ئامێدیۆ ئاڤۆدگادرۆ

ئامدۆ ئاڤۆدگادرۆ
ئامدۆ ئاڤۆدگادرۆ;
لەدایکبوون	(۷/۸/۱۷۷٦); تۆرینۆ،ئیتاڵیا.
مەرگ	۹/۷/۱۸٥٦; ئیتاڵیا
نەتەوە	ئیتاڵی
پەروەردە	مامۆستای زانکۆ.
پیشە	ماتماتیک ، فیزیک.

ئامدۆ ئاڤۆدگادرۆ ناسراوبە ئاڤۆدگادرۆ لە (۹ی ئابی ۱۷۷٦) لە شاری تۆرینۆی ئیتالیا لەدایکبووە، لە (۹ی تەمموزی ۱۸٥٦) لە تەمەنی ۷۹ ساڵیدا کۆچی دوایی کردووە.

بیرمەندان لە ڕابردودا شێوازی جۆراوجۆریان بۆ پێوانەی "وردیلە گازیەکان" بەکار دەھێنا، بەڵام "ئامدۆ" سەلماندی کە قەبارەیەکی یەکسان لەھەر گازێک، ڕێژەی وردیلەکانی یەکسانن بەمەرجێک گازەکە لە بواری گەرما و گوشارەوە لەدۆخێکی یەکسان دابێت. جێگای ئاماژەیە کەئەمڕۆ ئەو گریمانەیە لە کیمیادا بەناوی "ئاڤۆدگادروۆ" بەناوبانگە. ھاوکات دەبێت بووترێت کە زانا جۆن داڵتۆن بناغەدانەری بۆچونی گەردیلەیی لەسەر ئەو باوەڕە بوو کە فورموڵی کیمیایی ئاو (H٢O)یە. لەساڵی (۱۸۰۸) زانا جۆزێف گی لۆساک بەو تاقیکارییانەی کەبە ئەنجامی گەیاند، بەشێکی زۆر لە بۆچونەکانی داڵتۆنی ڕەتکردەوە، بەڵام لەساڵی (۱۸۱۱) ئاڤۆدگادرۆ بە چەپکردنی بابەتی گریمانەی وردیلەییم(ولوکی)، بۆچونەکەی "داڵتۆن"ی تەواوکرد.

سەرچاوەکان

وییپیدیای ئینگلیزی.

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.