تووپاک شاکوور

تووپاک شاکوور
تووپاک شاکوور;
لەدایکبوون	لیسەین پاریش کرووکس; ١٦ی حوزەیرانی ١٩٧١; نیویۆرک سیتی، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
مەرگ	١٣ی ئەیلوولی ١٩٩٦ (٢٥ ساڵ ژیاوە); لاس ڤێگاس، ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا
ھۆکاری مەرگ	گووللە
ناوەکانی تر	2Pac; Makaveli; MC New York;
پیشە	ڕاپەر; گۆرانی نووس;
چالاکبوون	١٩٨٧–١٩٩٦
باڵا	١٧٥٫٩ cm (٥ پێ ٩ in)
ھاوسەر	کێیشا مۆریس (ھاوسەرگیری ١٩٩٥؛ ١٩٩٦)
یار	کیدادا جۆنس (١٩٩٦);
مناڵ(ەکان)	نییە
باوان(ەکان)	ئافێنی شاکوور; بیڵی گارلاند
خزمەکان	موتولو شاکوور (زڕ باوک); ئاساتا شاکوور (زڕ پور)
	پیشەی مۆسیقی
چەشنەکان	ھیپ ھۆپ; ھیپ ھۆپی سیاسی; West Coast hip hop;
کۆمپانیاکان	Interscope; Amaru; Death Row;
بابەتە پەیوەندیدارەکان	Digital Underground; Outlawz; Thug Life; Dr. Dre; Johnny "J"; Suge Knight;
وێبگە	www.2pac.com
واژوو

تووپاک ئامارو شاکوور (/ˈtuːpɑːk ʃəˈkʊər/ TOO-pahk shə-KOOR؛ لیسەین پاریش کرووکس لەدایکبووی ١٦ی حوزەیرانی ١٩٧١ – مردووی ١٣ی ئەیلوولی ١٩٩٦) ناسراو بە ناوی سەر ستەیجی 2Pac وە بە نازناو Makaveli، ڕاپەر و نووسەرێکی ئەمریکی بوو. ئەو بە یەکێک لە کاریگەرترین ڕاپەرەکانی ھەموو کات دانراوە. زۆرینەی کارەکانی تووپاک بە باسکردنی کێشە کۆمەڵایەتییەکان ناسراوە کە بەسەر شارە ناوەکییەکاندا ھاتووە، وە ئەو بە ھێمایەک بۆ خۆڕاگری و چالاکی دژی نا یەکسانی دانراوە.

تووپاک لە مانھاتان لەدایکبووە، شارێکی سەربەخۆی نیویۆرک ستی، بەڵام چووە بۆ ناوچەی سان فرانسیسکۆ بەی لە ١٩٨٨. ئەو چوو بۆ لۆس ئەنجلس لە ١٩٩٣ بۆ پێشخستنی پیشە موزیکییەکەی. لەکاتی بڵاوبوونەوەی یەکەم ئەلبوومی 2Pacalypse Now لە ١٩٩١، ئەو بووە ھێمایەکی سەرەکی لە West Coast hip hop، باسکردنی کێشەی کۆمەڵایەتی لە جۆرەکەی لەکاتێکدا کە gangsta rap بەناوبانگبوو لە خەڵکیدا.^[٣]^[٤] تووپاک ناوبانگی زیاتری دەرکرد بە ئەلبوومەکانی دوای Strictly 4 My N.I.G.G.A.Z... (١٩٩٣) و Me Against the World (1995).^[٥]

تووپاک زۆر بەژداربوو لە گەورەبوونی دژایەتی ھیپ ھۆپی East Coast و West Coast لە نێوان ١٩٩٥ و ١٩٩٦.^[٦] ئەلبوومە دوو دیسکییەکەی All Eyez on Me (١٩٩٦) بە Diamond دانرا لەلایەن RIAA. لە ٧ی ئەیلوولی ١٩٩٦، تووپاک چوار جار تەقەی لێکرا لەلایەن کەسێکی نەناسراوەوە کە بە لایدا لێیخوڕیبوو لە لاس ڤێگاس؛ دوای شەش ڕۆژ مرد وە بکوژەکەش ھەرگیز نەگیراوە. The Notorious B.I.G.، ھاوڕێکەی تووپاک کە دواتر دژایەتی ئەکرد، بە بکوژەکە دانرابوو، بەڵام ئەویش بە ھەمان شێوە کوژرا دوای شەش مانگ.^[٧]^[٨] پێنج ئەلبووم دوای مردنی بڵاوکرانەتەوە، کە ھەموویان بە پلاتینۆم دانراوون لە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا.

تووپاک یەکێکە لە پڕ فرۆشترین گۆرانیبژەکان کە ٧٥ میلیۆن گۆرانی و ئەلبوومی لە سەرتاسەری جیھان فرۆشراوە. لە ٢٠٠٢ دا، ئەو خرایە ناو Hip-Hop Hall of Fame.^[٩] لە ٢٠١٧ دا، خرایە ناو Rock and Roll Hall of Fame.^[١٠] مەگەزینی Rolling Stone تووپاکی ناوھێنا لە لیستی «١٠٠ باشترین ھونەرمەندانی مێژوو».^[١١] لە دەرەوەی موزیک، تووپاک سەرکەووتنی بەدەست ھێناوە وەک ئەکتەرێک، وەک ڕۆڵە سەرەکییەکانی وەک بیشۆپ لە Juice (١٩٩٢)، ڵەکی لە Poetic Justice (١٩٩٣) کە لەگەڵ جانێت جاکسن ڕۆڵی سەرەکی گێڕاوە، ئیزێکیڵ لە Gridlock'd (١٩٩٧)، وە جەیک لە Gang Related (١٩٩٧)، کە ھەموویان سەرنجی خەڵکیان ڕاکێشاوە.

سەرچاوەکان

^ John Lynch (١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧). «The incredible career rise and tragic murder of Tupac Shakur, who died 21 years ago». Business Insider. لە ڕەسەنەکە لە ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ Connie Bruck (٢٩ی حوزەیرانی ١٩٩٧). «The Takedown of Tupac». The New Yorker. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.
^ Tupac Shakur – Thug Angel (The Life of an Outlaw). 2002.
^ Encyclopedia of African American History. Vol. 1. ABC-CLIO. February 28, 2010. pp. 254–257. ISBN 978-1-85109-769-2. {{cite encyclopedia}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ ئێدواردس، پۆوڵ، ٢٠٠٩، How to Rap: ھونەر و زانستی ھیپ ھۆپ MC, Chicago Review Press, p. 330.
^ Jay-Z: Essays on Hip Hop's Philosopher King, p. 55
^ Antonio Planas (April 7, 2011). «FBI outlines parallels in Notorious B.I.G., Tupac slayings». Las Vegas Review-Journal. لە April 11, 2011 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە February 19, 2013 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=، |date=، و |archivedate= (یارمەتی)
^ «Tupac Shakur's Death Certificate Details». numberonestars. Las Vegas Sun. ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٩٧. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی ئایاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە. ٢٣ی ئایاری ٢٠١٢ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە
^ «Notorious B.I.G., Tupac Shakur To Be Inducted Into Hip-Hop Hall Of Fame». ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦. لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٢ ھێنراوە. ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
^ «Rock and Roll Hall of Fame taps Tupac, Journey, Pearl Jam». USA TODAY. لە December 20, 2016 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە December 20, 2016 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archivedate= (یارمەتی)
^ «100 Greatest Artists». Rolling Stone (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠. لە ١١ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.

بەستەرە دەرەکییەکان

وێبگەی فەرمی
Tupac Amaru Shakur Foundation for the Arts
"Expressing Myself, Silencing the Demons" ٢١ی ئەیلوولی ٢٠١٣ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.، چاوپێکەوتن لەگەڵ چەک فیلیپس
تووپاک شاکوور لە بنکەدراوەی ئینتەرنێتیی فیلمەکان
FBI Records: The Vault – Tupac Shakur لە FBI.gov

[1] John Lynch (١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٧). «The incredible career rise and tragic murder of Tupac Shakur, who died 21 years ago». Business Insider. لە ڕەسەنەکە لە ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٠ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[Takedown-2] Connie Bruck (٢٩ی حوزەیرانی ١٩٩٧). «The Takedown of Tupac». The New Yorker. لە ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[TSTA2-3] Tupac Shakur – Thug Angel (The Life of an Outlaw). 2002.

[4] Encyclopedia of African American History. Vol. 1. ABC-CLIO. February 28, 2010. pp. 254–257. ISBN 978-1-85109-769-2. {{cite encyclopedia}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[HTP-3302-5] ئێدواردس، پۆوڵ، ٢٠٠٩، How to Rap: ھونەر و زانستی ھیپ ھۆپ MC, Chicago Review Press, p. 330.

[6] Jay-Z: Essays on Hip Hop's Philosopher King, p. 55

[7] Antonio Planas (April 7, 2011). «FBI outlines parallels in Notorious B.I.G., Tupac slayings». Las Vegas Review-Journal. لە April 11, 2011 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە February 19, 2013 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |accessdate=، |date=، و |archivedate= (یارمەتی)

[TSDCD2-8] «Tupac Shakur's Death Certificate Details». numberonestars. Las Vegas Sun. ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٩٧. لە ڕەسەنەکە لە ٢٣ی ئایاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ ھێنراوە. ٢٣ی ئایاری ٢٠١٢ لە Archive.is، ئەرشیڤ کراوە

[:222-9] «Notorious B.I.G., Tupac Shakur To Be Inducted Into Hip-Hop Hall Of Fame». ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦. لە ڕەسەنەکە لە ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ ئەرشیڤ کراوە. لە ٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٢ ھێنراوە. ٣٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

[:122-10] «Rock and Roll Hall of Fame taps Tupac, Journey, Pearl Jam». USA TODAY. لە December 20, 2016 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە December 20, 2016 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archivedate= (یارمەتی)

[11] «100 Greatest Artists». Rolling Stone (بە ئینگلیزیی ئەمەریکایی). ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠. لە ١١ی حوزەیرانی ٢٠١٩ ھێنراوە.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]

[٩]

[١٠]

[١١]