بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئێمی نۆتر

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئێمی نۆتر
لەدایکبوونئەمالی ئێمی نۆتر
(1882-03-23) 23ی ئازاری 1882
ئێرلانگن، باڤاریا، ئیمپراتۆریەتیی ئاڵمانی
مردن١٤ی نیسانی ١٩٣٥(١٩٣٥-٠٤-١٤) (٥٣ ساڵ ژیاوە)
پێنسیلڤانیا، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
نەتەوەئەڵمانی
بوارەکانبیرکاری و فیزیا
دامەزراوەکان
خوێندی باڵازانکۆی ئێرلانگن
تێزەکانOn Complete Systems of Invariants for Ternary Biquadratic Forms (١٩٠٧)

ئێمی نۆتر (بە ئەڵمانی: Emmy Noether) بیرکاریزانێکی ئەڵمانی بوو کە زۆر بەشداری گرنگی کرد بۆ جەبری پەتی. ئەو تیۆرەی نۆتری دۆزییەوە، کە لە فیزیای بیرکاریدا بنچینەیییە.[١] ئەو لەلایەن پاڤێل ئەلێکساندرۆڤ، ئەلبەرت ئاینشتاین، ژان دیودۆنێ، ھێرمان ویڵ و نۆربێرت وینەر بە گرینگترین ژنی مێژووی بیرکاری وەسف کراوە.[٢] وەک یەکێک لە ماتماتیکزانە پێشەنگەکانی سەردەمی خۆی، چەند بیردۆزێکی ئەڵقە و کێڵگە و جەبرەکانی پەرەپێدا. لە فیزیادا، بیردۆزی نۆیسەر پەیوەندی نێوان ھاوسەنگی و یاساکانی بمێنی ڕوون دەکاتەوە.

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «In her short life, mathematician Emmy Noether changed the face of physics». Science News (بە ئینگلیزی). Washington, D.C: Society for Science & the Public. 12ی حوزەیرانی 2018. لە 6ی ئازاری 2022 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوت= (یارمەتی)
  2. ^ «THE LATE EMMY NOETHER. ; Professor Einstein Writes in Appreciation of a Fellow-Mathematician». The New York Times (بە ئینگلیزی). nytimes.com. 4ی ئایاری 1935. لە 6ی ئازاری 2022 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |ڕێکەوتی سەردان= و |ڕێکەوت= (یارمەتی)