جوولەکایەتی: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو
ب Removing Link FA template (handled by wikidata)
No edit summary
تاگ: بەکارھێنانی نووسەی ناستاندارد
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
{{نامەی ڕوونکردنەوە|ئایینی جوولەکە|جوولەکە (ڕوونکردنەوە)}}
{{نامەی ڕوونکردنەوە|ئایینی جوولەکە|جوولەکە (ڕوونکردنەوە)}}
'''یەهوودییەت''' یان '''ئایینی جوولەکە''' ([[بەئینگلیزی]]: Judaism، بە[[عەرەبی]]: اليهودية، لە وشەی ''Iudaismus'' ی [[لاتینی]]یەوە، کە داتاشراوە لە وشەی ''Ioudaïsmos'' ی گریکییەوە، دواجار لە وشەی יהודה (یەهوداهـ) ی [[عیبری]]یەوە "[[یەهودا]]")، [[ئایین]]، [[فەلسەفە]] و رێگای ژیانی [[جوولەکە]]کانە. وەک لە [[کتێبی پیرۆزی عیبری]] (هەروەها ناویش دەبرێت بە [[تەناخ]]) سەرچاوەی گرتووە و دەقەکانی تری دوایی وەکوو [[تەلموود]] روونی دەکەنەوە، یەهوودییەت لەلای پیاوانی ئایینی پێناسە دەکرێت بە پەیوەندییەکی پشتاوپشتی لەنێوان [[خودا لە یەهوودییەتدا|خودا]] و [[بەنی ئیسرائیل]]دا. [[یەهوودییەتی رەبانییەت]] پێ لەسەر ئەوە دادەگرێت کە خودا [[٦١٣ فەرمایشتەکە|فەرمایشتەکان]]ی خۆی بە [[مووسا]] لەسەر [[چیای سینای]] بەهەردوو رێگەی [[تەورات]]ی نووسراو [[تەوراتی زارەکی]] راگەیاندووە. <ref>ماڵپەری torah.org</ref>. ئەم جەختکارییە بەدرێژایی مێژوو لەلایەن [[قەڕاییتەکان]]وە کێبڕکێ کراوە، ئەویش جووڵەیەک بوو کە لەسەدەکانی ناوەڕاستدا دەرکەوت، کە لەئێستادا هەزاران شوێنکەوتوویان هەیە، پێشیان وایە کە تەنها [[تەوراتی نووسراو]] درووستە.
'''یەهوودییەت''' یان '''ئایینی جوولەکە''' ([[بەئینگلیزی]]: Judaism، بە[[عەرەبی]]: اليهودية، لە وشەی ''Iudaismus'' ی [[لاتینی]]یەوە، کە داتاشراوە لە وشەی ''Ioudaïsmos'' ی گریکییەوە، دواجار لە وشەی יהודה (یەهوداهـ) ی [[عیبری]]یەوە "[[یەهودا]]")، [[ئایین]]، [[فەلسەفە]] و ڕێگای ژیانی [[جوولەکە]]کانە. وەک لە [[کتێبی پیرۆزی عیبری]] (هەروەها ناویش دەبرێت بە [[تەناخ]]) سەرچاوەی گرتووە و دەقەکانی تری دوایی وەکوو [[تەلموود]] ڕوونی دەکەنەوە، یەهوودییەت لەلای پیاوانی ئایینی پێناسە دەکرێت بە پەیوەندییەکی پشتاوپشتی لەنێوان [[خودا لە یەهوودییەتدا|خودا]] و [[بەنی ئیسرائیل]]دا. [[یەهوودییەتی ڕەبانییەت]] پێ لەسەر ئەوە دادەگرێت کە خودا [[٦١٣ فەرمایشتەکە|فەرمایشتەکان]]ی خۆی بە [[مووسا]] لەسەر [[چیای سینای]] بەهەردوو ڕێگەی [[تەورات]]ی نووسراو [[تەوراتی زارەکی]] ڕاگەیاندووە. <ref>ماڵپەری torah.org</ref>. ئەم جەختکارییە بەدرێژایی مێژوو لە لایەن [[قەڕاییتەکان]]وە کێبڕکێ کراوە، ئەویش جووڵەیەک بوو کە لەسەدەکانی ناوەڕاستدا دەرکەوت، کە لەئێستادا هەزاران شوێنکەوتوویان هەیە، پێشیان وایە کە تەنها [[تەوراتی نووسراو]] درووستە.

==مێژووی یەهوودییەت==
===سەردەمی مووسا===
[[بەنی ئیسڕائیل]] لە سەردەمی مووسادا لە میسر ڕزگار دەکرێن. دەگەنە بیابانی سینا و تا کۆتایی ژیانی [[مووسا]] لەوێ سەرگەردان دەبن.

===سەردەمی داوود و سولەیمان===
لە سەردەمی پێغەمبەرایەتی [[داوود]]دا جووەلەکەکان خاوەن دەوڵەت و پاشایەتییەکی سەربەخۆ دەبن. دوای داوود [[سڵێمان]]ی کوڕی کوڕی دەبێتە پێغەمبەر و پاشا. لەم کاتەدا هەیکەلی سڵێمان دادەمەزرێت.

==سەرچاوەکان==
==سەرچاوەکان==
<references/>
<references/>

وەک پێداچوونەوەی ‏٠٩:٠٩، ١٢ی حوزەیرانی ٢٠١٦

  ئەم وتارە سەبارەت بە ئایینی جوولەکە نووسراوە. بۆ بینینی وتارە هاوشێوەکان بڕوانە جوولەکە (ڕوونکردنەوە).

یەهوودییەت یان ئایینی جوولەکە (بەئینگلیزی: Judaism، بەعەرەبی: اليهودية، لە وشەی Iudaismus ی لاتینییەوە، کە داتاشراوە لە وشەی Ioudaïsmos ی گریکییەوە، دواجار لە وشەی יהודה (یەهوداهـ) ی عیبرییەوە "یەهودا")، ئایین، فەلسەفە و ڕێگای ژیانی جوولەکەکانە. وەک لە کتێبی پیرۆزی عیبری (هەروەها ناویش دەبرێت بە تەناخ) سەرچاوەی گرتووە و دەقەکانی تری دوایی وەکوو تەلموود ڕوونی دەکەنەوە، یەهوودییەت لەلای پیاوانی ئایینی پێناسە دەکرێت بە پەیوەندییەکی پشتاوپشتی لەنێوان خودا و بەنی ئیسرائیلدا. یەهوودییەتی ڕەبانییەت پێ لەسەر ئەوە دادەگرێت کە خودا فەرمایشتەکانی خۆی بە مووسا لەسەر چیای سینای بەهەردوو ڕێگەی تەوراتی نووسراو تەوراتی زارەکی ڕاگەیاندووە. [١]. ئەم جەختکارییە بەدرێژایی مێژوو لە لایەن قەڕاییتەکانوە کێبڕکێ کراوە، ئەویش جووڵەیەک بوو کە لەسەدەکانی ناوەڕاستدا دەرکەوت، کە لەئێستادا هەزاران شوێنکەوتوویان هەیە، پێشیان وایە کە تەنها تەوراتی نووسراو درووستە.

مێژووی یەهوودییەت

سەردەمی مووسا

بەنی ئیسڕائیل لە سەردەمی مووسادا لە میسر ڕزگار دەکرێن. دەگەنە بیابانی سینا و تا کۆتایی ژیانی مووسا لەوێ سەرگەردان دەبن.

سەردەمی داوود و سولەیمان

لە سەردەمی پێغەمبەرایەتی داووددا جووەلەکەکان خاوەن دەوڵەت و پاشایەتییەکی سەربەخۆ دەبن. دوای داوود سڵێمانی کوڕی کوڕی دەبێتە پێغەمبەر و پاشا. لەم کاتەدا هەیکەلی سڵێمان دادەمەزرێت.

سەرچاوەکان

  1. ^ ماڵپەری torah.org