جانێت جاگان

جانێت جاگان
جانێت جاگان
بە ئینگلیزی: Janet Jagan
لەدایکبوون	٢٠ی تشرینی یەکەمی ١٩٢٠; شیکاگۆ، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
مردن	٢٨ی ئازاری ٢٠٠٩ (٨٨ ساڵ ژیاوە); Georgetown, Guyana، گویانا
ناوی کاتی لەدایکبوون	Janet Rosalie Rosenberg
ھۆی مەرگ	نەخۆشیی دڵ و لوولەکانی خوێن
شوێنی ناشتن	Georgetown
ھاوسەر	Cheddi Jagan
پیشە	نووسەر، children's writer، سیاسەتوان، nurse
پۆستەکان	First Lady of Guyana، President of Guyana، Prime Minister of Guyana
پەروەردە	Wayne State University، University of Detroit Mercy، زانکۆی میشیگەن
ئەندامی حیزبی	People's Progressive Party
	لە ویکیدراوە دەستکاریی زانیارییەکان بکە

جانێت ڕۆسەنبێرگ جاگان (Janet Jagan؛ کە دایکبووی ٢٠ی تشرینی یەکەمی ١٩٢٠ - مردووی ٢٨ی ئازاری ٢٠٠٩) ژنە کەسایەتی سیاسیی گویاناییە، ئەو لە ماوەی ١٧ی ئازاری ١٩٩٧ بۆ ١٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٧، بوو بەشەشەمین سەرۆک وەزیرانی گویانا، هەروەها لە ماوەی ١٩ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٧ تاکوو ١١ی ئابی ١٩٩٩ بووە شەشەمین سەرۆکی گینیا. ئەو یەکەمین ژنە لە وڵاتەکەی کە هەریەکێک لەم پۆستانەی وەرگرتبێت. ئەو ژنی شێدی جاگان بوو، ناوبراو چوارەمین سەرۆکی گینیا بوو. جانێت بەرزترین مێدالیای ڕێزلێنانی لە وڵاتەکەی پێدراوە (Order of Excellence)، ئەمەش لە ساڵی ١٩٩٣ بوو. لە ساڵی ١٩٩٨، لەلایەن ڕێکخراوی یوونێسکۆ مێدالیای زێڕینی مەهاتما غاندی پێدرا لەپای کارەکانی بۆ چەسپاندنی مافەکانی ژنان.^[١]^[٢]

سەرەتای ژیان

جانێت لە دایک و باوکێکی جوولەکە لە ساڵی ١٩٢٠ لە شیکاگۆ لە دایکبوو.^[٣]^[٤] داپیرە و باپیرەشی کە ئەوانیش جوو بوون پێشتر لە ڕۆمانیا و هەنگاریاوە کۆچیان کردبوو بۆ ئەمریکا.^[٥] جانێت لە کانوونی یەکەمی ١٩٤٢، کاتێک تەمەنی ٢٢ ساڵان بوو ئەوا وەک خوێندکارێکی پەرستیار لە ننەخۆشخانەی کەنتری کووک کاری دەکرد، لەوێ چێدی جاگان بیننی کە خوێندکاری بەشی ددان سازی بوو لە زانکۆی ننۆرتوێست، ئەوان بەیەکەوە هاوسەرگیرییان کرد. دواتر لە ٥ی ئابی ١٩٤٥ ئەوان بەیەکەوە چوونە گینا، لەوێ هاوسەرەکەی کلینیکی پزیشکییەکەی دامەزراند.^[٦]

سەرچاوەکان

^ Hinds, David. "Janet Jagan and the Politics of Ethnicity in Guyana" in Cynthia Barrow-Giles, ed. Women in Caribbean Politics Kingston, Miami: Ian Randle, 2011. ISBN 978-976-637-083-1
^ Skard, Torild. "Janet Jagan", Women of power - half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, 2014. ISBN 978-1-44731-578-0
^ Profile of Janet Jagan 2008-03-25 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., jagan.org.
^ Rohter, Larry. "A Guyana Favorite: U.S.-Born Grandmother", The New York Times, 14 December 1997.
^ «The Jewish Roots of Former President of Guyana Janet Rosenberg Jagan». Guyanaca.com. لە ڕەسەنەکە لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی تەممووزی ٢٠٠٧ ھێنراوە.
^ Romero، Simon (March 30, 2009). «Janet Jagan, Chicago Native Who Led Guyana, Dies at 88». The New York Times. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[Hinds-1] Hinds, David. "Janet Jagan and the Politics of Ethnicity in Guyana" in Cynthia Barrow-Giles, ed. Women in Caribbean Politics Kingston, Miami: Ian Randle, 2011. ISBN 978-976-637-083-1

[Skard-2] Skard, Torild. "Janet Jagan", Women of power - half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, 2014. ISBN 978-1-44731-578-0

[Pro-3] Profile of Janet Jagan 2008-03-25 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., jagan.org.

[Fav-4] Rohter, Larry. "A Guyana Favorite: U.S.-Born Grandmother", The New York Times, 14 December 1997.

[5] «The Jewish Roots of Former President of Guyana Janet Rosenberg Jagan». Guyanaca.com. لە ڕەسەنەکە لە ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی تەممووزی ٢٠٠٧ ھێنراوە.

[NYT_obit-6] Romero، Simon (March 30, 2009). «Janet Jagan, Chicago Native Who Led Guyana, Dies at 88». The New York Times. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]