مێژووی فڕینی بۆشایی

مێژووی فڕینی بۆشایی
مێژووی فڕینی بۆشایی
بابەتی لاوەکی	discovery and exploration of the Solar System، history of astronomy
جێ	سیستمی خۆری
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

فڕینی بۆشایی لە سەدەی بیستەمدا دەستی پێکرد دوای پێشکەوتنە تیۆری و پراکتیکییەکانی کۆنستنتین تسیۆلکۆڤسکی و ڕۆبەرت ئێچ گۆدارد و ھێرمان ئۆبێرت. یەکەم بەرنامەی سەرکەوتووی موشەکی گەورە لە ساڵانی ١٩٢٠ لە ئەڵمانیا لەلایەن فریتز ڤۆن ئۆپڵ و ماکس ڤالیێرەوە دەستیپێکرد و لە کۆتاییدا لە ئەڵمانیای نازی لەلایەن وێرنھێر ڤۆن براونەوە دەستیپێکرد. یەکێتی سۆڤیەت پێشەنگی پێشبڕکێی بۆشایی ئاسمانی دوای جەنگی گرت و یەکەم مانگی دەستکرد و^[١] یەکەم پیاو^[٢] و یەکەم ژن^[٣] ی خستە ناو خولگە. ئەمریکا لە ناوەڕاستی شەستەکاندا کەوتە بەر ڕکابەرە سۆڤیەتییەکانیان و دواتر تێپەڕین و لە ساڵی ١٩٦٩ یەکەم پیاوەکانی لەسەر مانگ نیشتنەوە. لە ھەمان ماوەی ساڵدا فەرەنسا، بەریتانیا، ژاپۆن و چین لە یەک کاتدا توانای ھەڵدانی سنووردارتریان پەرەپێدەدا.

سەرچاوەکان

^ «Sputnik satellite, Britannica».
^ «Yuri Gagarin: First Man in Space». NASA. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی ئازاری ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.
^ «This Day in History: Soviet cosmonaut Valentina Tereshkova becomes the first woman in space». History.com. ١٦ی حوزەیرانی ١٩٦٣. لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[1] «Sputnik satellite, Britannica».

[2] «Yuri Gagarin: First Man in Space». NASA. لە ڕەسەنەکە لە ١٤ی ئازاری ٢٠٢٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[3] «This Day in History: Soviet cosmonaut Valentina Tereshkova becomes the first woman in space». History.com. ١٦ی حوزەیرانی ١٩٦٣. لە ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]