بۆ ناوەڕۆک بازبدە

ئاوکیگاھارا

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئاوکیگاھارا، چیای میساکا و دەریاچەی سایکۆ، وەک لە چیای ڕیوی چیای تێنشییەوە دەبینرێت

ئاوکیگاھارا (بە ژاپۆنی: 青木ヶ原)، ناسراو بە دەریای دارەکان 樹海 (Jukai)، دارستانێکە لە باکووری ڕۆژاوای چیای فوجی لە دوورگەی ھۆنشوو لە ژاپۆن. دارستانەکە لەسەر ٣٠ کیلۆمەتر چوارگۆشە و ١٢ میل چوارگۆشە لە لاڤا ھاردند کە بەھۆی دوایین تەقینەوەی گەورەی چیای فوجی لە ساڵی ٨٦٤ی زایینیدا دانرابوو.[١] لێواری ڕۆژاوای ئاوکیگاھارا کە چەندین دەشکەوتی تێدایە کە لە زستاندا پڕ دەبن لە سەھۆڵ، شوێنێکی بەناوبانگە بۆ گەشتیاران و گەشتەکانی قوتابخانە. بەشێک لە ئاوکیگاھارا زۆر چڕن و بەردی لاڤا کونیلەدار دەنگ ھەڵدەمژێت، ئەمەش بەشدارە لە ھەستکردن بە تەنیایی وادەکات ھەندێک لە سەردانکەران بگەڕێننەوە بۆ دارستانەکە.[٢]

دارستانەکە ناوبانگێکی مێژوویی ھەیە وەک ماڵی یوری: تارمایی مردووەکان لە ئەفسانەی ژاپۆنیدا. لانی کەم لە ساڵانی شەستەکانەوە ئاوکیگاھارا پەیوەندی بە خۆکوشتنەوە ھەبووە، لە کۆتاییدا بە زمانی ئینگلیزی بە نازناوی " دارستانی خۆکوژی " ناسرا و ناوبانگێکی زۆری بەدەستھێنا وەک یەکێک لە زۆرترین شوێنەکانی خۆکوژی لە جیھاندا. بەھۆی ئەمەوە تابلۆکانی سەری ھەندێک لە ڕێڕەوەکان داوا لە سەردانکەرانی خۆکوژ دەکەن بیر لە خێزانەکانیان بکەنەوە و پەیوەندی بە کۆمەڵەیەکی خۆپاراستن لە خۆکوژییەوە بکەن.

جوگرافیا

[دەستکاری]
ئاوکیگاھارا (چەپ) و دەریاچەی سایکۆ

زەوی دارستانەکە زیاتر لە بەردی گڕکان پێکھاتووە.[٣] ڕێڕەوی دیاریکراو دەچنە سەر چەندین شوێنی گەشتیاری وەک دەشکەوتی سەھۆڵی ناروساوا، دەشکەوتی بای فوگاکو و دەشکەوتی دەریاچەی سای بات کە سێ دەشکەوتی لاڤای گەورەترن لە نزیک چیای فوجی، دەشکەوتی سەھۆڵینەکە بە درێژایی ساڵ بەستراوەتەوە.[٤]

ئاوکیگاھارا بە درۆ وەک شوێنێک وێنا کراوە کە قیبلە گەشتیاری تێیدا دەڕۆن. دەرزی قیبلە موگناتیسییەکان دەجووڵێن ئەگەر ڕاستەوخۆ لەسەر لاڤاکە دابنرێن، ھاوتەریب دەبن لەگەڵ موگناتیسی سروشتی بەردەکە، کە لە ڕێژەی ئاسن و بەھێزی بەپێی شوێن دەگۆڕێت؛ بەڵام قیبلەیەک ئاسایی ڕەفتار دەکات کاتێک لە بەرزییەکی ئاساییدا ڕابگیرێت.[٢] ھێزی بەرگریی زەمینی ژاپۆن لە ساڵی 1956[٥] ەوە خولی پارێزەرانی خۆی ئەنجامداوە لەوانەش ڕاھێنانی کەشتیوانی لە دارستانەکەدا.

گیا و گیاندار

[دەستکاری]

شیردەرەکان بریتین لە ورچی ڕەشی ئاسیا،[٦] مۆلی بچووکی ژاپۆنی،[٧] شەمشەمەکوێرە،[١] مشک،[١] ئاسک، ڕێوی، بەراز، دوپشکی کێوی، مینکی ژاپۆنی و کۆترە ژاپۆنییەکان.[٨] باڵندەکان بریتین لە مەمەی گەورە، مەمەی ویلۆ، مەمەی کلکی درێژ، کۆترە پەڵەدارە گەورەکان، کۆترە پیگمی، کۆترە دارستانەکان، جەی ئۆراسیا، چاو سپی ژاپۆنی، کۆترە ژاپۆنییەکان، کۆکە سەر قاوەیییەکان، کۆکە سیبیریا، کۆترە کۆترە ھۆدجسۆنەکان، گڕۆسبیکی ژاپۆنی، کۆترە بچووکەکان، کۆترە دەموچاو ڕەشەکان، کۆترە کیسەڵەکانی ڕۆژھەڵاتی و کۆترە باوەکان.[٨]

سوسکەکانی زەوی و مێرووەکانی تر ھەن،[١] لەوانەش زۆر جۆری پەپوولە، تەنانەت لە ناوەوەی دارستانەکاندا ئارگینیس پاڤیا, کریسۆزێریفۆس سماراگدینۆس , سێلاسترینگ سوگیتانی, کرتس دەکوتا, فاڤۆنیوس جیزۆنسیس, نێپتس سافۆ, پارانتیکا سیرا و پۆلیگۆنیا سی ئەلبووم دەدۆزرێتەوە.[٩]

دارستانەکە جۆرەھا دارە کۆنیفر و دار و درەختی گەڵا پانەکانی تێدایە لەوانە: Chamaecyparis obtusa,[٩] Cryptomeria japonica,[١٠] Pinus densiflora, Pinus parviflora, Tsuga sieboldii, Acer distylum, Acer micranthum, Acer sieboldianum, Acer tschonoskii, Betula grossa. Chengiopanax sciadophylloides (وەک Acanthopanax sciadophylloides aka Eleutherococcus sciadophylloides, Clethra barbinervis, Enkianthus campanulatus, Euonymus macropterus, Ilex pedunculosa, Ilex macropoda, Pieris japonica, Prunus jamasakura, Quercus mongolica var. crispula, ڕۆدۆدێندرۆن دیلاتاتۆم، Skimmia japonica f. repens , Sorbus commixta (وەک Sorbus americana ssp. japonica) و Toxicodendron trichocarpum (وەک Rhus trichocarpa).[٩] جۆری باڵادەستی دارەکان کە بەرزییەکەی لە نێوان ١٠٠٠ بۆ ١٨٠٠ مەتردایە بریتییە لە Tsuga diversifolia و لە ١٨٠٠ بۆ ٢٢٠٠ مەتر بەرزییەکەی Abies veitchii ە.

لە قووڵایی دارستانەکەدا چەندین ڕوەکی گوڵاوی ڕوەکی ھەیە لەوانە ئەرتێمیسیا پرینسیپس,[٩] کریسیۆمniponicum var. incomptum,[١١] Corydalis incisa,[٩] Erigeron annuus,[١١] Geranium nepalense,[١١] Kalimeris pinnatifida,[١١] Maianthemum dilatatum,[٩] Oplismenus undulatifolius[٩] و Reynoutria japonica (syn. پۆلیگۆنۆم کوسپیداتۆم).[٩] ھەروەھا مایکۆ- ھیترۆتڕۆفیکی مۆنۆتڕۆپاسترۆم ھیومیلی،[٨] گەدەی جگەر، زۆرێک لە موس[١٠] و زۆرێک لە ڕەشەباکان ھەن.[٨] لێوارەکانی دارستانەکان جۆری زیاتریان ھەیە.[١١]

خۆکوشتن

[دەستکاری]

ھەندێک جار ئاوکیگاھارا بە بەناوبانگترین سایتی خۆکوشتن لە ژاپۆن ناودەبرێت.[١٢][١٣] لە ساڵی ٢٠٠٣دا ١٠٥ تەرم لە دارستانەکەدا دۆزراونەتەوە، کە ژمارەی پێوانەیی پێشووی تێپەڕاندووە کە لە ساڵی ٢٠٠٢[١٤] ٧٨ تەرم بووە. لە ساڵی ٢٠١٠دا پۆلیس زیاتر لە ٢٠٠ کەسی تۆمارکردووە کە ھەوڵی خۆکوشتنیان لە دارستانەکەدا داوە، لەو ژمارەیەش ٥٤ کەس ئەو کارەیان تەواوکردووە.[١٥] دەوترێت لە ماوەی مانگی ئازاردا کە کۆتایی ساڵی دارایییە لە ژاپۆن، خۆکوشتن زیاد دەکات.[١٢] لە ساڵی ٢٠١١ەوە باوترین ئامرازەکانی خۆکوشتن لە دارستانەکەدا ھەڵواسین یان زیادەڕۆیی لە ژەمی ماددە ھۆشبەرەکان بوون.[١٥] لە ساڵانی ڕابردوودا بەرپرسانی ناوخۆیی وازیان لە بڵاوکردنەوەی ئەو ژمارانە ھێناوە، ئەمەش وەک ھەوڵێک بۆ کەمکردنەوەی پەیوەندییەکانی ئاوکیگاھارا بە خۆکوشتنەوە. [ژێدەرێکی پشتڕاستکراو نییە]

ڕێژەی خۆکوشتن وای کردووە بەرپرسان تابلۆیەک لەسەر دەرگای چوونە ژوورەوەی دارستانەکە دابنێن و داوا لە سەردانکەرانی خۆکوژ دەکەن داوای یارمەتی بکەن و ژیانی خۆیان نەبەن. ساڵانە گەڕان بەدوای جەستەدا لەلایەن پۆلیس و خۆبەخش و ڕۆژنامەنووسانەوە لە ساڵی ١٩٧٠ەوە ئەنجام دەدرێت.[١٦][١٧][١٨]

ناوبانگی وێبسایتەکە لە ڕۆمانی (نامی نۆ تۆ)ی ساڵی ١٩٦١ی (سیکۆ ماتسومۆتۆ) وەرگیراوە.[١٩][٢٠] ھەرچۆنێک بێت، مێژووی خۆکوشتن لە ئۆکیگاھارا پێش بڵاوکردنەوەی ڕۆمانەکە بوو، و شوێنەکە بۆ ماوەیەکی زۆر پەیوەست بووە بە مردن؛ لەوانەیە ئۆباسوت لەوێدا ڕاھێنرابێت تا سەدەی نۆزدە، و یۆری یەکێکە ماوەتەوە بۆ مردن.

ئاماژەکان لە میدیادا

[دەستکاری]
ئاوکیگاھارا لە پارێزگای یاماناشییە.

ئاۆکیگاھارا لە چەندین میدیادا ئاماژەی پێکراوە، لەوانە ئەنیمێ و مانگا، فیلم، وێژە، مۆسیقا و یارییە ڤیدیۆیییەکان.

فیلمی دەریای دارەکان لە ساڵی ٢٠١٥ ئەستێرە؛ ماتیۆ مەکانەھێی و کێن واتانابی و ناۆمی واتس کە چیرۆکێک دەگێڕێتەوە لەوێ ڕوودەدات، ھەروەھا فیلمی ترسناکی دارستان لە ساڵی ٢٠١٦.

لە ماوەی کۆتایی ساڵی ٢٠١٧ و سەرەتای ساڵی ٢٠١٨، مشتومڕی دارستانی خۆکوژی لۆگان پاوڵ بە ڤیدیۆیەکی یوتیوب دەستیپێکرد کە دارستانی ئاوکیگاھارا پیشان دەدات، کە تێیدا پۆڵ تەرمی قوربانییەکی خۆکوژی لەبەردەم کامێرادا پیشان دەدات، کە زۆرێک لە بینەرانی تووشی شۆک کرد و ئیدانەکردنی بەرفراوانی بەدوای خۆیدا ھێنا.[٢١]

بابەتی بەرھەمێکی بی بی سی ڕادیۆ ٤ بوو (یەکەم پەخشی ١٠ی ئەیلوولی ٢٠١٨) کە تێیدا چوار شاعیر گەشتیان کرد بۆ ئاوکیگاھارا بۆ نووسین و تۆمارکردنی شیعر لە دارستانەکەدا.[٢٢]

شاعیران ئارای تاکاکۆ، جۆردن ئەی ی. سمیس، ئۆساکی سایاکا و یۆتسومۆتۆ یاسوھیرۆ بە ھاوبەشی نووسینی ئەنتۆلۆژیایەکی دوو زمانەیی (ژاپۆنی/ئینگلیزی) بوون لە شیعر و کورتە نووسینەکان لەسەر ئاۆکیگاھارا، بە ناوی دەریای دارەکان: دەروازە شیعرییەکان بۆ ئاوکیگاھارا (گەشتەکانی تۆپۆجۆ، ٢٠١٩).[٢٣]

شانۆنامەنووسێکی ئەمریکی بە ڕەچەڵەک ژاپۆنی، کریستین ھارونا لی، شانۆنامەیەکی بە ناوی دارستانی خۆکوژی نووسی و نمایشی کرد لە شاری نیویۆرک لە مانگی ئازاری ٢٠١٩. باسی لە خۆکوشتن لە ئەمریکا و ژاپۆن کرد و ئاماژەی بە دارستانی ئاوکیگاھارا کرد.[٢٤]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ ئ ا ب پ «The nature found in the Aokigahara 'sea of trees'». Yamanashi Kankou. لە 21 January 2017 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  2. ^ ئ ا Harrington، Patrick (22 January 2017). «Hiking in a Forest Born Out of Mount Fuji's Lava». The New York Times. p. TR8. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  3. ^ «Intruders tangle 'suicide forest' with tape». Asahi Svhimbun. 3 May 2008. لە 6 May 2008 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 3 May 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
  4. ^ «About Narusawa lce Cave/Fugaku Wind Cave - Mount Fuji Travel Guide». Planetyze (بە ئینگلیزی). لە 13 November 2017 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  5. ^ Tani، Saburō (1988). Rangers - The Strongest Combatants of the Ground Self Defense Force (بە ژاپۆنی). Fusosha Publishing. pp. 45–60. ISBN 978-4594002350.
  6. ^ Koike، Shinsuke (2008). «Notes on Asiatic black bears denning habits in the Misaka Mountains, central Japan» (PDF). Ursus. 19 (1): 80–84. doi:10.2192/1537-6176(2008)19[80:NOABBD]2.0.CO;2. لە ڕەسەنەکە (PDF) لە ١٨ی ئەیلوولی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە 27 May 2017 ھێنراوە. {{cite journal}}: زیاتر لە یەک دانە لە |ناونیشانی ئەرشیڤ= و |archive-url= دیاری کراوە (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  7. ^ Tsuchiya، Kimiyuki (2000). «Molecular phylogeny of East Asian moles inferred from the sequence variation of the mitochondrial cytochrome b gene». Genes & Genetic Systems. 75 (1): 17–24. doi:10.1266/ggs.75.17. PMID 10846617. لە 27 May 2017 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  8. ^ ئ ا ب پ «Aokigahara "sea of trees" walking course». Charm of Mt Fuji. Yamanashi Tourism Organization. لە 27 May 2017 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  9. ^ ئ ا ب پ ت ج چ ح Kitahara، Masahiko (2003). «Diversity and rarity hotspots and conservation of butterfly communities in and around the Aokigahara woodland of Mount Fuji, central Japan». Ecological Research. 18 (5): 503–522. doi:10.1046/j.1440-1703.2003.00574.x. لە 27 May 2017 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  10. ^ ئ ا «Hepaticae of Mt. Fuji, Central Japan» (PDF). Memoirs of the National Science Museum, Tokyo. 14: 59–74. December 1, 1981. لە 27 May 2017 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)[بەستەری مردووی ھەمیشەیی]
  11. ^ ئ ا ب پ ت Kitahara، Masahiko (2008). «Relationship of butterfly diversity with nectar plant species richness in and around the Aokigahara primary woodland of Mount Fuji, central Japan». Biodiversity and Conservation. 17 (11): 2713–2734. doi:10.1007/s10531-007-9265-4. لە 28 May 2017 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  12. ^ ئ ا Lah، Kyung (19 March 2009). «Desperate Japanese head to 'suicide forest'». CNN.com/Asia. لە 10 April 2012 ھێنراوە. Especially in March, the end of the fiscal year, more suicidal people will come here because of the bad economy. It's my dream to stop suicides in this forest, but to be honest, it would be difficult to prevent all the cases here. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  13. ^ Takahashi، Yoshitomo (1988). «EJ383602 - Aokigahara-jukai: Suicide and Amnesia in Mt. Fuji's Black Forest». Education Resources Information Center (ERIC). لە September 20, 2008 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)[بەستەری مردوو]
  14. ^ «Aokigahara forest». 14 February 2014. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  15. ^ ئ ا Gilhooly، Rob (26 June 2011). «Inside Japan's 'Suicide Forest'». Japan Times. p. 7. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
  16. ^ «Japan's harvest of death». The Independent. London. 24 October 2000. لە ڕەسەنەکە لە 24 April 2008 ئەرشیڤ کراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= و |archive-date= (یارمەتی)
  17. ^ Hadfield, Peter (16 June 2001). «Japan struggles with 69 soaring death toll in Suicide Forest». The Sunday Telegraph. London. لە ڕەسەنەکە لە 12 January 2022 ئەرشیڤ کراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= و |archive-date= (یارمەتی)
  18. ^ «'Suicide forest' helps skew Yamanashi's statistics». The Japan Times. 9 May 2012. p. 3. لە 9 March 2017 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
  19. ^ "Inside Japan's 'Suicide Forestداڕێژە:'" (The Japan Times, 26 June 2011)
  20. ^ 波の塔〈下〉(文春文庫): 松本 清張: 本 (بە ژاپۆنی). Tōkyō: Bungeishunjū. 2009. ISBN 978-4167697235.
  21. ^ «Logan Paul: Outrage over YouTuber's dead body video». BBC News. 2018-01-01. لە 2018-01-01 ھێنراوە.
  22. ^ «The Art of Now: Atmosfears». Art of Now. BBC Radio 4. لە 4 January 2019 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  23. ^ «Excursions 2: Sea of Trees». Tokyo Poetry Journal. ToPoJo Excursions. لە 4 January 2019 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
  24. ^ Collins-Hughes, Laura (4 March 2019). «A Family Divide Haunts Heart-Rending 'Suicide Forest'». The New York Times. لە 7 March 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)


بەستەرە دەرەکییەکان

[دەستکاری]
وەرگیراو لە «https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?title=ئاوکیگاھارا&oldid=1321589»