بۆریس یێڵتسین

بۆریس یێڵتسین
بۆریس یێڵتسین
	Борис Николаевич Ельцин
لەدایکبوون	١ی شوباتی ١٩٣١ ; Butka
مەرگ	٢٣ی نیسانی ٢٠٠٧ (٧٦ ساڵ ژیاوە); مۆسکۆ
گۆڕ	گۆڕستانی نۆڤۆدیڤیچی
زانکۆ	Ural State Technical University; Ural Federal University ;
پیشە	ئەندازیاری شارستانی، سیاسەتوان، master builder
حیزب	پارتی کۆمۆنیستی یەکێتیی سۆڤیەت، سیاسەتوانی سەربەخۆ
ھاوسەر	Naina Yeltsina
مناڵ	Tatyana Yumasheva، Elena Yeltsina
باوان	Nikolai Ignatievich Yeltsin ; Claudia Vasilievna Jeltsina ;
خێزان	Mikhail Yeltsin
خەڵاتەکان	فەرمانی لینین (١٩٨١); Order of the Red Banner of Labour (١٩٧١); Order of the Red Banner of Labour (١٩٧٤); فەرمانی نیشانەی ڕێزلێنان (١٩٦٦); Medal "In Commemoration of the 1000th Anniversary of Kazan" (٢٠٠٦); Jubilee Medal "In Commemoration of the 100th Anniversary of the Birth of Vladimir Ilyich Lenin" (١٩٦٩); Jubilee Medal "Thirty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941–1945" (١٩٧٥); Jubilee Medal "60 Years of the Armed Forces of the USSR" (١٩٧٨); Gold Olympic Order (١٩٩٣); Order "For Merit to the Fatherland", 1st class (٢٠٠١); honorary citizen of Yerevan (٢٠٠٢); VDNKh gold medal (١٩٨١); Order of the Three Stars, 1st Class (٢٠٠٠); Grand Cross of the Order of the Cross of Vytis (٢٠١١); Grand Cross of the Legion of Honour; Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic (١٩٩١); Order of the Golden Eagle (١٩٩٧); January 13th commemorative medal (١٩٩٢); Order of Francisc Skorina (١٩٩٩); Pentru order of courage (٢٠٠١); honorary citizen of Sverdlovsk Oblast (٢٠١٠); Order of Grand Duke Dmitry Donskoy 1st Class (٢٠٠٦); Order of Prince Yaroslav the Wise, 1st class (За визначний особистий внесок у розвиток українсько-російського співробітництва، ٢٠٠٠); maroon beret (١٩٩٣); Grand Cross of the Order of Good Hope (١٩٩٩); Order of the Three Stars (٢٠٠٠); Order of the Cross of Vytis (٢٠١١); Order of Saint Righteous Grand Duke Dmitry Donskoy (٢٠٠٦); Master of Sport of the USSR; honorary citizen of Kazan (٢٠٠٥); honorary citizen of Samara Oblast (٢٠٠٦); Equestrian Order of the Holy Sepulchre (٢٠٠٠); Памятная медаль А. М. Горчакова (١٩٩٨); Order of Bethlehem; Order of Bethlehem ;
واژوو
پلە	Sverdlovsk regional committee of CPSU، member of the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR، Secretary of the Communist Party of the Soviet Union، First Secretary of the Moscow Communist Party (١٩٨٥–١٩٨٧)، ئەنجومەنی وەزیرانی یەکێتی سۆڤیەت، people's deputy of union of socialist soviet republics، جێگری سۆڤییەتی باڵای یەکێتی سۆڤیەت، member of the Supreme Soviet of the Russian Soviet Federative Socialist Republic، Chairman of the Supreme Soviet of the Russian Federation (١٩٩٠–١٩٩١)، سەرۆک کۆماری ڕووسیا (١٩٩١–١٩٩٩)، Prime Minister of Russia (١٩٩١–١٩٩٢)، وەزیری بەرگری (١٩٩٢–١٩٩٢)، Supreme Commander-in-Chief of the Armed Forces of the Russian Federation (١٩٩٢–١٩٩٩)
Rank	Supreme Commander-in-Chief of the Armed Forces of the Russian Federation

بۆریس نیکۆلایڤیچ یڵتسن (ماوەی ژیان: ١ی شووباتی ١٩٣١ تاکوو ٢٣ی نیسانی ٢٠٠٧) ، یەکەم سەرۆکی ڕوسیا بووە لەدوای ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤێت ئەمەش لەماوەی ١٠ی تەممووزی ١٩٩١ تاکوو ٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٩. لەساڵی ١٩٣٤ باوکی بەدژایەتیکردنی یەکێتیی سۆڤیەت تۆمەتباری کردووە و بۆ ماوەی ٣ ساڵ زیندانی کردووە دوای ئازادکردنی لەبواری بیناسازیدا کاری کردووە. بۆریس یڵتسن کاتێک کەگەیشتۆتە قۆناغی دواناوەندی وەکو سەرکردەی پۆلەکەی ھەڵسوکەوتی لەگەڵ قوتابیەکاندا کردووە و پابەندنەبووە بە دەوامەوە، ھەروەھا منداڵێکی ھاروھاج بووە و بەشداری لەشەڕی سەرجادەکاندا کردووە و بەدەوام کێشەی لەگەڵ باوکی مامۆستاکانی ھەبووە، خولیای وەرزشکردن بووە بەتایبەتی یاری خلیسگێنە و جوملاستیک و بالە و بۆکسێن و زۆران بازی و یاری پاڵەوانێتی. بۆریس یڵتسن لەساڵی ١٩٥٥ بواری بیناسازی تەواوکردووە لە پەیمانگای ئۆڕاڵی تەقەنی لە ڕوسیا، لەساڵی ١٩٥٥ بۆ ساڵی ١٩٥٧ لەکۆمپانیایەکدا وەکو کرێکاری بیناسازی کاری کردووە، لەساڵی ١٩٥٧ بۆ ساڵی ١٩٦٣ لەچاودێری بیناسازیەوە پلەکەی بەرزکراوەتەوە بۆ سەرۆکی بەڕێوەبەرایەتی بیناسازی لە کۆمپانیای یۆزھەگۆرسترۆی، پاشان لەساڵی ١٩٦٣ بۆتە سەرۆکی ئەندازیاران و لەساڵی ١٩٦٥ بۆتە سەرۆکی سفیردلۆفسک بۆ بیناسازی، لەساڵی ١٩٦٨ پەیوەندی بەڕیزی حیزبی شیوعیەوە کردووە و کراوە بە سەرۆکی لیژنەی حیزبی ھەرێمەکە بۆ بیناسازی و لەساڵی ١٩٧٥ بۆتە ئەمینی لیژنەی ھەرێمی بەرپرس لەگەشەکردنی پیشەسازی لەناوچەکەدا. لەساڵی ١٩٩١ بۆریس یڵتسن بەکۆی ٥٧ % دەنگەکان لەمێژووی ڕوسیا وەکو یەکەم سەرۆکی کۆماری ڕوسیای یەکگرتووی ھاوبەشی سۆڤێتی ھەڵبژێردراوە، بەڵام نەیتوانیوە پارێزگاری لەھاوبەشی لەگەڵ میلەتەکەیدا بکات کاتێک لەساڵی ١٩٩٢ چەند بڕیارێکی ئابوری بنەڕەتی دەرکردووە کە بۆتە ھۆی داڕماندنی ئاستی بژێوی زۆربەی زۆری ڕوسەکان و بەرزبونەوەی ئاستی گەندەڵی و بێکاری، دواجار مافیای ڕوسیا دروستبووە و زەروزیانێکی زۆری گەیاندوو بەژیانی ڕوسەکان. بۆریس یڵتسن لەساڵی ١٩٩٦ بۆ جارێکی دیکەش توانیوێتی لەھەڵبژاردنەکاندا سەرکەوتن بەدەست بھێنێت و تاکو ساڵی ١٩٩٩ دەسەڵاتی ڕوسیا بەدەستبگرێ و کە ھەر لەو ساڵەدا بەشێوەیەکی کوتوپرَ لەووتارێکی ڕسمیدا دەستلەکارکێشانەوەی خۆی ڕاگەیاند و داوای لێبوردنی لەمیلەتی ڕوسیا کرد کە نەیتوانیوە خەونەکانی میلەتی ڕوسیا بەدی بھێنێت و ڤلادیمێر پۆتینی بۆ پۆستەکەی خۆی ھەڵبژاردوە. بۆریس یڵتسن یەکەم سەرۆکی ڕوسیا لەدوای ھەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤێت لە ٢٣ نیسانی ساڵی ٢٠٠٧ لەتەمەنی ٨٢ ساڵیدا لە مۆسکۆ کۆچی دوایی کردووە.

سەرچاوەکان

ویکیپیدیای عەرەبی