پەرستارێکی پزیشکی

پەرستارێکی پزیشکی هێزی دەریایی ئەمریکا کە هەڵسەنگاندن بۆ نەخۆشێک دەکات.

پەرستارێکی پزیشک (NP) پەرستارێکی تۆمارکراوی پێشکەوتووە و جۆرێکە لە پزیشکی ئاستی ناوەڕاست، پەرستاری پزیشکی (NPs) ڕاهێنراون بۆ هەڵسەنگاندنی پێداویستییەکانی نەخۆش، ڕێکخستن و لێکدانەوەی پشکنینی دەستنیشانکردن و تاقیگەیی، دەستنیشانکردنی نەخۆشی، داڕشتن و نوسینی دەرمان و پلانی چارەسەرکردن. ڕاهێنانی NP خۆپاراستن لە نەخۆشییە سەرەتاییەکان، هەماهەنگی چاوەدێری، و بەرەوپێشبردنی تەندروستی دەگرێتەوە.

مەودای پراکتیک بۆ پەرستارێلی پزیشکی بە دەسەڵاتی دادوەری یاسایی پێناسە دەکرێت، لە ٢٦ ویلایەتی ئەمریکا، پەرستارە پیشکیەکان دەسەڵاتی تەواوی پراکتیکیان هەیە، لە کاتێکدا لە ٢٤ ویلایەتی دیکەدا، پەرستارەکان پێویستە لە ژێر چاودێری پزیشکدا کار بکەن، لە ئوسترالیا، مەودای کارکردن بە سیاسەتی ڕێکخراوی تەندروستی و لێهاتوویی تاکەکەس ڕێنمایی دەکرێت، لە کاتێکدا مافی دەستڕاگەیشتن بە داشکاندنی مێدیکەر پێویستی بە ڕێکخستنی پراکتیکی هاوبەش لەگەڵ پزیشکی هەیە.

مێژوو

ئەمریکا

چەمکی ئێستای پەرستاری پراکتیکی پێشکەوتوو وەک دابینکەری چاوەدێری سەرەتایی لە ناوەڕاستی ساڵانی شەستەکاندا دروست بوو، کە بەهۆی کەمیی پزیشکی نیشتمانییەوە هاندرا، یەکەم پرۆگرامی فەرمی بڕوانامەی دەرچوون بۆ پەرستارە پیشکیەکان لەلایەن هێنری سیلڤەر، پزیشک و لۆریتا فۆرد، پەرستار، لە ساڵی ١٩٦٥ دامەزراند، لە ساڵی ١٩٧١، وەزیری تەندروستی، پەروەردە و خۆشگوزەرانی ئەمریکا، ئیلییۆت ڕیچاردسۆن، پێشنیارێکی فەرمی کرد لە فراوانکردنی بازنەی پراکتیکی پەرستاری بۆ ئەوەی بتوانێت وەک دابینکەری چاوەدێری سەرەتایی خزمەت بکات، لە ساڵی ٢٠١٢، گفتوگۆ لە نێوان دەزگاکانی باوەڕپێکردن، دەزگاکانی بڕوانامەدانی نیشتمانی و دەستەی پەرستاری ویلایەتەکاندا سەریهەڵدا سەبارەت بە ئەگەری کردنی بڕوانامەی دکتۆرا لە پراکتیکی پەرستاری (DNP) کەمترین ستانداردی نوێی پەروەردە بۆ بڕوانامەدان و مۆڵەتدانی NP تا ساڵی ٢٠١٥.

کەنەدا

پەرستاری پێشکەوتوو بۆ یەکەمجار لە ساڵانی نەوەدەکاندا لە ئانتاریۆ دەرکەوتن، ئەم پەرستارانە لە یەکەکانی چاودێری چڕی تازەلەدایکبووان لە ناو نەخۆشخانەکانی چاودێری سێیەمدا بە هاوکاری پزیشکانی منداڵان و پزیشکانی تازەلەدایکبووان کاریان دەکرد، هەرچەندە ڕۆڵی ئەم پەرستارانە لە سەرەتادا لە وەشانێکی تێکەڵاوی پسپۆڕی پەرستاری کلینیکی و پەرستاری پزیشکی دەچوو، بەڵام ئەمڕۆ جیاکارییەکە بە شێوەیەکی فەرمیتر دامەزراوە.

مووچە

مووچەی پەرستاری پزیشکی بەگشتی بەندە بە بوارەکانی پسپۆڕی، شوێن، ئەزموونی ساڵان و ئاستی خوێندن. لە ساڵی ٢٠١٥، کۆمەڵەی ئەمریکی بۆ پەرستارانی پزیشکی (AANP) چوارەمین ڕاپرسی ساڵانەی خۆی بۆ مووچەی پەرستارە پزیشکیەکان ئەنجامدا، ئەنجامەکان دەریانخست کە مەودای مووچە لە نێوان ٩٨،٧٦٠ بۆ ١٠٨،٦٤٣ دۆلاردایە کە داهاتی ڕاپۆرتکراو لەنێوان پەرستاری تەواوکاتدا. بەپێی ئاماری نووسینگەی ئاماری کار لە ئەمریکا، پەرستارە پزیشکیەکان لە ١٠%ی سەرەکیدا تێکڕای مووچەیان ١٣٥،٨٠٠ دۆلار بووە. مامناوەندی مووچە ٩٨ هەزار و ١٩٠ دۆلار بووە. بەپێی ڕاپۆرتێک کە لەلایەن مێریت هۆکینزەوە بڵاوکراوەتەوە، مووچەی سەرەتایی بۆ پەرستارەکان بە شێوەیەکی دراماتیک لە نێوان ساڵانی ٢٠١٥ و ٢٠١٦ زیادیکردووە، بەرزترین تێکڕای مووچەی سەرەتایی لە ساڵی ٢٠١٦دا گەیشتە ١٩٧،٠٠٠ دۆلار. فاکتەری سەرەکی زیادبوونی دراماتیکیی مووچەی سەرەتایی، بەرزبوونەوەی خواست لەسەر پەرستارەکان، بە دانپێدانانیان وەک پێنجەم زۆرترین داواکاری پیشەیی تەندروستی پێشکەوتوو لە ساڵی ٢٠١٦.

سیاسەت لە سەردەمی پەتای کۆڤید-١٩

پەتاکە مەودای کارکردنی بۆ پەرستارانی پزیشکی لە هەندێک وڵاتدا فراوانتر کرد لە ئەنجامی دەستکاریکردنی کاتی سیاسەتی یاسایی، لە ئەمریکا ئیدارەی ترەمپ دەستبەرداری زۆرێک لە مەرجەکانی بۆ پەرستارانی پزیشکی بوو، ڕێگەی بە NPەکان دا کە تواناکانیان بە تەواوی لە هەندێک حاڵەتدا بەکاربهێنن.