میشێل دێ ڕۆیتەر

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
میشێل دێ ڕۆیتەر
بە هۆڵەندی: Michiel Adriaenszoon de Ruyter
لەدایکبوون٢٤ی ئازاری ١٦٠٧
Vlissingen، ھۆڵەندا
مردن٢٩ی نیسانی ١٦٧٦(١٦٧٦-٠٤-٢٩) (٦٩ ساڵ ژیاوە)
Syracuse, Sicily، ئیتاڵیا
Patronym or matronym for this personAdriaenszoon
ھۆی مەرگکوژراو لە شەڕدا
شوێنی ناشتنtomb of Michiel de Ruyter
باوکAdriaan Michielszoon
دایکAelken Jansdochter de Ruyter
ھاوسەرAnna van Gelder
منداڵMargaretha de Ruyter، Aelken (Alida) de Ruyter
زمانی زگماکیھۆلەندی
زمانەکانی ئاخاوتنھۆلەندی
پیشەئەفسەری سەربازی، sailor، skipper، نووسەر
دانیشتوویResidence of Michiel de Ruyter
شوێنی کارVlissingen، ئەمستردام
دەستپێکی چالاکی١٦٣٧
کۆتایی ساڵانی چالاکی١ی کانوونی دووەمی ١٦٧٦
ئایینCalvinism
بەشداربووە لەBattle of Stromboli، Battle of Augusta
پلەی سەربازیدەریاوان، captain
ناکۆکیFirst Anglo-Dutch War، Portuguese Restoration War، Second Anglo-Dutch War، Third Anglo-Dutch War، Franco-Dutch War
لقی سەربازیStaatse vloot
خەڵاتەکانOrder of Saint Michael
Depicted byMichiel de Ruyter and his family، Michiel de Ruyter as Lieutenant-Admiral
کارە کۆکراوەکانNIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies
دۆخی مافەکانی لەبەرگرتنەوەمافەکانی لەبەرگرتنەوە بەسەرچوون

میشێل ئادریاینسزۆن دی ڕۆیتەر (٢٤ی ئازاری ١٦٠٧–٢٩ی نیسانی ١٦٧٦) ئەدمیڕاڵێکی ھۆڵەندی بوو. سەرکەوتنەکانی لەگەڵ ھێزی دەریایی ھۆڵەندا لە ماوەی جەنگی ئینگلتەرا و ھۆڵەندا ناوبانگێکی باشی بەدەست ھێنا، و وەک یەکێک لە شارەزاترین فەرماندەی دەریایی لە مێژوودا دادەنرێت.[١]

زۆرجار بە پاڵەوانی فۆلکلۆری ھۆڵەندی ناودەبرێت، دێ ڕۆیتەر لەلایەن دەریاوان و سەربازەکانییەوە ڕێزی زۆری لێدەگیرا، نازناوی Bestevaer (بە زمانی ھۆڵەندی ناوەڕاست بۆ «باپیرە» بەکاردێت)[٢] کە تا ئەمڕۆش لە میدیای ھۆڵەندیدا بەکاردەھێنرێت. چەندین کەشتیی ھێزی دەریایی شاھانەی ھۆڵەندا و کەشتی ئاڵایی و مەدەنف بەناوی ئەوەوە ناونراوە و وەک دامەزرێنەری ھێزی دەریایی ھۆڵەندا ناوی ناوی دەرچووە.

سەرەتای ژیان[دەستکاری]

دێ ڕۆیتەر لە ٢٤ی ئازاری ١٦٠٧ لە شاری ڤلیسینگەن لە ھۆڵەندای ئیسپانی لەدایکبووە، کوڕی دەریاوانێکە کە لە بووە بە ساقی بیرەخانەکان.[٣] زۆر شت لەبارەی ژیانی سەرەتایی دێ ڕۆیتەرەوە نازانرێت، بەڵام لە تەمەنی ١١ ساڵیدا وەک شاگردی بەلەمەوانێک ڕەوانەی دەریا کرا، کە تەمەنی ئاسایی کوڕانی زیلاند بوو بۆ دەستپێکردنی دەریاوانی.[٤][٥]

لە نێوان ساڵانی ١٦٤٢ و ١٦٥١، کۆمەڵێک گەشتی بازرگانی بۆ مەغریب و بەڕازیل ئەنجامدا،[٦] و تا ساڵی ١٦٥١، پارەی پێویستی پاشەکەوت کردبوو بۆ ئەوەی خانەنشین بێت.[٧] لە ساڵی ١٦٥٠ ھاوسەری دووەمی دێ ڕۆیتەر کە لە ساڵی ١٦٤٩ کوڕی دووەمی بە ناوی ئەنخێل پێبەخشیبوو، بە شێوەیەکی چاوەڕوان نەکراو کۆچی دوایی کرد. لە ٨ی کانوونی دووەمی ١٦٥٢ لەگەڵ بێوەژنێک بە ناوی ئانا ڤان خێلدەر ھاوسەرگیری کرد و خانوویەکی لە فلۆشینگ کڕی بۆ پێشینەی خانەنشینییەکەی.[٤][٨]

مەرگ[دەستکاری]

لە ماوەی جیابوونەوەی لە یەکەی ڤانەکانی ھۆڵەندی لە جەنگ، دێ ڕۆیتەر بە کوشندەیی بریندار بوو کاتێک تۆپێک بەر قاچی کەوت و دوای ھەفتەیەک لە سایراکویز گیانی لەدەستدا.[٩] ئەوە تۆمارکراوە، کە نەیارانە فەرەنسییەکان بە تەقەکردنی سڵاویان لێکردوە وەکو ڕێزێک بۆی؛[١٠] لە ١٨ی ئازاری ١٦٧٧دا، دێ ڕۆیتەر پرسەیەکی شاھانەیی دەوڵەتی بۆ کرا. تەرمی ناوبراو لە نیوێ کێرک، لە ئەمستردام بە خاک سپێردرا.[١١][١٢][١٣][١٤]

بەستەرە دەرەکییەکان[دەستکاری]

سەرچاوەکان[دەستکاری]

  1. ^ "Who was Michiel de Ruyter? Everything You Need to Know". www.thefamouspeople.com (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  2. ^ Comer, Phil (2019-03-22). "Michiel de Ruyter: A Captain's Story". Leben (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  3. ^ Prud'homme van Reine 1996.
  4. ^ ئ ا Fox 2018.
  5. ^ "Michiel de Ruyter and his Family". VanGoYourself (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  6. ^ Bruijn 2011.
  7. ^ "Biography of Admiral Michiel de Ruyter 1607-1676". www.twentytrees.co.uk (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  8. ^ "Ruyter". Age of Empires Series Wiki (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  9. ^ Blackmore 2014.
  10. ^ "Michiel de Ruyter". Badass of the Week (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  11. ^ "Michiel de Ruyter - the end". urbanheroes (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  12. ^ Staff writer; writer, Staff (Unk.), "Barbados' UNESCO World Heritage application", History: History and Development > SETTLEMENT OF BRIDGETOWN, The Ministry of Community Development & Culture, Barbados, retrieved 2023-12-30 {{citation}}: Check date values in: |date= (help) ٧ی تەممووزی ٢٠١١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
  13. ^ "A grand tribute to Michiel de Ruyter". CartaHistorica (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.
  14. ^ "The Tomb of Michiel de Ruyter in the Nieuwe Kerk, Amsterdam, Emanuel de Witte, 1683". Rijksmuseum (بە ئینگلیزی). Retrieved 2023-12-30.