کودەتای سووریا ١٩٦٦
| کودەتای سووریا ١٩٦٦ | |
|---|---|
| بەشێکە لە | شەڕی ساردی عەرەب |
| وڵات | سووریا |
| جێ | سووریا |
| کاتی ڕوودان | ٢٣ی شوباتی ١٩٦٦ |
| ڕێکەوتی دەستپێکردن | ٢١ی شوباتی ١٩٦٦ |
| ڕێکەوتی کۆتاییھاتن | ٢٣ی شوباتی ١٩٦٦ |
کودەتاکەی ساڵی ١٩٦٦ لە سووریا ئاماژەیە بۆ ڕووداوەکانی نێوان ٢١ بۆ ٢٣ی شوبات کە تێیدا حکوومەتی کۆماری عەرەبی سووریا ڕووخێنرا و گۆڕدرا. سەرکردایەتی نیشتمانی دەسەڵاتداری حیزبی سۆسیالیستی بەعسی عەرەبی لەلایەن یەکێتییەکی لیژنەی سەربازیی ئەو حیزبە و سەرکردایەتی ناوچەکە بە سەرکردایەتی سەڵاح جەدید لە دەسەڵات دوورخرایەوە.[١]
سەرکردەکانی کودەتاکە بەیاننامەیەکیان بڵاوکردەوە کە تێدا ڕایان گەیاندووە، بەدوای «بەشێوەیەکی زانستی بەرنامە و بڕیارەکانی حیزبەکە جێبەجێبکەن و ئاستی ژیانی ھەموو گەلی عەرەبی سووریا بەرزبکەنەوە» سەرکردەکان دەستیان بە دانوستان کرد لەگەڵ ڕژێمی جەمال عەبدولناسر سەرۆکی میسر بۆ گەیشتن بە ڕێککەوتنێکی بەرگری ھاوبەش، کە بووە ھۆی ئەوەی لە تشرینی دووەمی ساڵی ١٩٦٦ ڕێککەوتنێکی بەرگری ھاوبەش لە نێوانیاندا ئەنجام بدرێت.
کودەتاکە بەھۆی پەرەسەندنی ململانێی دەسەڵات لە نێوان پاسەوانی کۆنی حیزبەکەدا ڕوویدا کە میشیل عەفلەق و سەلاحەددین بیتار و موونیف ڕەزاز نوێنەرایەتیان دەکرد و کوتلە گەنجەکان پابەندبوون بە ھەڵوێستێکی نوێی بەعسیەوە. لە ٢١ی شوباتدا لایەنگرانی پاسەوانی کۆنی سوپا فەرمانی گواستنەوەی ڕکابەرەکانیان دەرکرد. دوای دوو ڕۆژ، لیژنەی سەربازی بە پشتیوانی کوتلە گەنجەکان کودەتایەکی ئەنجامدا کە شەڕی سەختی لە حەلەب و دیمەشق و دێرەزۆر و لازقیە لەخۆگرتبوو. لە ئەنجامی کودەتاکەدا دامەزرێنەرانی مێژوویی ئەو حیزبە لە وڵات ھەڵاتن و ماوەی تەمەنیان لە دەربەدەریدا بەسەر برد.
حکوومەتی نوێ ڕادیکاڵترین ئیدارەی مێژووی سووریا بوو. کودەتاکە بووە ھۆی دابەشبوونی ھەمیشەیی لە نێوان لقی نیشتمانیی سووریا و عێراقی حیزبی بەعس و سەرکردایەتییە ناسیۆنالیستەکانی ھەریەکەیان و زۆرێک لە بەرپرسانی باڵای بەعسی سووریا بەرەو عێراق ھەڵھاتن. وەک میراتێکی کودەتاکە و لە سەردەمی دەسەڵاتی نوێدا، سووریا ھەڵمەتێکی پڕوپاگەندەی دژی بەعسییەکانی عێراق دەستپێکرد. لە بزووتنەوەی چاکسازی ساڵی ١٩٧٠دا حکوومەتێکی نوێ دەڕووخێنرێت، کە حافز ئەسەدی ھێنایە سەر دەسەڵات.
