بەوری مازەندەران

بەوری مازەندەران^[٢] جۆرێک بەور بوو کە لە باکووری ئێران، ڕۆژھەڵاتی تورکیا، مێزۆپۆتامیا، قەوقاز، قەراخی دەریای قەزوین، ئاسیای ناوەندی ھەتا باکووری ئەفغانستان و ناوچەی شینجیانگ لە ڕۆژاوای چین بوونی ھەبوو.^[٣] ھەروەھا ھەتا سەدەکانی ناوەڕاست لە ئوکراینا و باشووری ڕووسیاش بوونی ھەبوو.^[٤] ھەتا دەیەی ١٩٧٠ لە دارستانەکانی تەنک و داڵانەکانی ڕووباری ئەو ناوچەیە نیشتەجێ بوو.^[١] ئەو ژمارەیە وەکوو ژێرجۆرێکی جیاواز ھەژمار کرا و لە ساڵی ٢٠٠٣ وەکوو فەوتاو ڕیزبەندی کرا.^[٥]

ئەنجامی لێکۆڵینەوەیەکی جوگرافیای ڕووەکی نیشان دەدات کە ژمارەی بەورەکانی مازەندەران و بەورەکانی سیبری ھەتا یەکەمەکانی سەدەی نۆزدەھەم، دابەشبوونی جوگرافیاییی یەکبینەی ھاوبەشیان ھەبووە.^[٦]

ھەندێک لە بەورەکانی مازەندەران بەپێی قەبارە لە نێوانی بەورەکانی سیبری و بێنگاڵدا بوون.^[٤]^[٧]^[٨]

بە ئەو بەورە ھەروەھا بەوری کاسپیەن، بەوری ھیرکانیا دەگوترێت.^[٥]

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا Nowell, K. & Jackson, P. (١٩٩٦). «Tiger, Panthera tigris (Linnaeus, 1758)» (PDF). Wild Cats: status survey and conservation action plan. Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. لاپەڕە ٥٥–٦٥.
^ Humphreys، P. & Kahrom، E. (1999). «Caspian tiger». Lion and Gazelle: The Mammals and Birds of Iran. Avon: Images Publishing. لاپەڕە ٧٥–٧٧. ژپنک ٩٧٨١٨٦٠٦٤٢٢٩٦.
^ Kitchener, A. C.؛ Breitenmoser-Würsten, C.؛ Eizirik, E.؛ Gentry, A.؛ Werdelin, L.؛ Wilting, A.؛ Yamaguchi, N.؛ Abramov, A. V.؛ Christiansen, P.؛ Driscoll, C.؛ Duckworth, J. W.؛ Johnson, W.؛ Luo, S.-J.؛ Meijaard, E.؛ O'Donoghue, P.؛ Sanderson, J.؛ Seymour, K.؛ Bruford, M.؛ Groves, C.؛ Hoffmann, M.؛ Nowell, K.؛ Timmons, Z. & Tobe, S. (٢٠١٧). «A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group» (PDF). Cat News (Special Issue 11): ٦٦–٦٨. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٣١ی تەممووزی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.
^ ^ئ ^ا Heptner, V. G. & Sludskij, A. A. (١٩٩٢) [1972]. «Tiger». Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats)]. Washington DC: Smithsonian Institution and the National Science Foundation. لاپەڕە ٩٥–٢٠٢.
^ ^ئ ^ا Jackson، P. & Nowell، K. (2011). «Panthera tigris ssp. virgata». IUCN Red List of Threatened Species. 2011: e.T41505A10480967.
^ Driscoll، C. A.؛ Yamaguchi، N.؛ Bar-Gal، G. K.؛ Roca، A. L.؛ Luo، S.؛ Macdonald، D. W. & O'Brien، S. J. (٢٠٠٩). «Mitochondrial Phylogeography Illuminates the Origin of the Extinct Caspian Tiger and Its Relationship to the Amur Tiger». PLOS ONE. ٤ (1): e٤١٢٥. Bibcode:٢٠٠٩PLoSO...٤.٤١٢٥D. doi:١٠.١٣٧١/journal.pone.٠٠٠٤١٢٥. PMC ٢٦٢٤٥٠٠. PMID ١٩١٤٢٢٣٨. {{cite journal}}: |bibcode= length بپشکنە (یارمەتی)
^ Mazák، V. (١٩٨١). «Panthera tigris». Mammalian Species. ١٥٢ (152): ١–٨. doi:١٠.٢٣٠٧/٣٥٠٤٠٠٤. JSTOR ٣٥٠٤٠٠٤.
^ Firouz، E. (٢٠٠٥). «Tiger». The complete fauna of Iran. London, New York: I. B. Tauris. لاپەڕە ٦٦–٦٧. ژپنک ٩٧٨-١-٨٥٠٤٣-٩٤٦-٢.

بەستەرە دەرەکییەکان

ئەم «گیانلەبەر» وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

[Nowell-1] ئ ^ا Nowell, K. & Jackson, P. (١٩٩٦). «Tiger, Panthera tigris (Linnaeus, 1758)» (PDF). Wild Cats: status survey and conservation action plan. Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. لاپەڕە ٥٥–٦٥.

[Humphreys1999-2] Humphreys، P. & Kahrom، E. (1999). «Caspian tiger». Lion and Gazelle: The Mammals and Birds of Iran. Avon: Images Publishing. لاپەڕە ٧٥–٧٧. ژپنک ٩٧٨١٨٦٠٦٤٢٢٩٦.

[catsg2017-3] Kitchener, A. C.؛ Breitenmoser-Würsten, C.؛ Eizirik, E.؛ Gentry, A.؛ Werdelin, L.؛ Wilting, A.؛ Yamaguchi, N.؛ Abramov, A. V.؛ Christiansen, P.؛ Driscoll, C.؛ Duckworth, J. W.؛ Johnson, W.؛ Luo, S.-J.؛ Meijaard, E.؛ O'Donoghue, P.؛ Sanderson, J.؛ Seymour, K.؛ Bruford, M.؛ Groves, C.؛ Hoffmann, M.؛ Nowell, K.؛ Timmons, Z. & Tobe, S. (٢٠١٧). «A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group» (PDF). Cat News (Special Issue 11): ٦٦–٦٨. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ٣١ی تەممووزی ٢٠١٧ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١ ھێنراوە.

[Geptner1972-4] ئ ^ا Heptner, V. G. & Sludskij, A. A. (١٩٩٢) [1972]. «Tiger». Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats)]. Washington DC: Smithsonian Institution and the National Science Foundation. لاپەڕە ٩٥–٢٠٢.

[iucn-5] ئ ^ا Jackson، P. & Nowell، K. (2011). «Panthera tigris ssp. virgata». IUCN Red List of Threatened Species. 2011: e.T41505A10480967.

[Driscoll2009-6] Driscoll، C. A.؛ Yamaguchi، N.؛ Bar-Gal، G. K.؛ Roca، A. L.؛ Luo، S.؛ Macdonald، D. W. & O'Brien، S. J. (٢٠٠٩). «Mitochondrial Phylogeography Illuminates the Origin of the Extinct Caspian Tiger and Its Relationship to the Amur Tiger». PLOS ONE. ٤ (1): e٤١٢٥. Bibcode:٢٠٠٩PLoSO...٤.٤١٢٥D. doi:١٠.١٣٧١/journal.pone.٠٠٠٤١٢٥. PMC ٢٦٢٤٥٠٠. PMID ١٩١٤٢٢٣٨. {{cite journal}}: |bibcode= length بپشکنە (یارمەتی)

[Mazak1981-7] Mazák، V. (١٩٨١). «Panthera tigris». Mammalian Species. ١٥٢ (152): ١–٨. doi:١٠.٢٣٠٧/٣٥٠٤٠٠٤. JSTOR ٣٥٠٤٠٠٤.

[Firouz05-8] Firouz، E. (٢٠٠٥). «Tiger». The complete fauna of Iran. London, New York: I. B. Tauris. لاپەڕە ٦٦–٦٧. ژپنک ٩٧٨-١-٨٥٠٤٣-٩٤٦-٢.

[١]

[٢]

[٣]

[٤]

[٥]

[٦]

[٧]

[٨]