زیکۆ (تۆپی پێ)

زیکۆ
زیکۆ
بە پورتوگالی: Zico
لەدایکبوون	٣ی ئازاری ١٩٥٣ (تەمەن ٧١ ساڵ); ڕیۆ دێ ژانێرۆ، بەڕازیل
وڵاتی وەرزش	بەڕازیل
ناوی کاتی لەدایکبوون	Arthur Antunes Coimbra
ناوی خوازراو	Galinho de Quintino، O Pelé branco، サッカーの神様، Kral Arthur، Zico
خوشک و برا	Edu Coimbra
منداڵ	Thiago Coimbra، Arthur Antunes Coimbra Junior
زمانی زگماکی	زمانی پورتوگالی
زمانەکانی ئاخاوتن	زمانی پورتوگالی
پیشە	یاریزانی تۆپی پێ، blogger، association football manager، beach soccer player
پۆستەکان	secretary of state
شوێنی یاریکردن لە تیپ	ناوەڕاست
دانیشتووی	ڕیۆ دێ ژانێرۆ
ئەندامی تیپی وەرزشی	Kashima Antlers، Udinese Calcio، Clube de Regatas do Flamengo، Clube de Regatas do Flamengo، ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل
Coach of sports team	Kashima Antlers
وەرزش	تۆپی پێ، beach soccer
بەشداربووە لە	جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٦، جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٨، جامی جیھانیی فیفای ١٩٨٢
وێبگە	http://www.ziconarede.com.br/znrpub/ig_index_news.htm
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

ئارسەر ئەنتونس کۆیمبرا (لەدایکبووی ٣ی ئازاری ١٩٥٣)، زیاتر بە زیکۆ ناسراوە، ڕاھێنەری تۆپی پێی بەڕازیلییە و یاریزانی پێشووە و وەک یاریزانی ھێڵی ناوەڕاستی ھێرشبەر یاری کردووە. زۆرجار پێی دەوترێت " پێلێی سپی "،^[١] یاریزانێکی داھێنەر بوو، خاوەنی لێھاتوویی تەکنیکی نایاب و باشترین پاسدەرەکان دادەنرێت تا ئێستا، ھەروەھا یەکێک لە گەورەترینەکان یاریزانانی ھەموو سەردەمێک.^[٢]^[٣]^[٤]^[٥] ھەروەھا بە گەورەترین یاریزانی بەڕازیلی دادەنرێت کە ھەرگیز جامی جیھانیی نەبردبێتەوە. زۆرترین گۆڵی لە لێدانی سزای ڕاستەوخۆ تۆمارکردووە، بە ١٠١ گۆڵ.^[٦]لە ساڵی ١٩٩٩ زیکۆ پلەی حەوتەمی بەدەستھێنا لە دەنگدانی باشترین یاریزانی سەدەی فیفا، لە ساڵی ٢٠٠٤ ناوی لە لیستی ١٠٠ی فیفای گەورەترین یاریزانە زیندووەکانی جیھاندا بوو.^[٧]^[٨] پێلێ کە بە یەکێک لە گەورەترین یاریزانەکانی ھەموو سەردەمێک دادەنرێت، دەڵێت «بەدرێژایی ساڵان، یەک یاریزان کە لە من نزیکترین بووە زیکۆ بووە».^[٩]زیکۆ بە تۆمارکردنی ٤٨ گۆڵ لە ٧١ یاری فەرمی لەگەڵ بەڕازیل، پێنجەم گۆڵکاری ھەڵبژاردەکەیە.^[١٠] لە جامی جیھانی ١٩٧٨ و ١٩٨٢ و ١٩٨٦ نوێنەرایەتی بەڕازیلی کردووە. ئەوان ھیچ کام لەو پاڵەوانێتییانەیان نەبردەوە، ھەرچەندە پێکھاتەی ساڵی ١٩٨٢ بە یەکێک لە گەورەترین پێکھاتەی نیشتمانی بەڕازیل دادەنرێت تا ئێستا.^[١١] زۆرجار زیکۆ بە یەکێک لە باشترین یاریزانەکانی مێژووی تۆپی پێ دادەنرێت کە ئەندامی پێکھاتەیەکی براوەی مۆندیال نەبووە. وەک باشترین یاریزانی ساڵی ١٩٨١ و ١٩٨٣ ھەڵبژێردرا.^[١٢]زیکۆ ڕاھێنەری ھەڵبژاردەی ژاپۆن بووە، لە مۆندیالی ٢٠٠٦ بەشداری کردووە و جامی نەتەوەکانی ئاسیای ٢٠٠٤ی بەدەستھێناوە، ھەروەھا فەنەرباخچە کە لە ساڵانی ٢٠٠٧–٢٠٠٨ لەژێر فەرمانی ئەودا پلەی چارەکی کۆتایی بووە لە چامپیۆنزلیگ. لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠٠٩ وەک سەرۆکی ڕاھێنەری یانەی سی ئێسکا مۆسکۆ ڕاگەیەندرا. لە مانگی ئەیلوولی ٢٠٠٩، زیکۆ لەلایەن یانەی ئۆڵۆمپیاکۆسی یۆنانی بۆ ماوەی دوو ساڵ گرێبەستی لەگەڵ کرا، دوای ئەوەی تیموری کێتسبایا ڕاھێنەری پێشووی یانەکە دوورخرایەوە. دوای چوار مانگ، لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١٠ لە کارەکەی دوورخرایەوە^[١٣] لە ٢٨ی ئابی ٢٠١١ گرێبەستێکی لەگەڵ یەکێتیی تۆپی پێی عێراق واژووکرد و بۆ یەکەمجار لە ٢ی ئەیلوولی ٢٠١١ لە یارییەکدا بەرامبەر ئوردن ڕاھێنەری ھەڵبژاردەی عێراق بوو. زیکۆ لە ٢٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٢ دەستی لە پۆستی ڕاھێنەری ھەڵبژاردەی عێراق کێشایەوە، دوای کەمێک زیاتر لە ساڵێک لە پۆستەکەیدا و ڕای گەیاند، یەکێتی تۆپی پێی وڵاتەکەی نەیتوانیوە مەرجەکانی گرێبەستەکەی جێبەجێ بکات. لە ٢١ یاریدا لەگەڵ عێراق دە بردنەوە و شەش یەکسانبوون و پێنج دۆڕانی ھەبووە.^[١٤]

سەرچاوەکان

^ Tim Vickery (٢٨ی ئایاری ٢٠١٤). «Zico's World Cup story: World class but denied on biggest stage». BBC Sport. لە ٢٧ی شوباتی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «Zico: Seleção genius, Mengão king». FIFA. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ ھێنراوە.
^ John Brewin (23 April 2002). «World Cup 1982 (Spain) Renowned for his technique, tricks, dribbling, overhead kicks, no-look passes and free kicks, Zico is considered to be one of the best players of his generation». ESPN Soccernet. لە ڕەسەنەکە لە 18 June 2006 ئەرشیڤ کراوە. لە 3 July 2006 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
^ «Platini or Zico? You decide...». FIFA. ١٢ی ئایاری ٢٠٠٩. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی شوباتی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ «Dalla A alla Zico, i grandi numeri 10 del calcio internazionale» (بە ئیتالی). Sport.Sky.it. ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئابی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی تەممووزی ٢٠١٧ ھێنراوە.
^ goal.com/ Messi é o melhor cobrador de faltas da história do futebol? (بە پورتوگالی)
^ «FIFA Player of the Century» (PDF). touri.com. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
^ «Pele's list of the greatest». BBC Sport. ٤ی ئازاری ٢٠٠٤. لە ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٣ ھێنراوە.
^ «OSWALDO TINHORÃO». لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە.
^ Ricardo Pontes. «Arthur Antunes Coimbra "Zico" – Goals in International Matches». RSSSF. لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٣ ھێنراوە.
^ Daniel Pearl (3 April 2006). «No flair please, he's Brazilian». London: BBC. لە 3 July 2006 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
^ «ABC (Madrid) - 19/12/1981, p. 65 - ABC.es Hemeroteca». لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە.
^ «Olympiacos sack Zico after four months in charge». ESPN. 19 January 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە 19 January 2010 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
^ «Zico resigns as Iraq national team coach – Turkish News».

بەستەرە دەرەکییەکان

[World_class_but_denied-1] Tim Vickery (٢٨ی ئایاری ٢٠١٤). «Zico's World Cup story: World class but denied on biggest stage». BBC Sport. لە ٢٧ی شوباتی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[Player-2] «Zico: Seleção genius, Mengão king». FIFA. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ ھێنراوە.

[soccernet_WC82-3] John Brewin (23 April 2002). «World Cup 1982 (Spain) Renowned for his technique, tricks, dribbling, overhead kicks, no-look passes and free kicks, Zico is considered to be one of the best players of his generation». ESPN Soccernet. لە ڕەسەنەکە لە 18 June 2006 ئەرشیڤ کراوە. لە 3 July 2006 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)

[Platini_or_Zico?-4] «Platini or Zico? You decide...». FIFA. ١٢ی ئایاری ٢٠٠٩. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٨ی شوباتی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[Dalla_A_alla_Zico-5] «Dalla A alla Zico, i grandi numeri 10 del calcio internazionale» (بە ئیتالی). Sport.Sky.it. ١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئابی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٣ی تەممووزی ٢٠١٧ ھێنراوە.

[6] .com/ Messi é o melhor cobrador de faltas da história do futebol? (بە پورتوگالی)

[FIFA-7] «FIFA Player of the Century» (PDF). touri.com. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٢٦ی نیسانی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.

[FIFA_100-8] «Pele's list of the greatest». BBC Sport. ٤ی ئازاری ٢٠٠٤. لە ١٥ی حوزەیرانی ٢٠١٣ ھێنراوە.

[tinhorao-9] «OSWALDO TINHORÃO». لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە.

[10] Ricardo Pontes. «Arthur Antunes Coimbra "Zico" – Goals in International Matches». RSSSF. لە ١٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٣ ھێنراوە.

[bbc_noflair-11] Daniel Pearl (3 April 2006). «No flair please, he's Brazilian». London: BBC. لە 3 July 2006 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)

[12] «ABC (Madrid) - 19/12/1981, p. 65 - ABC.es Hemeroteca». لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ ھێنراوە.

[ESPN_Zico_dismissal-13] «Olympiacos sack Zico after four months in charge». ESPN. 19 January 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە 19 January 2010 ھێنراوە. {{cite news}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)

[14] «Zico resigns as Iraq national team coach – Turkish News».

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]

[١٢]

[١٣]

[١٤]