری وەزیری گشتی)
یاریدەدەری وەزیری گشتی مافەکەکانی مرۆڤ (بارەگای نەتەوە یەکگرتووەکان – نیویۆرک)
نووسینگەی کارمەندانی کۆمیسیارانی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ
بەشی بەڕێوبردن
نووسینگەی نیویۆرک
بەشی بەژدارییە بابەتییەکان، ڕێکارە تایبەتەکان و مافی بەرەوپێشبردن
بەشی دەستەی مافی مرۆڤ و ڕێکارەکانی ڕێکەوت
بەشی چالاکییە مەیدانییەکان و ھەماھەنگییە کردارەیییەکان
نووسینگەی کارمەندانی کۆمیسیارانی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ^[٤]

نووسینگەی کارمەندانی کۆمیسیارانی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ مافی مرۆڤ لەلایەن بەرپرسێکەوە بەڕێوەدەبرێت کە کۆمیسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان سەرپەرشتی دەکات و ئەرکە سەرەکییەکان ئەم بەشە بریتین لە:

یارمەتیدانی کۆمیسیاری باڵا لە ئاراستە و سەرپەرشتیکردنی چالاکییەکانی مافی مرۆڤ.
یارمەتیدانی کۆمیسیاری باڵا لە دروستکردن، پەیوەندی، جێبەجێکردن و ھەڵسەنگاندنی سیاسەت و چالاکییەکان، بەمەبەستی ھاندانی و پاراستنی مافەکانی مرۆڤ.
یارمەتیدانی کۆمیسیاری باڵا لە پاراستنی پەیوەندییەکان لەگەڵ حکوومەتەکان، ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان، دامەزراوە ھەرێمی و نەتەوەیییەکان، دامەزراوە ناحکومییەکان، کەرتی تایبەتی و ناوەندا زانستییەکان و دامەزراوەکانی دیکەی نەتەوە یەکگرتووەکان.
ئەنجامدانی کردارەکانی ئابوونە کۆکردنەوە و بەرنامە تایبەتییەکان بۆ ئەو بابەتانەی لەلایەن کۆمیسیاری باڵاوە دەستنیشکراون.
یارمەتیدانی کۆمیسیاری باڵا لە بەرەوپێشبردن و ھێشتنەوەی چوارچێوەیەکی بەڕێوبردن و ھەروەھا نەخشەسازی کردنی چالاکییەکانی مافی مرۆڤ.
نوێنەری کردنی کۆمیسیاری باڵا لە کۆبوونەوەکان و پێدانی لێدوان لە جێی ئەو.
بەشی چالاکییە مەیدانییەکان و ھەماھەنگییە کردارەیییەکان^[٥]

بەشی چالاکییە مەیدانییەکان و ھەماھەنگییە کردارەیییەکان، لەلایەن بەڕێوبەرێکەوە بەڕێوەدەبرێت کە کۆمیسیاری باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان سەرپەرشتی دەکات و ئەرکە سەرەکییەکان ئەم بەشە بریتین لە:

بەرەوپێشبردن، جێبەجێکردن، چاودێریکردن و ھەڵسەنگاندنی خزمەتگوزارییە ڕاوێژکارییەکان لەگەڵ پێدانی یارمەتیی کرداریی لە کاتی داواکردن لەلایەن حکوومەتەکانەوە.
نەخشەسازی، پاڵپشتی و ھەڵسەنگاندنی مافەکانی مرۆڤ لەسەر ئاستی مەیدانی و بەرنامەکان کە دانان و بەرەوپێشبردنی باشترین ڕێگە، ڕێکارەکانی کارپێکەری و نموونەکانیش لەخۆدەگرێت.
جێبەجێکردنی «نەخشەی کرداری» لە بەرنامەی دەیەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ پەروەردەی مافەکانی مرۆڤ، کە بەرەوپێشبردنی بابەت و زانیارییە پەروەردەیییەکانیش لەخۆدەگرێت.
بەڕێوبردنی ئابوونە خۆبەخشەکانی مافی مرۆڤ لەسەر ئاستی مەیدانی.
بەڕێوبردنی ئابوونەی خۆبەخشانەی نەتەوە یەکگرتووەکان لەسەر شێوازە نوێیەکانی کۆیلایەتی و ئابوونەی خۆبەخشانەی نەتەوە یەکگرتووەکان لەسەر دانیشتووە ڕەسەنەکان.

سەرچاوەکان

^ «OHCHR | High Commissioner - Michelle Bachelet Jeria». www.ohchr.org. لە 20ی ئازاری 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
^ «OHCHR | Brief history». www.ohchr.org (بە ئینگلیزی). لە 20ی ئازاری 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)
^ «Ivan Šimonović Secretary-General for Human Rights». Ohchr.org. ١٧ی تەممووزی ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.
^ «Deputy High Commissioner». Ohchr.org. لە ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
^ «OHCHR | Ilze Brands Kehris». ohchr.org. لە ٥ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.

[1] «OHCHR | High Commissioner - Michelle Bachelet Jeria». www.ohchr.org. لە 20ی ئازاری 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)

[2] «OHCHR | Brief history». www.ohchr.org (بە ئینگلیزی). لە 20ی ئازاری 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= (یارمەتی)

[3] «Ivan Šimonović Secretary-General for Human Rights». Ohchr.org. ١٧ی تەممووزی ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ ھێنراوە.

[4] «Deputy High Commissioner». Ohchr.org. لە ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.

[5] «OHCHR | Ilze Brands Kehris». ohchr.org. لە ٥ی ئازاری ٢٠٢١ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]