عومرە

عەمرە یان عومرە (بە عەرەبی: عمرة) بریتییە لە سەرداکردنی مزگەوتی حەرام بەمەبەستی ئەنجامدانی چەند کارێکی تایبەت وەک؛ ئیحرام، تەواف، سەفا و مەروا و سەرتاشین.

حوکمەکەی

لەمەزهەبی حەنبەلی و شافعی واجبە، و بەڵگەیان ئەوەیە ئەبو رەزین هاتە لای پێغەمبەر و گوتی إن أبي شيخ كبير لا يستطيع الحج ولا العمرة، فقال النبي: حج عن أبيك واعتمر واتا؛ بابم پیرە ناتوانێت حەج و عەمرە ئەنجام بدات، پێی گووت حەج و عەمرە لەجیاتی بابت بکە. لەمەزهەبی مالیکی و حەنەفی سوننەتە، بەڵگەیان ئەوەیە جابر کوڕی عەبدوڵڵا دەربارەی عەمرە پرسی أواجبة هي؟ قال: لا وأن تعتمر خير لك ئایا واجبە؟ گوتی نەخێر بەڵام ئەگەر عەمرە ئەنجام بدەی بۆ تۆ باشترە.

لەقورئادا

﴿وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ وَلَا تَحْلِقُوا رُءُوسَكُمْ حَتَّى يَبْلُغَ الْهَدْيُ مَحِلَّهُ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ بِهِ أَذًى مِنْ رَأْسِهِ فَفِدْيَةٌ مِنْ صِيَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُكٍ فَإِذَا أَمِنْتُمْ فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَنْ لَمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ ۝١٩٦﴾ [بەقەرە:١٩٦] (کوردی: حەج عەمرە بۆخوای گەورە ئەنجام بدەن، ئەگەر ڕێگەتان لێگیرا ئەوا ئەوا قوربانیەکەتان ئەنجام بدەن، و سەرتان مەتاشن تاوەکوو قوربانی نەکەن، خۆئەگەر نەخۆش بوون ئەوا کەفارەتەکەی بدەن، لەڕۆژوو یان ناندانی هەژاران یان سەربڕینی ئاژەڵێک.)

لەفەرموودەدا

العمرة إلى العمرة كفارة لما بينهما، والحج المبرور ليس له جزاء إلا الجنة ئەنجامدانی عەمرە لەدوای یەک دەبێتە هۆی سڕینەوەی گوناهەکان، حەجی وەگیراو پاداشتی بەهەشتە.

مەرجەکان

• ئیسلام
• تەمەنی پێگەشتن
• ئازادی
• بوونی زەین
• هەبوونی توانا
• هەبوونی مەحرەم بۆ ژنان

پایەکان

• ئیحرام
• تەواف
• سەفا و مەروە
• سەرتاشین لەمزهەبی شافعی

واجبەکان

• ئیحرامبەستن لە میقات
• سەرتاشین یان کورت کردنەوەی

سوننەتەکان

پێش ئیحرام

• نینۆکردن و تاشینی مووی دامێن
• خۆشووتن
• بۆن لەخۆدان

دوای ئیحرام

• دەنگ بەرزکردنەوە بە تەلبیە
• گوتنی لبيك اللهم عمرة

کاتی تەواف

• ماچکردنی بەردە ڕەشەکە
• هەڵەداوان لەسێ تەوافی یەکەم
• زۆر دوا کردن و زیکر کردن
• ئەنجامدانی دوو ڕکات نوێژ دوای تەواف

کاتی سەفا و مەروە

• جوونە سەر سەفا و مەرە و گوتنی أبدأ بما بدأ الله به
• هەڵەداوان لەنێوان دوو ئاڵا سەوزەکە
• زۆر زیکرکردن