بۆ ناوەڕۆک بازبدە

دەروازە:بەغدا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە

بەخێربێن

بەغدا (بە عەرەبی: بغداد) گەورەترین شاری عێراقە و لە نێوان وڵاتانی عەرەبیدا لە پاش قاھیرە دووەم شاری گەورەی عەرەبییە. بەغدا لە نێوان ساڵانی ٧٦٢ بۆ ٧٦٤ دروست کراوە. لە سەردەمێکدا پایتەختی خەلافەتی عەبباسی بووە. ڕووباری دیجلە بە ناوەڕاستیدا تێدەپەڕێت و بەغدا دەکات بە دوو بەشەی سەرەکییەوە لە ڕووی جوگرافییەوە، شاری بەغدا لە دەیەی یەکەمی سەدەی ھەژدەیەمی زاییندا ئەبووجەعفەری مەنسوور بە شێوەیەکی بازنەیی بە دەوری ڕووباری دیجلەدا نەخشەسازی بۆ کێشاوە و دروستی کردووە.

وتاری باش

مێژووی شاری بەغدا گەورەترین شاری عێراقە و لە نێوان وڵاتانی عەرەبیدا لە پاش قاھیرە دووەم شاری گەورەی عەرەبییە. لە نێوان ساڵانی ٧٦٢ بۆ ٧٦٤. لە سەردەمی خەلیفە ئەبووجەعفەری مەنسوور دروستکراوە لە سەرەتادا ناوی مەدینەت سلام بوو پاشان ناوەکەی گۆرا بۆ بەغدا تا ئێستاش ئەو ناوە بەکاردێت. پاش مردنی ھارونە رەشید لە ساڵی ١٩٣ی کۆچیدا کە بەرامبەر بە ٨٠٩ زایینی دەکات، ئەمینی کوڕی ھارونە ڕەشید، بە خەلیفە ھەڵبژێردرا، لە سەردەمی ئەمیندا، ئاشوب و شەڕو شۆڕێکی زۆر، کەوتە شاری بەغداوە تا بە کوشتنی خۆی کۆتایی پێھات، دوایی ئەو مەئمونی برای کرا بە خەلیفەی بەغدا لە ساڵی ٨١٤ی زایندا، لە دوای مردنی ھارونە ڕەشید بە دوو ساڵ ناکۆکی دەکەوێتە نێوان ئەمین مەئمونەوە و بەم جۆرە دەسەڵاتێکی سەربازی تێدا ھاتەکایەوە، لە سەردەمی مەئموندا بەغدا بۆ یەکەمین جار ماوەی ١٤ مانگ گەمارۆی ئابووری سەپاوە بە سەریداو بە حوکمی ئاگرو ئاسن چووە بەڕێوە.

زیاتر...

وێنەی ھەڵبژێردراو

دیمەنێکی شاری بەغدا

وتاری پەیوەندیدار

ھێرشی ئاسمانیی ساڵی ٢٠٢٠ی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بەغداد لە ٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ پاشی ململانێیەکی زۆری نێوانی وڵاتی ئێران و ئەمریکا لە بوارەکانی سەربازی و سیاسی، ئەمریکا بڕیاری ھێرشکردنە سەر کاروانی ئۆتۆمبێلەکانی قاسم سولەیمانی بدا لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بەغدا. لە سەرەتای ڕێکەوتی ٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠ ئەمریکا ھێرشەکەی ئەنجامدا و ژەنەراڵی ئێرانی، قاسم سولەیمانی و ١٢ کەسی یاوەری لە ناویاندا جێگری فەرماندەی گشتی ھێزەکانی حەشدی شەعبی کە ئەبوو مەھدی موھەندیس بوو کوژران.

زیاتر...

وتاری ھەڵبژێردراو

کەوتنی بەغدا (بە عەرەبی: سقوط بغداد) و بە شەڕی کەوتنی بەغدا ناسراوە، ئەو شەڕەیە کە لە سەرەتای مانگی نیسانی ٢٠٠٣ لەکاتی داگیرکردنی عێراق لە ساڵی ٢٠٠٣ لەنێوان ھێزە چەکدارەکانی پێشووی عێراق و سوپای ئەمریکا ڕوویدا، سێ ھەفتە پێش بەرواری ئەم شەڕە، ھێزەکانی ئەمریکا دەستیان کرد بە جووڵە بەرەو بەغدا، کاتێک جۆرج بووش سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا بوو.

بەگوێرەی ئەوەی کە میدیا ئەمریکییەکان بڵاویان کردووەتەوە، ھەزاران کەس لە ھێزەی چەکدارەکان عێراق و ژمارەیەکی کەم لە ھێزەکانی ئەمریکا کوژراون، ھەروەھا ژمارەیەکی زۆر لەو چەکدارانەی پێش لەشکرکێشی ھاتوونەتە عێراق کوژراون و بەشێکی زۆریشیان بەتایبەتی لە ناوچەی ئەعزەمییە لە بەغدا کوژران، وەک شایەتحاڵەکان باسیان لەوە کردووە کە ئەم شەڕکەرانە شەڕێکی سەختیان کردووە، بە چەکی سووک و مامناوەند، دژی ئۆتۆمبێل و ھێزی پیادەی سوپای ئەمریکا. و نەخۆشخانەی یەرمووک لە بەغدا لەم شەڕەدا لە کاتژمێرێکدا ١٠٠ حاڵەتی گیانلەدەستدانی بەخۆیەوە بینی.

زیاتر...

وتاری پەیوەندیدار

فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی بەغدا کە بە فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی سەددامیش ناسراوە، گەورەترین فڕۆکەخانەی عێراقە. ئەم فڕۆکەخانە کەوتووەتە ١٦ کیلۆمەتری ڕۆژاوای بەغدا. فڕۆکەخانەی نێونەتەوەییی بەغدا بنکەی کۆمپانیای نەتەوەیی ھێڵە ئاسمانیەکانی عێراقە.


زیاتر...

پۆلەکان


ئەو کارانەی دەتوانیت بیانکەیت

دەروازە پەیوەندیدارەکان

ویکیمیدیا

ویکیپیدیا لەلایەن دەستکاریکەرانی خۆبەخشەوە نووسراوە و لەلایەن دامەزراوەی ویکیمیدیا ڕاژە کراوە، کە دامەزراوەیەکی قازانج نەویستە و پڕۆژەگەلێکی تری خۆبەخشانەش ڕاژە دەکات وەک:

دەروازەکان