پەیوەندی نێوان ئیسرائیل و تورکیا
.jpg)
پەیوەندی نێوان ئیسرائیل و تورکیا پەیوەندی دوو قۆڵی نێوان دەوڵەتی ئیسرائیل و کۆماری تورکیایە. پەیوەندییەکانی ئیسرائیل و تورکیا لە مانگی ئازاری ساڵی ١٩٤٩ بە فەرمی کرا، ئەو کاتە تورکیا بوو بە یەکەم وڵاتی زۆرینەی موسڵمان کە دان بە دەوڵەتی ئیسرائیلدانا.[١][٢][٣]
سەردەمی عوسمانی
[دەستکاری]ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی پێش تورکیا بە ھەوڵی سوڵتان بایەزیدی دووەم پێشوازی لە پەنابەرانی جوولەکە کرد و ھەوڵەکانی بایزیدی دووەم یارمەتیی جوولەکەکانیدا بۆ مانەوە لە کاتە سەختەکاندا.[٤] بۆیە لە ئەنجامدا جوولەکەکان بە توندی دڵسۆزی دەوڵەتی عوسمانی بوون و بەشێکی زۆریان بەرەو ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی ھەڵھاتن. ھەروەھا تیۆدۆر ھێرتسل ڕێبەری زایۆنیستەکان داوای لە سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەمی عوسمانی کرد کە فەلەستین داگیر بکات و بەڵێنی گەڕانەوە بۆ زایۆن جێبەجێ بکات.[٥]
بازرگانی
[دەستکاری].jpg)
تورکیا شەشەم گەورەترین شوێنی ھەناردەکردنی ئیسرائیلە. ماددە کیمیایییەکان و ماددە تەقێنراوەکانی نەوت ھەناردەکردنی سەرەکین.[٦] تورکیا کەرەستەی بەرگری تەکنەلۆژیای بەرز لە ئیسرائیل دەکڕێت، بەڵام تورکیا پێڵاو و جلوبەرگی سەربازی بۆ ئیسرائیل دابین دەکات.[٧] ھاوردەکردنی بەرھەمی سەوزەی ئیسرائیل لە ساڵی ٢٠٠٧ەوە بە جێگیری ماوەتەوە و ھاوردەکردنی خۆراک و خواردنەوە و تووتنی ئامادەکراو لە ساڵی ٢٠٠٧ تا ٢٠١١ دوو ھێندە زیادی کردووە.[٨]
ھاوکاریی سەربازی
[دەستکاری]_direct_a_Turkish_helicopter_during_a_vertical_replenishment.jpg)
زانراوە کە تورکیا و ئیسرائیل بەڕاستی ھاوپەیمانی سەربازی باشن و کەرەستەی یەکتر دەفرۆشن.[٩] کۆمپانیاکانی بەرگریی ئیسرائیل ھاوکار بوون لە مۆدێرنکردنی ھێزی ئاسمانیی تورکیا. ڕێککەوتنەکان بریتین لە ھاوکاری ئاسمانی، دەریایی، وشکانی و ھەواڵگری، بەرھەمھێنانی فڕۆکە، چەک و مووشەک، سەردانی سەربازی ھاوبەش، مەشق و مەشق، ناردنی چاودێر بۆ چاودێریکردنی مانۆڕە سەربازییەکان، ئاڵوگۆڕی کارمەندان و مەشقی سەربازی.[١٠]
پەیوەندییە نەریتییەکان
[دەستکاری]
کۆمەڵەی ئەرقەداش لە ساڵی ٢٠٠٣ بۆ پاراستنی میراتی جوولەکەکانی تورک و بەرەوپێشبردنی پەروەردەی تورکی-جوولەکە و پتەوکردنی پەیوەندییەکانی نێوان ئیسرائیل و تورکیا دامەزراوە.[١١] ڕێکخراوەکە لە سەرەتای دامەزراندنییەوە زیاتر لە ٤ ھەزار ئەندامی ھەیە، نزیکەی ٤٠ خۆبەخش بۆ بەڕێوەبردنی کارە بەرفراوانەکانی و دوازدە لق لە سەرانسەری وڵاتدا.[١٢]
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ↑ «Timeline of Turkish-Israeli Relations, 1949–2006» (PDF). لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٩ی ئازاری ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی شوباتی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ↑ «Turkey and Israel». SMI. لە ڕەسەنەکە لە ٢٢ی شوباتی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٦ی ئایاری ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ↑ Abadi, pg. 6
- ↑ Pessah، Tom (٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨). «When the Sultan took in Jewish refugees». +972 Magazine. لە ١٨ی ئابی ٢٠٢٢ ھێنراوە.
- ↑ Mayorek، Yoram (١٩٩٩). «Herzl and the Ottoman Empire». Cemoti. ٢٨ (1): ١٣–١٨. doi:١٠.٣٤٠٦/cemot.١٩٩٩.١٤٧٦.
- ↑ Uri Friedman. «The Tie That Still Binds Israel and Turkey: Trade». The Wire. لە ڕەسەنەکە لە ١٩ی ئازاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ↑ «ECONOMY – Business as usual between Turkey, Israel». لە ١٣ی نیسانی ٢٠١٦ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ↑ «Turkey, Israel: Potential for a fresh start?». لە ڕەسەنەکە لە ٢٧ی نیسانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ↑ Katz، Yaakov (١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٧). «Israel may sell Arrow and Ofek to Turkey». The Jerusalem Post. لە ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە.
- ↑ The Turkish Middle East Role: Between the Arabs and Israel 9 October 2012 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە. U.S. Army War College, Carlisle Barracks, Pennsylvania
- ↑ «Arkadash – The Turkish Jewish Community in Israel». لە ڕەسەنەکە لە ٥ی نیسانی ٢٠١٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
- ↑ «Israeli-Turks watch relations crumble between their lands». The Jerusalem Post - JPost.com. لە ١١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٧ی نیسانی ٢٠١٦ ھێنراوە.
